Windfall Tax: કેન્દ્ર સરકારે તેલ કંપનીઓને મોટો ઝટકો આપ્યો છે અને સરકારે પેટ્રોલિયમ ક્રૂડ પર વિન્ડફોલ ટેક્સમાં વધારો કર્યો છે. સરકારે પેટ્રોલિયમ ક્રૂડ પર વિન્ડફોલ ટેક્સ 1600 રૂપિયા પ્રતિ ટનથી વધારીને 4250 રૂપિયા પ્રતિ ટન કર્યો છે. વધેલા દરો 1લી ઓગસ્ટ એટલે કે આજથી લાગુ થઈ ગયા છે. અગાઉ, 15 જુલાઈએ, સરકારે ફરીથી પેટ્રોલિયમ ક્રૂડ પર વિન્ડફોલ ટેક્સ લાદ્યો હતો અને તેને વધારીને 1600 રૂપિયા પ્રતિ ટન કરી દીધો છે.
સરકાર ડીઝલ પર પણ વિન્ડફોલ ટેક્સ લાદે છે
કેન્દ્ર સરકારે ડીઝલ પર પણ વિન્ડફોલ ટેક્સ લાદ્યો છે જે અગાઉ શૂન્ય હતો. સરકારે ડીઝલ પર પ્રતિ લીટર 1 રૂપિયાનો વિન્ડફોલ ટેક્સ લાદ્યો છે. 31 જુલાઈના રોજ જારી કરાયેલા નોટિફિકેશન મુજબ કેન્દ્ર સરકારે આ નવા ટેક્સ દરો જારી કર્યા છે. સરકારે પેટ્રોલ અને ATF પર કોઈ વિન્ડફોલ ટેક્સ લાદ્યો નથી અને આના પર યથાવત સ્થિતિ જાળવી રાખી છે.
આ કર ક્યારથી લાગુ થાય છે
કેન્દ્ર સરકારે 1 જુલાઈ, 2022થી દેશમાં ક્રૂડ ઓઈલના ઉત્પાદન અને નિકાસ પર સ્પેશિયલ એડિશનલ એક્સાઈઝ ડ્યુટી (SAED) લાદવાનો નિર્ણય લીધો હતો અને સરકાર દ્વારા દર 15 દિવસે તેની સમીક્ષા કરવામાં આવે છે. આ પહેલા 15 જુલાઈના રોજ સરકારે પેટ્રોલિયમ ક્રૂડના ઉત્પાદન પર વિન્ડફોલ ટેક્સ વધારીને 1600 રૂપિયા પ્રતિ ટન કર્યો હતો.
સરકારે આ ટેક્સ શા માટે લાદ્યો અને તેની શું અસર થશે
સરકારે સ્થાનિક તેલ કંપનીઓ દ્વારા પેટ્રોલ, ડીઝલ, ગેસોલિન, એવિએશન ટર્બાઇન ઇંધણ અને પેટ્રોલિયમ ક્રૂડની નિકાસ પર વિન્ડફોલ ટેક્સ લાદ્યો હતો. આવું એટલા માટે કરવામાં આવ્યું હતું કારણ કે ખાનગી ઓઈલ કંપનીઓ ભારતમાં તેલ વેચવાને બદલે વિદેશી બજારોમાં રિફાઈનિંગ માર્જિનનું જંગી કમાણી કરી રહી હતી. સરકારે આ કંપનીઓના આ નફા પર ટેક્સ લાદ્યો જેથી કરીને તેઓ સ્થાનિક બજારમાં આ પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનો વેચવા માટે પ્રેરિત થઈ શકે.
વિન્ડફોલ ટેક્સ કંપનીઓ અથવા ઉદ્યોગો પર લાદવામાં આવે છે જે ચોક્કસ પ્રકારની પરિસ્થિતિમાંથી તરત જ લાભ મેળવે છે. યુક્રેન પર રશિયાના હુમલા બાદ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે કાચા તેલની કિંમતમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો હતો. આનાથી ઓઈલ કંપનીઓને ઘણો ફાયદો થયો હતો.