Tax On Petrol Diesel: કેન્દ્ર સરકારે પેટ્રોલ અને ડીઝલને સસ્તું કરવાની જવાબદારી રાજ્યોના ખભા પર નાંખી છે. જ્યારે કેન્દ્ર સરકાર જાણે છે કે પહેલા GST લાગુ થવાથી અને પછી કોરોના મહામારીના કારણે રાજ્યોની આર્થિક સ્થિતિ સારી નથી. તેમ છતાં કેન્દ્રીય પેટ્રોલિયમ અને કુદરતી ગેસ મંત્રી હરદીપ સિંહ પુરીએ રાજ્યોને મોંઘા પેટ્રોલ અને ડીઝલમાંથી ગ્રાહકોને રાહત આપવા માટે બંને ઈંધણ પર વેટ ઘટાડવાની અપીલ કરી છે.
8 વર્ષમાં પેટ્રોલ પર 200 ટકા અને ડીઝલ પર 530 ટકા ટેક્સ વધ્યો છે
પરંતુ મોટો પ્રશ્ન એ ઉભો થાય છે કે કેન્દ્ર સરકાર પોતે પેટ્રોલ અને ડીઝલ પરનો ટેક્સ કેમ ઓછો નથી કરી રહી. તમને યાદ અપાવીએ કે 4 નવેમ્બર 2021 પહેલા મોદી સરકાર પેટ્રોલ પર 32.90 રૂપિયા પ્રતિ લીટર અને ડીઝલ પર 31.80 રૂપિયા પ્રતિ લીટર એક્સાઇઝ ડ્યુટી વસૂલતી હતી. 2014માં કેન્દ્રમાં સત્તામાં આવ્યા બાદ જ્યારે પણ ક્રૂડ ઓઈલના ભાવ ઘટ્યા ત્યારે મોદી સરકારે એક્સાઈઝ ડ્યુટીમાં વધારો કર્યો. મોદી સરકાર સત્તામાં આવી તે પહેલા યુપીએ સરકારના કાર્યકાળ દરમિયાન પેટ્રોલ પર 9.20 રૂપિયા અને ડીઝલ પર 3.46 રૂપિયા પ્રતિ લીટર એક્સાઇઝ ડ્યુટી વસૂલવામાં આવતી હતી. પરંતુ મોદી સરકારે પેટ્રોલ પર 23.7 રૂપિયા અને ડીઝલ પર 28.34 રૂપિયા પ્રતિ લીટર એક્સાઇઝ ડ્યુટી વધારી દીધી છે. પાંચ રાજ્યોમાં ચૂંટણીને ધ્યાનમાં રાખીને સરકારે દિવાળીના દિવસથી પેટ્રોલ પરની એક્સાઈઝ ડ્યૂટીમાં 5 રૂપિયા અને ડીઝલ પર 10 રૂપિયાનો ઘટાડો કર્યો છે. આમ છતાં મોદી સરકાર પેટ્રોલ પર 27.90 રૂપિયા અને ડીઝલ પર 21.80 રૂપિયા એક્સાઇઝ ડ્યુટી વસૂલ કરી રહી છે. એટલે કે યુપીએ સરકારના સમય કરતાં પેટ્રોલ પર 200 ટકા અને ડીઝલ પર 530 ટકા વધુ.
કેન્દ્ર સરકાર પહેલા પહેલ કેમ નથી કરતી?
જાન્યુઆરી 2022 થી, જ્યારે રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધને કારણે ક્રૂડ ઓઇલના ભાવમાં વધારો થયો હતો, ત્યારે ક્રૂડ ઓઇલ પ્રતિ બેરલ $130 થી ઉપર પહોંચી ગયું હતું. જે બાદ સરકારી ઓઈલ કંપનીઓએ પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં પ્રતિ લીટર 10 રૂપિયાનો વધારો કર્યો છે. એટલે કે સરકારે દિવાળી પર આપવામાં આવેલી રાહત પાછી લઈ લીધી, પરંતુ સરકારે પેટ્રોલ અને ડીઝલ પરની એક્સાઈઝ ડ્યુટીમાં ઘટાડો કર્યો નથી. અને પેટ્રોલિયમ મંત્રી રાજ્યોને વેટ ઘટાડવા માટે કહી રહ્યા છે. સવાલ એ ઊભો થાય છે કે કેન્દ્ર સરકાર પોતે જ એક્સાઈઝ ડ્યુટી ઘટાડીને તેની પહેલ કેમ કરતી નથી જેથી કરીને તે વેટ ઘટાડવા માટે રાજ્યોની સામે એક દાખલો બેસાડી શકે. રાજ્યોના હાથ પણ બંધ છે કારણ કે રાજ્યો પાસે આવક વધારવાના મર્યાદિત માધ્યમો છે. એ પણ યાદ રાખવું જોઈએ કે જ્યારે કેન્દ્ર સરકારે 4 નવેમ્બર, 2021 ના રોજ પેટ્રોલ અને ડીઝલ પરની એક્સાઈઝ ડ્યુટીમાં ઘટાડો કર્યો હતો, તે પછી રાજ્યોએ પણ વેટમાં ઘટાડો કર્યો હતો.
ટેક્સ ઘટાડીને ફુગાવો ઓછો થશે
સામાન્ય માણસ પણ મોંઘવારીથી પરેશાન છે. 17 મહિનાના સર્વોચ્ચ સ્તરે પહોંચેલા રિટેલ ફુગાવાના આંકડા આ વાતની સાક્ષી પૂરે છે. જો કેન્દ્ર સરકાર પેટ્રોલ અને ડીઝલ પરની એક્સાઈઝ ડ્યુટી ઘટાડશે તો તેનાથી મોંઘવારીને અમુક અંશે કાબુમાં આવશે અને રાજ્યો પર વેટ ઘટાડવાનું દબાણ આવશે.