Narendra Modi retirement: રાજકારણમાં અત્યારે એક નવી જ 'ચર્ચા' એ જોર પકડ્યું છે! બુધવારે (જુલાઈ 9, 2025) મહારાષ્ટ્રના નાગપુરમાં એક પુસ્તક વિમોચનના કાર્યક્રમમાં રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘ (RSS) ના વડા મોહન ભાગવતે એક મોટી વાત કીધી: "જ્યારે તમે 75 વર્ષના થાઓ છો, ત્યારે તમારે હવે થોભી જવું જોઈએ ને બીજાઓ માટે રસ્તો કાઢવો જોઈએ." આ નિવેદન સ્વર્ગસ્થ RSS વિચારક મોરોપંત પિંગલેને સમર્પિત પુસ્તકના વિમોચન ટાણે આપવામાં આવ્યું હતું. પણ આ નિવેદન પછી તો એક નવું જ રાજકીય 'તોફાન' ઊભું થયું, ને વિપક્ષે તરત જ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી પર નિશાન તાકવાનું શરૂ કરી દીધું!
વિપક્ષનો 'કટાક્ષ': શું પીએમ મોદી પણ નિવૃત્તિ લેશે?
મોહન ભાગવતના આ નિવેદન પછી, વિપક્ષે તરત જ વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી પર સવાલો ઉઠાવવાનું શરૂ કરી દીધું. કોંગ્રેસના નેતા શમા મોહમ્મદે કીધું કે, "આ વિપક્ષ દ્વારા નહીં, પણ ભાજપ દ્વારા જ નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું. ત્યારે જ મુરલી મનોહર જોશી, લાલકૃષ્ણ અડવાણી જેવા મોટા નેતાઓ નિવૃત્ત થયા હતા. હવે જો આ જ નિયમ લાગુ પડે, તો પીએમ મોદી પણ સપ્ટેમ્બર 17 ના રોજ 75 વર્ષના થશે. શું તેઓ પણ હવે નિવૃત્તિ લેશે?"
શિવસેના (ઉદ્ધવ ઠાકરે જૂથ) ના રાજ્યસભાના સાંસદ સંજય રાઉતે પણ કટાક્ષ કરતા કીધું કે, "પીએમ મોદીએ 75 વર્ષની ઉંમર વટાવી દીધા પછી લાલકૃષ્ણ અડવાણી, મુરલી મનોહર જોશી અને જસવંત સિંહ જેવા નેતાઓને 'બળજબરીથી' નિવૃત્ત કર્યા હતા. હવે એ જોવાનું રહ્યું કે તેઓ આ જ નિયમ પોતાના પર લાગુ કરે છે કે નહીં." સંજય રાઉતે તો એવો પણ દાવો કર્યો કે માર્ચ 2024 માં નાગપુરમાં RSS મુખ્યાલયમાં મોદીની મુલાકાત આ નિવૃત્તિની ચર્ચા સાથે જ સંબંધિત હતી. જોકે, ભાજપે ત્યારે આ અટકળોને નકારી કાઢી હતી ને કીધું હતું કે આ મુલાકાત તો સામાન્ય હતી ને કોઈ રાજકીય વિચારમંથન સાથે સંબંધિત નહોતી.
કોંગ્રેસ નેતા અભિષેક સિંઘવીનું નિવેદન ને ભાજપનો 'જવાબ'
કોંગ્રેસના બીજા નેતા અભિષેક સિંઘવીએ કીધું કે, "પોતે એનો અભ્યાસ કર્યા વિના ઉપદેશ આપવો ખતરનાક છે. 'માર્ગદર્શક મંડળ' ના નેતાઓને 75 વર્ષની ઉંમર મર્યાદાના આધારે 'બળજબરીથી' નિવૃત્ત કરવામાં આવ્યા હતા, પણ હવે એવું લાગે છે કે હાલનું નેતૃત્વ આ નિયમની બહાર રહેશે."
આ બધી અટકળોની વચ્ચે, કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહે મે 2023 માં જ ચોખ્ખું કરી દીધું હતું કે, ભાજપના બંધારણમાં નિવૃત્તિની કોઈ 'ફરજ' નથી. એમણે કીધું હતું કે, "મોદીજી 2029 સુધી નેતૃત્વ કરશે. નિવૃત્તિનો કોઈ સવાલ જ નથી. 'ભારત ગઠબંધન' ખાલી ખોટું બોલીને ચૂંટણી જીતી શકતું નથી."