Antibiotics becoming ineffective: ભારતનું એન્ટિબાયોટિક પ્રતિરોધ સામેનું યુદ્ધ એક ગંભીર વળાંક લઈ રહ્યું છે. ઈન્ડિયન કાઉન્સિલ ઓફ મેડિકલ રિસર્ચ (ICMR)ના એક નવા અહેવાલમાં દેશભરમાં દવા પ્રતિરોધક ચેપમાં ચિંતાજનક વધારો થયો હોવાનું હાઈલાઈટ કરવામાં આવ્યું છે. મૂત્રમાર્ગનો ચેપ (UTIs), લોહીનો ચેપ, ન્યુમોનિયા અને ટાઈફોઈડ જેવા રોગોની સારવાર કરવી વધુ મુશ્કેલ બની રહી છે કારણ કે બેક્ટેરિયા સામાન્ય એન્ટિબાયોટિક્સનો વધુને વધુ પ્રતિરોધ કરી રહ્યા છે.
ICMRના એન્ટિમાઇક્રોબિયલ રેઝિસ્ટન્સ સર્વેલન્સ નેટવર્ક (AMRSN)એ તેનો સાતમો વાર્ષિક અહેવાલ જારી કર્યો છે, જે ન્યુમોનિયા, સેપ્સિસ, શ્વસન રોગો અને ઝાડા જેવા ચેપની સામે લડવા માટે સામાન્ય રીતે વપરાતા એન્ટિબાયોટિક્સની ઘટતી અસરકારકતા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. આ અભ્યાસમાં 1 જાન્યુઆરી, 2023થી 31 ડિસેમ્બર, 2023 સુધીના સમયગાળા દરમિયાન ભારતભરની હોસ્પિટલો અને ક્લિનિકોના ડેટાનું વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું હતું, જેમાં આઉટપેશન્ટ્સ અને ઇન્ટેન્સિવ કેર યુનિટ્સ (ICUs) બંનેને આવરી લેવામાં આવ્યા હતા.
અહેવાલમાં ચિંતાજનક વલણો જાહેર થયા છે, જેમાં જાહેર અને ખાનગી આરોગ્ય સંભાળ કેન્દ્રોના 99,492 નમૂનાઓનું E. coli, Klebsiella pneumoniae, Pseudomonas aeruginosa અને Staphylococcus aureus સહિતના બેક્ટેરિયા સામે પ્રતિરોધ માટે પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું. આ નમૂનાઓ લોહી, પેશાબ, શ્વસન માર્ગ અને અન્ય ચેપના સ્થળોમાંથી લેવામાં આવ્યા હતા.
સૌથી વધુ ચિંતાજનક તારણોમાંનું એક હતું ICU અને આઉટપેશન્ટ સેટિંગ્સમાં E. coliનો વધતો પ્રતિરોધ છે. સેફોટેક્સિમ, સેફ્ટાઝિડિમ, સિપ્રોફ્લોક્સાસિન અને લેવોફ્લોક્સાસિન જેવા મુખ્ય એન્ટિબાયોટિક્સ આ બેક્ટેરિયાથી થતા ચેપની સારવારમાં 20 ટકાથી ઓછી અસરકારકતા દર્શાવતા હતા.
Klebsiella pneumoniae અને Pseudomonas aeruginosa પણ વધતો પ્રતિરોધ દર્શાવતા હતા, ખાસ કરીને પાઇપરાસિલિન ટાઝોબેક્ટમ, ઇમિપેનેમ અને મેરોપેનેમ જેવા મહત્વપૂર્ણ એન્ટિબાયોટિક્સ સામે. અહેવાલમાં પાઇપરાસિલિન ટાઝોબેક્ટમની અસરકારકતામાં નોંધપાત્ર ઘટાડો નોંધવામાં આવ્યો હતો, જે 2017માં 56.8 ટકાથી ઘટીને 2023માં માત્ર 42.4 ટકા થઈ ગઈ હતી.
એમિકાસિન અને મેરોપેનેમ જેવા વ્યાપકપણે વપરાતા એન્ટિબાયોટિક્સ, જે એક સમયે વિશ્વસનીય માનવામાં આવતા હતા, તે પણ ચેપ સામે તેમની શક્તિ ગુમાવી રહ્યા છે. ગ્રામ નેગેટિવ બેક્ટેરિયા, જે શરીરના વિવિધ ભાગોમાં ચેપ માટે જવાબદાર છે, તે લોહી, પેશાબ અને ફેફસાંમાંથી લેવામાં આવેલા નમૂનાઓમાં સૌથી વધુ પ્રચલિત હતા.
સંશોધકોએ એ પણ જોયું કે Salmonella typhi સ્ટ્રેન્સના 95 ટકાથી વધુ, જે ગેસ્ટ્રોએન્ટેરાઇટિસ માટે જવાબદાર બેક્ટેરિયા છે, તેણે ફ્લોરોક્વિનોલોન્સ સામે પ્રતિરોધ વિકસાવ્યો છે, જે ગંભીર ચેપ માટે વારંવાર પ્રિસ્ક્રાઇબ કરવામાં આવતા એન્ટિબાયોટિક્સનો એક સમૂહ છે.
"એન્ટિમાઇક્રોબિયલ સંવેદનશીલતાઓનું સતત નિરીક્ષણ એમ્પિરિક એન્ટિબાયોટિક થેરેપીને અનુકૂળ બનાવવા, દર્દીના પરિણામોને શ્રેષ્ઠ બનાવવા અને પ્રતિરોધના ફેલાવાને નિયંત્રિત કરવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે," એમ અહેવાલમાં જણાવવામાં આવ્યું છે.
અહેવાલમાં કૃષિમાં મહત્વપૂર્ણ એન્ટિબાયોટિક્સના દુરુપયોગ અંગે પણ ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી છે, જે પ્રતિરોધ સંકટને વધુ વણસાવે છે. તેમાં માનવ અને પશુ આરોગ્ય બંને માટે આ આવશ્યક દવાઓની અસરકારકતા જાળવવા માટે કડક નિયમનોની હાકલ કરવામાં આવી છે.
આ પણ વાંચોઃ
ડૉક્ટરો આ કારણે ખરાબ હેન્ડરાઈટિંગમાં દવા લખે છે, કારણ તમને આશ્ચર્યચકિત કરી દેશે