Project Zorawar: એલઓસી પર ચીન સાથે ચાલી રહેલા સંઘર્ષ વચ્ચે ગુરુવારે રક્ષા મંત્રાલયે 85 હજાર કરોડના સૈન્ય પ્રસ્તાવોને લીલી ઝંડી આપી દીધી છે. તેમાં આર્મી માટે પ્રોજેક્ટ જોરાવર હેઠળ દેશમાં જ બનાવવામાં આવેલી લાઇટ-ટેન્કનો સમાવેશ થાય છે. આ લાઇટ ટેન્ક પૂર્વી લદ્દાખને અડીને આવેલી નિયંત્રણ રેખા (LOC) પર તૈનાત કરવામાં આવશે.
ભારતીય સેનાએ પૂર્વ લદ્દાખને અડીને આવેલી એલઓસી પર ચીન સામે લાઇટ-ટેન્ક માટે પ્રોજેક્ટ જોરાવર શરૂ કર્યો છે. આ પ્રોજેક્ટ હેઠળ સ્વદેશી લાઇટ ટેન્ક મેળવવાની તૈયારી ચાલી રહી છે. ખાસ વાત એ છે કે લાઇટ ટેંકના પ્રોજેક્ટને 19મી સદીમાં તિબેટમાં ચીની સેનાને હરાવનાર જમ્મુ-કાશ્મીરના પૂર્વ કમાન્ડર જોરાવર સિંહના નામ પરથી નામ આપવામાં આવ્યું છે.
મળતી માહિતી મુજબ ભારતીય સેના ટૂંક સમયમાં જ લાઇટ ટેન્ક લેવા માટે રક્ષા મંત્રાલય પાસેથી મંજૂરી મેળવવા જઈ રહી છે. આ લાઇટ ટેન્ક દેશમાં મેક ઇન ઇન્ડિયા હેઠળ બનાવવામાં આવશે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, ભારતીય સેના આ ટેન્કોને પૂર્વ લદ્દાખને અડીને આવેલી LoC એટલે કે વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા પર તૈનાત કરવા માંગે છે.
વાસ્તવમાં ભારતીય સેના પાસે હાલમાં ઉપલબ્ધ ટેન્ક મેદાનો અને રણ માટે છે. આ તમામ ટેન્ક 45-70 ટનની છે. જ્યારે પ્રોજેક્ટ જોરાવર હેઠળની લાઇટ ટેન્ક લગભગ 25 ટનની હશે. ચીનને અડીને આવેલી LoC પર તૈનાત કરવા માટે દુનિયાના સૌથી ઊંચા પાસ પરથી પસાર થવું પડે છે. આવી સ્થિતિમાં T-72 અને અન્ય ભારે ટેન્કોને LoC સુધી પહોંચવામાં ઘણી મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડે છે. આ જ કારણ છે કે ભારતીય સેના લાઇટ ટેન્ક લેવા માંગે છે.
માહિતી અનુસાર, પ્રોજેક્ટ જોરાવર હેઠળ લાઇટ ટેન્કમાં ભારે ટેન્ક જેટલી જ ફાયર પાવર હશે અને તે આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI)થી સજ્જ ડ્રોનથી પણ સજ્જ હશે. આ લાઇટ ટેન્ક ઊંચા પર્વતોથી પસાર થઈ શકે છે. નોંધનીય છે કે ચીને પૂર્વી લદ્દાખને અડીને આવેલી એલઓસી પર પહેલાથી જ લાઇટ ટેન્ક તૈનાત કરી છે. ભારતીય સેનાએ અહીં T-72 ટેન્ક પણ તૈનાત કરી છે. પરંતુ હવે ઝડપી મુવમેન્ટ માટે ભારતીય સેના પ્રોજેક્ટ જોરાવર હેઠળ લાઇટ ટેન્ક લેવા માંગે છે.
નોંધપાત્ર રીતે જોરાવર સિંહ જમ્મુ અને કાશ્મીરના રજવાડાના કમાન્ડર હતા. તેમણે 1841માં તિબેટમાં પ્રવેશ કર્યો અને ચીની સેનાને હરાવી હતી. ચીની સેનાને હરાવીને જોરાવર સિંહ તેમના સૈનિકો સાથે હિન્દુઓના પવિત્ર તીર્થસ્થળ કૈલાશ માનસરોવર ગયા. આ પછી જોરાવર સિંહના સૈનિકો ચીનનો ધ્વજ લઈને ભારત આવ્યા. ભારતીય સેનાની વર્તમાન જમ્મુ અને કાશ્મીર રાઈફલ (JACK RIF) રેજિમેન્ટ પોતાને જોરાવર સિંહની સેનાના વંશજ માને છે.