UPI ભારતમાં ઓનલાઈન payment માટે સૌથી મોટો સ્રોત બની ગયું છે. છેલ્લા 8 વર્ષમાં UPI એટલે કે યુનિફાઈડ પેમેન્ટ ઇન્ટરફેસ દ્વારા કરવામાં આવેલા વ્યવહારોની સંખ્યા દિવસેને દિવસે વધી છે. આ જ કારણ છે કે આ સેવા આજે સ્કેમર્સના લક્ષ્ય પર છે. તાજેતરના સમયમાં UPI રિફંડના નામે ઘણા છેતરપિંડીના કેસ થયા છે. ઘણા લોકો હેકરો દ્વારા મોકલેલા સંદેશાઓની જાળમાં ફસાઈ ગયા છે અને તેમની પરસેવાની કમાણી લૂંટાવી લીધી છે.
સ્કેમર્સ આ માટે સોશિયલ એન્જિનિયરિંગનો આશરો લે છે, જેના કારણે સામાન્ય માણસ સરળતાથી તેમની જાળમાં ફસાઈ જાય છે. તમને સ્કેમર્સ તરફથી એક કોલ અને એક સંદેશ આવશે, જેમાં UPI ટ્રાન્ઝેક્શનની જેમ તમને મોકલવામાં આવશે તે સંદેશ તમારા પરિવારના સભ્યને મોકલવામાં આવશે. તો પછી તમને કહેવામાં આવશે કે ભૂલથી તમને વધુ પૈસા મોકલવામાં આવ્યા છે. તમે બાકીની રકમ પરત કરો. આ માટે હેકર્સ તેમનો યુપીઆઈ નંબર શેર કરશે અને તમને તેના પર પૈસા પાછા આપવાનું કહેશે.
જો તમને આવા કોઈ સંદેશ અથવા કોલ મળે છે, તો તમારે જાગ્રૃત રહેવાની જરૂર છે. જો તમે ઇચ્છો, તો તમે આવા ફેક સંદેશાઓ અને કોલ્સને સરળતાથી ઓળખી શકો છો. ગૃહ મંત્રાલયે આવી છેતરપિંડીની જાણ કરવા માટે Chakshu પોર્ટલ શરૂ કર્યું છે. ઉપરાંત, નેશન વાઇડ હેલ્પલાઈન નંબર- 1930 પણ સાયબર ક્રાઇમ માટે રજૂ કરવામાં આવી છે. જો તમારી સાથે આ પ્રકારની છેતરપિંડી થાય છે, તો પછી તમે આ વિશે સરકારી Chakshu પોર્ટલ તેમજ સાયબર ક્રાઇમ હેલ્પલાઈન નંબર પર ફરિયાદ કરી શકો છો.
સાઈબર ફ્રોડથી આ રીતે બચો
આવી છેતરપિંડી ટાળવા માટે તમારે પહેલા કોઈપણ અજાણ્યા નંબરથી આવતા કોલ પર ગભરાવાની જરૂર નથી અને સંયમ સાથે કામ કરવું પડશે. ઘણી વખત સ્કેમર્સ તમારા પરિચિતોનું નામ લઈ તમને ડરાવે છે, જેથી તમે તેની છેતરપિંડીની ગેમમાં સરળતાથી ફસાઈ શકો.
ગભરાટને લીધે તમે ફોન પર પ્રાપ્ત સંદેશને યોગ્ય રીતે ચેક નથી કરતા. કોઈપણ ઓનલાઈન ટ્રાંઝેક્શન સંદેશ બેંક દ્વારા વિશેષ નંબરથી મોકલવામાં આવે છે, જે ટેલિકોમ ઓપરેટરો સાથે નોંધાયેલ છે. જો તમારી પાસે મોબાઇલ નંબરથી ઓનલાઇન વ્યવહાર સાથે સંદેશ આવે છે, તો તે છેતરપિંડીનો હશે.
આ સિવાય, તમે તમારી UPI એપ્લિકેશન પર જઈને વ્યવહાર પણ ચકાસી શકો છો. તમારે ગૂગલ પે, ફોનપે, પેટીએમ જેવી એપ્લિકેશનો પર જઈને ટ્રાંઝેક્શન ઇતિહાસ પર જવું પડશે, જ્યાં તમે UPIથી કરવામાં આવેલા દરેક વ્યવહારનો ઇતિહાસ જોઈ શકો છો. જો તમને ત્યાંના હેકરો દ્વારા ઉલ્લેખિત રકમ અને વ્યવહારો દેખાતા નથી, તો તમારે સમજવું જોઈએ કે તમારી સાથે છેતરપિંડી કરવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે.
આ સરળ પદ્ધતિઓથી તમે UPI રિફંડ છેતરપિંડી ટાળી શકો છો. હેકર્સની ખબર પડ્યા બાદ તમારે તેના દ્વારા મોકલવામાં આવેલા મેસેજ અને કોલ કરેલા નંબરને Chakshu પોર્ટલ પર રિપોર્ટ કરવાનો રહેશે. તેમે ઈચ્છો તો સાઈબર ક્રાઈમ હેલ્પલાઈન નંબર - 1930 પર પણ ફરિયાદ કરી શકો છો.