Coromandel Express Derailment Inquiry: શું ઓડિશાના બાલાસોરમાં ત્રણ ટ્રેનોની ટક્કર પાછળ કોઈ મોટું ષડયંત્ર હતું? શું કોઈએ જાણી જોઈને ટ્રેક સાથે છેડછાડ કરી છે જેના કારણે 275 નિર્દોષોના જીવ ગયા છે? આ પ્રશ્ન હવે વધુ ગંભીર બન્યો છે. આ મામલે તાજેતરનો ઘટસ્ફોટ આ દિશામાં ઈશારો કરી રહ્યો છે. રેલવેને પ્રાથમિક તપાસમાં એવા પુરાવા મળ્યા છે કે ટ્રેકની ઈન્ટરલોકિંગ સિસ્ટમમાં જાણી જોઈને છેડછાડ કરવામાં આવી હતી. આ કારણોસર રેલવેએ અકસ્માતની તપાસ સીબીઆઈ દ્વારા કરાવવાનો નિર્ણય લીધો છે.
રેલવેના ઉચ્ચ અધિકારીઓનું કહેવું છે કે બાલાસોર ટ્રેન દુર્ઘટના પાછળ ઇન્ટરલોકિંગ સિસ્ટમ સાથે છેડછાડની શક્યતા નકારી શકાય તેમ નથી. તેમના જણાવ્યા મુજબ, રેલવે દ્વારા પ્રાથમિક તપાસમાં એવા સંકેતો મળ્યા છે કે તેમાં જાણી જોઈને છેડછાડ કરવામાં આવી હોઈ શકે છે અને તેથી એવું લાગ્યું કે તેની તપાસ કોઈ વ્યાવસાયિક તપાસ એજન્સી દ્વારા થવી જોઈએ.
અકસ્માત કે કાવતરું?
અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, રેલવેની ઇન્ટરલોકિંગ સિસ્ટમ ખૂબ જ સુરક્ષિત છે અને તેમાં ભૂલની બહુ ઓછી અવકાશ છે. તેમનું કહેવું છે કે પ્રાથમિક તપાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે જ્યાં સુધી ઇરાદાપૂર્વક ચેડાં ન થાય ત્યાં સુધી ઇન્ટરલોકિંગ સિસ્ટમ બદલી શકાતી નથી.
રેલ્વે અધિકારીઓના આ ખુલાસાથી ફરી એકવાર સવાલ ઉઠી રહ્યો છે કે બાલાસોર અકસ્માત અકસ્માત નહીં પરંતુ કાવતરું હોઈ શકે. અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે અકસ્માતની તપાસમાં આ પાસાને પણ મહત્ત્વપૂર્ણ રીતે તપાસવામાં આવી રહ્યો છે. અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે ઇન્ટરલોકિંગ સિસ્ટમમાં માનવ હસ્તક્ષેપ પાછળનો હેતુ જાણવા માટે CBI તપાસ હાથ ધરવામાં આવી રહી છે.
વિપક્ષના આરોપો પર સરકારની સ્પષ્ટતા
ત્યાં કેગના રિપોર્ટના આધારે વિપક્ષ દ્વારા કરવામાં આવતા હુમલાઓને પાયાવિહોણા ગણાવતા સરકારના સૂત્રોએ દાવો કર્યો છે કે રેલવેની સુરક્ષા સહિતની તમામ જરૂરિયાતો માટે સરકાર તરફથી નાણાંની કોઈ અછત નથી. આંકડાઓને ટાંકીને સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે મોદી સરકારે રેલવેના સંરક્ષણ હેઠળ રેલવે ટ્રેકના નવીનીકરણ પર યુપીએ સરકાર કરતાં લગભગ અઢી ગણા પૈસા ખર્ચ્યા છે.
સૂત્રોએ જણાવ્યું કે યુપીએ સરકારના દસ વર્ષમાં જ્યાં રેલવેનું કુલ બજેટ 1.64 લાખ કરોડ રૂપિયા હતું તે મોદી સરકારમાં વધીને 8.26 લાખ કરોડ રૂપિયા થઈ ગયું છે. તેમાં વર્તમાન નાણાકીય વર્ષ 2023-24 માટે બજેટરી જોગવાઈ પણ સામેલ છે. 2023-24માં રેલવેનું બજેટ અંદાજ 2.24 લાખ કરોડ રૂપિયા છે.
ટ્રેકના નવીનીકરણ પર ખર્ચ
જો આપણે રેલ્વે ટ્રેકના નવીનીકરણની વાત કરીએ તો, જ્યાં યુપીએ સરકાર દરમિયાન લગભગ 47 હજાર કરોડ રૂપિયા ખર્ચવામાં આવ્યા હતા, જ્યારે મોદી સરકારમાં, એવો અંદાજ છે કે 2023-24 ના અંત સુધીમાં 1.09 લાખ કરોડ રૂપિયા ખર્ચ થશે. અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે, 2017માં નેશનલ રેલ સેફ્ટી ફંડ બનાવવામાં આવ્યું હતું, જે અંતર્ગત 2022 સુધીમાં રેલવેમાં સુરક્ષા સંબંધિત કામો પર એક લાખ કરોડ ખર્ચવાનું લક્ષ્ય રાખવામાં આવ્યું હતું અને તેનાથી વધુ ખર્ચ કરવામાં આવ્યો હતો. આ ફંડની મુદત હવે વધુ પાંચ વર્ષ માટે લંબાવવામાં આવી છે.