Cancer risk in India 2025 report: ઇન્ડિયન કાઉન્સિલ ઓફ મેડિકલ રિસર્ચ (ICMR) દ્વારા જારી કરાયેલા તાજેતરના રિપોર્ટ મુજબ, ભારતમાં કેન્સરનું જોખમ ચિંતાજનક રીતે વધી રહ્યું છે. દેશમાં દર 11 વ્યક્તિએ 1 ને જીવનકાળમાં કેન્સર થવાની સંભાવના છે. વર્ષ 2024 માં લગભગ 15.6 લાખ નવા કેસ નોંધાયા અને 8.74 લાખ લોકોના મૃત્યુ થયા. રિપોર્ટમાં એ પણ જાણવા મળ્યું છે કે મહિલાઓમાં કેન્સરના કેસ વધુ છે, પરંતુ પુરુષોની સરખામણીમાં તેમનો મૃત્યુદર ઓછો છે, જેનું કારણ સામાન્ય રીતે થતા કેન્સરના પ્રકારો છે.
ભારતમાં કેન્સરના વધતા કેસો એક ગંભીર ચિંતાનો વિષય બન્યા છે. ઇન્ડિયન કાઉન્સિલ ઓફ મેડિકલ રિસર્ચ (ICMR) ની કેન્સર રજિસ્ટ્રીના ડેટા અનુસાર, ભારતમાં લોકોના જીવનકાળમાં કેન્સર થવાનું સરેરાશ જોખમ લગભગ 11 ટકા છે. આ આંકડા 2015-19 દરમિયાન 43 વસ્તી-આધારિત કેન્સર રજિસ્ટ્રીઝના ડેટા પરથી મેળવવામાં આવ્યા છે.
સ્ત્રીઓ અને પુરુષોમાં કેન્સરનું જોખમ
આ રિપોર્ટમાં એક ચોંકાવનારો તથ્ય પણ સામે આવ્યું છે કે દેશમાં નોંધાયેલા તમામ કેન્સરના કેસોમાં 51.1% મહિલાઓમાં છે, જે દર્શાવે છે કે મહિલાઓ આ રોગ માટે વધુ સંવેદનશીલ છે. જોકે, રાહતની વાત એ છે કે મહિલાઓમાં કેન્સરથી થતો મૃત્યુદર 45% છે, જે પુરુષો કરતાં ઓછો છે. ICMR ના ડૉ. પ્રશાંત માથુર અને AIIMS ના ઓન્કોલોજિસ્ટ ડૉ. અભિષેક શંકરના જણાવ્યા મુજબ, મહિલાઓમાં 40% કેસ સ્તન અથવા સર્વાઇકલ કેન્સરના હોય છે, જેનું વહેલું નિદાન અને સારવાર શક્ય છે. બીજી તરફ, પુરુષોમાં ફેફસાં અને પેટનું કેન્સર વધુ સામાન્ય છે, જેનું વહેલું નિદાન કરવું મુશ્કેલ છે, જેના કારણે મૃત્યુદર વધુ જોવા મળે છે.
મોઢાના કેન્સરનો વધતો ખતરો
આંકડા દર્શાવે છે કે પુરુષોમાં હવે ફેફસાના કેન્સર કરતાં મોંઢાનું કેન્સર વધુ સામાન્ય બની ગયું છે. આ એક એવી પરિસ્થિતિ છે જ્યારે ગ્લોબલ એડલ્ટ ટોબેકો સર્વે મુજબ, 2009-10 અને 2016-17 વચ્ચે તમાકુનું સેવન કરતા પુખ્ત વયના લોકોનું પ્રમાણ 34.6% થી ઘટીને 28.6% થયું છે. ડોકટરોના મતે, તમાકુ ઉપરાંત, દારૂનું સેવન પણ મોઢાના કેન્સરનું કારણ બની શકે છે. દારૂ અને તમાકુ બંનેનો એકસાથે ઉપયોગ કરવામાં આવે તો આ જોખમ અનેકગણું વધી જાય છે.
ઉત્તર-પૂર્વના રાજ્યોમાં સૌથી વધુ જોખમ
રિપોર્ટનો સૌથી ચિંતાજનક ભાગ એ છે કે ભારતમાં કેન્સરના કેસો ઉત્તર-પૂર્વના રાજ્યોમાં સૌથી વધુ છે. અહીં કેન્સર થવાનું જોખમ રાષ્ટ્રીય સરેરાશ 11% કરતાં ઘણું વધારે છે, જે અમુક રાજ્યોમાં 21% સુધી પહોંચે છે. મિઝોરમ રાજ્યમાં સૌથી વધુ જોખમ નોંધાયું છે, જ્યાં પુરુષો માટે 21.1% અને સ્ત્રીઓ માટે 18.9% જોખમ છે. આ પાછળ ઘણા સામાજિક અને સાંસ્કૃતિક કારણો છે, જેમાં તમાકુ અને દારૂનું ઊંચું સેવન, ચોક્કસ આહાર (જેમ કે ધૂમ્રપાન કરાયેલ માંસ) અને ચેપી રોગોનો ઊંચો દર સામેલ છે.
વિશ્વ આરોગ્ય સંગઠન (WHO) મુજબ, 30 થી 50 ટકા કેન્સરને જોખમ પરિબળોને ટાળીને, વહેલા નિદાન કરીને અને યોગ્ય સારવાર દ્વારા અટકાવી શકાય છે. કેન્સરનું વહેલું નિદાન થાય તો તેની સફળ સારવારની શક્યતાઓ ઘણી વધી જાય છે. આથી, જાગૃતિ ઝુંબેશ, રસીકરણ અને જીવનશૈલીમાં ફેરફાર જેવા પગલાં કેન્સરની ઘટનાઓ અને તેનાથી થતા મૃત્યુદરમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો કરી શકે છે.