Bihar Chunav 2025: બિહારમાં 2025 ની ચૂંટણી પહેલાં, ચૂંટણી પંચ દ્વારા મતદાર યાદીમાંથી 41 લાખ જેટલા નામો દૂર કરવાના નિર્ણયથી રાજકીય વર્તુળોમાં ગરમાવો આવ્યો છે. આ નામો મૃત વ્યક્તિઓ, સ્થળાંતરિત મતદારો અને ખોટા કે નકલી નામોના આધારે દૂર કરવામાં આવી રહ્યા છે. જોકે, વિપક્ષ આ કાર્યવાહી પર સવાલો ઉઠાવી રહ્યું છે, ત્યારે રાજકીય વિશ્લેષક અમિતાભ તિવારીનું કહેવું છે કે જો આ ખરેખર અમાન્ય નામો હોય તો ચૂંટણી પરિણામો પર ખાસ અસર નહીં થાય. એક તાજેતરના સર્વેક્ષણ મુજબ, 35% લોકો આ નિર્ણયને યોગ્ય માને છે, જ્યારે 27% લોકો માને છે કે હાલ તેની જરૂર નહોતી અને 15-17% લોકો તેને રાજકીય પ્રેરિત માને છે, જે દર્શાવે છે કે જનતા આ મુદ્દે વિભાજિત છે.
ચૂંટણી પંચની કાર્યવાહી અને વિપક્ષની ચિંતા
ચૂંટણી પંચ દ્વારા સ્પષ્ટતા કરવામાં આવી છે કે દૂર કરવામાં આવી રહેલા નામોમાં લગભગ 17 લાખ મૃત મતદારોના છે, 12-13 લાખ સ્થળાંતરિત મતદારોના છે, અને બાકીના 10-12 લાખ નામો ડુપ્લિકેટ અથવા નકલી હોઈ શકે છે. જોકે, વિપક્ષ આ મુદ્દે પારદર્શિતાના અભાવ અંગે ચિંતિત છે. તેમની મુખ્ય માંગ એ છે કે, કમિશન એ સ્પષ્ટ કરે કે દૂર કરાયેલા મતદારોમાંથી કેટલા ખરેખર ગેરકાયદેસર સ્થળાંતર કરનારા છે કે કેટલાએ ડુપ્લિકેશન દ્વારા નામ નોંધાવ્યા હતા. આ સ્પષ્ટતાના અભાવે આ મુદ્દો વધુ વિવાદાસ્પદ બન્યો છે.
તાજેતરના એક સર્વેક્ષણ મુજબ, આ નિર્ણય પર લોકોના મંતવ્યો વિભાજિત જોવા મળે છે: 35% લોકો માને છે કે ગેરકાયદેસર મતદારોને દૂર કરવા એ યોગ્ય નિર્ણય છે. 16% લોકો તેને ફક્ત એક નિયમિત પ્રક્રિયા માને છે. 27% લોકો માને છે કે હાલમાં તેની જરૂર નહોતી. 15-17% લોકો તેને રાજકીય હેતુથી પ્રેરિત માને છે. આ આંકડા દર્શાવે છે કે, બિહારની જનતા આ નિર્ણય અંગે મૂંઝવણમાં છે અને તેમના મંતવ્યોમાં સ્પષ્ટ વિભાજન જોવા મળે છે.
ચૂંટણી પરિણામો પર સંભવિત અસર
રાજકીય વિશ્લેષક અમિતાભ તિવારીએ ન્યૂઝ તક સાથેની વાતચીતમાં જણાવ્યું કે, જો દૂર કરાયેલા મતદારો ખરેખર મૃત કે સ્થળાંતરિત થઈ ગયા હોય, તો તેમને દૂર કરવા સ્વાભાવિક છે અને તેની ચૂંટણી પરિણામો પર કોઈ ખાસ અસર થશે નહીં. પરંતુ, જો એવા લોકોને દૂર કરવામાં આવે કે જેઓ ખરેખર જીવંત છે અને સ્થાનિક મતદારો છે, અને જેમણે પહેલાથી જ મતદાર યાદીમાં પોતાનું નામ નોંધાવ્યું હોય, તો આ મતદાનના ઈરાદાને ચોક્કસપણે અસર કરી શકે છે.
જ્યાં સુધી એ સ્પષ્ટ ન થાય કે દૂર કરાયેલા મતદારોમાં કેટલા માન્ય મતદારોનો સમાવેશ થાય છે, ત્યાં સુધી એ કહેવું મુશ્કેલ છે કે આ નિર્ણયથી કયા રાજકીય ગઠબંધનને (નીતિશ, તેજસ્વી કે ભાજપ) ફાયદો થશે.
રાજકીય ગઠબંધનની સ્થિતિ
તાજેતરના સર્વેમાં સૂચવાયું છે કે મહાગઠબંધન (RJD + કોંગ્રેસ) થોડી લીડ પર જોવા મળે છે. જોકે, મુખ્યમંત્રી પદ માટે ભાજપ (NDA) નો પસંદગીનો ચહેરો થોડો આગળ છે. આનો અર્થ એ છે કે બિહારમાં ચૂંટણી હજુ પણ સંપૂર્ણપણે ખુલ્લી છે. મતદાનનો ઇરાદો સ્થિર નથી અને છેલ્લી ઘડીએ ફેરફારોની શક્યતા પ્રબળ છે. આથી, મતદાર યાદીમાંથી નામો દૂર કરવાની પ્રક્રિયાની લાંબાગાળાની અસર ચૂંટણી પહેલાં વધુ સ્પષ્ટ થશે.