US tariff cut food items: અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે વધતી જતી મોંઘવારીને કાબૂમાં લેવા માટે એક મહત્વપૂર્ણ અને આશ્ચર્યજનક ‘યુ-ટર્ન’ લીધો છે. તેમણે 250 થી વધુ ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓ પરની આયાત જકાત (Import Duty) ઘટાડવાનો મોટો નિર્ણય કર્યો છે. આ નિર્ણયથી અમેરિકન ગ્રાહકોને તો રાહત મળશે જ, પરંતુ તે ભારતીય ખેડૂતો અને નિકાસકારો માટે પણ 'જેકપોટ' સમાન સાબિત થશે. એક અંદાજ મુજબ, આ નિર્ણયથી ભારતીય કૃષિ નિકાસને સીધો $2.5 થી $3 Billion (લગભગ ₹22,000 થી ₹26,000 કરોડ) નો ફાયદો થવાની શક્યતા છે, જે ભારતીય અર્થતંત્ર માટે સારા સમાચાર છે.
ભારતને થશે બમ્પર ફાયદો
અમેરિકામાં ફુગાવાને નિયંત્રિત કરવા માટે લેવાયેલા આ નિર્ણયની સીધી સકારાત્મક અસર ભારતીય બજાર પર પડશે. અમેરિકાએ જે 250 ખાદ્ય સામગ્રીઓ પર ટેક્સ ઘટાડ્યો છે, તેમાં 229 જેટલી કૃષિ પ્રોડક્ટ્સનો સમાવેશ થાય છે. ભારત પરંપરાગત રીતે મસાલા, ચા, કોફી, કાજુ અને વિવિધ ફળો-શાકભાજીનો મોટો નિકાસકાર દેશ છે. અગાઉ ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર દ્વારા લાદવામાં આવેલા 50% જેટલા જંગી ટેરિફને કારણે છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓમાં નિકાસ પર માઠી અસર પડી હતી.
ખાસ કરીને, ભારતીય મસાલા ઉદ્યોગ જે અમેરિકામાં $358 Million નું માર્કેટ ધરાવે છે, તેને મોટો ફટકો પડ્યો હતો. આ ઉપરાંત, ભારત વાર્ષિક $82 Million થી વધુ મૂલ્યની ચા અને કોફી નિકાસ કરે છે. હવે આયાત શુલ્ક ઘટતા મરી, એલચી, જીરું, હળદર, આદુ અને પ્રીમિયમ ક્વોલિટીના ફળોની નિકાસમાં ફરીથી તેજી આવવાની સંપૂર્ણ શક્યતા છે.
કયા સેક્ટર્સ બનશે 'ગેમ ચેન્જર'?
ફેડરેશન ઓફ ઈન્ડિયન એક્સપોર્ટ ઓર્ગેનાઈઝેશન (FIEO) ના ડાયરેક્ટર જનરલ અજય સહાયના મતે, અમેરિકા દ્વારા આપવામાં આવેલી આ નવી છૂટછાટ ભારત માટે મોટી તક છે. આનાથી ભારતની લગભગ $3 Billion ની નિકાસને ફાયદો થઈ શકે છે. નિષ્ણાતો માને છે કે નીચે મુજબના ક્ષેત્રો સૌથી મોટા વિજેતા સાબિત થશે:
મસાલા અને હર્બલ પ્રોડક્ટ્સ (Spices & Herbs)
ઉચ્ચ મૂલ્ય ધરાવતા બાગાયતી પાકો
ચા, કોફી અને કાજુ ઉદ્યોગ
પ્રીમિયમ ફળો અને શાકભાજી
કેટલાક મર્યાદિત પાસાઓ
જોકે, આ નિર્ણયથી દરેક સેક્ટરને એકસરખો ફાયદો નહીં થાય. ગ્લોબલ ટ્રેડ રિસર્ચ ઈનિશિયેટિવ (GTRI) ના સ્થાપક અજય શ્રીવાસ્તવના વિશ્લેષણ મુજબ, અમેરિકાએ જે લિસ્ટમાં છૂટછાટ આપી છે, તેમાંની કેટલીક કોમોડિટીમાં ભારતની હાજરી અમેરિકન માર્કેટમાં એટલી મજબૂત નથી. તેથી ત્યાં લાભ મર્યાદિત રહી શકે છે. પરંતુ મસાલા અને વિશિષ્ટ બાગાયતી ઉત્પાદનોની માંગ, જે ટેરિફ વધારાને કારણે ઘટી હતી, તે ફરીથી બાઉન્સ બેક થશે.
ટ્રમ્પે કેમ લીધો યુ-ટર્ન?
અત્યાર સુધી ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રનો એવો દાવો હતો કે આયાત પરના ટેરિફથી મોંઘવારી વધતી નથી. પરંતુ જમીની હકીકત એ હતી કે ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓના ભાવ સતત વધી રહ્યા હતા અને અમેરિકન ગ્રાહકોમાં અસંતોષ ફેલાઈ રહ્યો હતો. આખરે, સ્થાનિક ફુગાવાને કાબૂમાં લેવા અને જનતાના રોષને શાંત કરવા માટે સરકારે પોતાની જૂની નીતિ બદલીને આયાત શુલ્ક ઘટાડવાનો નિર્ણય લેવો પડ્યો છે.
ભારતીય અર્થતંત્રને નવી ગતિ
આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો, એપ્રિલ મહિનામાં 50% સુધીના ટેરિફ લાદવામાં આવ્યા બાદ, સપ્ટેમ્બરમાં ભારતની નિકાસ 12% ના ઘટાડા સાથે $5.43 Billion પર આવી ગઈ હતી. હવે આયાત શુલ્કમાં ઘટાડાને કારણે ભારતીય ઉત્પાદનો અમેરિકન બજારમાં ફરીથી સ્પર્ધાત્મક ભાવે ઉપલબ્ધ થશે, જે ખેડૂતો અને દેશના અર્થતંત્ર બંને માટે શુકનિયાળ સાબિત થશે.