દુનિયાભરમાં HMPV વાયરસથી મચ્યો હાહાકાર, જાણો COVID-19 થી કેટલો છે અલગ ?

Human Metapneumovirus Virus: વાયરસ ફેમિલી- HMPV પેરામિક્સૉવિરિડે પરિવારનો છે, જ્યારે SARS-CoV-2 એ કોરોનાવાયરસ છે

Human Metapneumovirus Virus: દુનિયાભરમાં અત્યારે એક નવા વાયરસને કારણે હડકંપ મચી ગયો છે. આ વાયરસનું નામ હ્યૂમન મેટાપ્યૂમૉવાયરસ છે, જે HMPV તરીકે ઓળખાય છે. આ વાયરસથી સંક્રમિત દર્દીઓમાં સામાન્ય શરદી જેવા લક્ષણોથી લઈને ન્યુમોનિયા અને બ્રૉન્કિઓલાઈટિસ સુધીની સ્થિતિઓ થઈ શકે છે. આ શિયાળો બાળકો, વૃદ્ધો અને નબળી રોગપ્રતિકારક શક્તિ ધરાવતા લોકો માટે ખતરનાક ગણી શકાય. જો કે, આ વાયરસ કૉવિડ-19થી સંપૂર્ણપણે અલગ છે, પરંતુ કેટલાક લક્ષણો અને નિવારણની પદ્ધતિઓ કૉવિડ જેવી જ છે. જેના કારણે લોકો તેને કૉવિડ-19 સાથે જોડી રહ્યા છે. એચએમપીવી અને કૉવિડ-19 કેટલા અલગ છે તે જાણવા માટે ડો. આર.એસ. મિશ્રા, આંતરિક દવા વિભાગ (ફૉર્ટિસ એસ્કૉર્ટ હૉસ્પિટલ, દિલ્હી) સાથે ખાસ વાતચીત કરી? ડૉકટરોના મતે, બંને HMP વાયરસ અને COVID-19 (SARS-CoV-2 વાયરસથી થાય છે) શ્વાસોચ્છવાસના વાયરસ છે, પરંતુ તેમની વચ્ચે ઘણા મુખ્ય તફાવત છે.

HMPV કૉવિડ-19 થી કેટલો અલગ છે ?

વાયરસ ફેમિલી- HMPV પેરામિક્સૉવિરિડે પરિવારનો છે, જ્યારે SARS-CoV-2 એ કોરોનાવાયરસ છે.

ઇન્ક્યૂબેશન સમય- કૉવિડ-19 માટે સેવનનો સમયગાળો લગભગ 2-14 દિવસનો છે, જ્યારે HMPV માટે તે લગભગ 3-6 દિવસનો છે.

ગંભીરતા અને મૃત્યુદર - કૉવિડ-19 એ ઉચ્ચ મૃત્યુદર દર્શાવ્યો છે, ખાસ કરીને વૃદ્ધ વયસ્કો અને સહ-રોગ ધરાવતા લોકોમાં. તેનાથી વિપરીત, HMPV તંદુરસ્ત પુખ્ત વયના લોકોમાં હળવા રોગનું કારણ બને છે, જોકે તે નાના બાળકો અને વૃદ્ધો જેવા રોગપ્રતિકારક શક્તિ ધરાવતા લોકોમાં ગંભીર રોગનું કારણ બની શકે છે.

વૈશ્વિક ફેલાવો - COVID-19 એ વૈશ્વિક રોગચાળાનું કારણ બન્યું છે, જેના કારણે વ્યાપક સામાજિક અસર, લૉકડાઉન અને નોંધપાત્ર જીવનનું નુકસાન થયું છે. HMPV, આરોગ્યની ગંભીર ચિંતા હોવા છતાં, તે સમાન વ્યાપક પ્રકોપનું કારણ બન્યું નથી અને મોટાભાગે સ્થાનિક રોગચાળા સાથે મોસમી વાયરસ છે.

રસીની ઉપલબ્ધતા - કૉવિડ-19 માટેની રસીઓ વિકસાવવામાં આવી છે અને વ્યાપકપણે વિતરિત કરવામાં આવી છે, જ્યારે HMPV માટે હજુ સુધી કોઈ રસી અસ્તિત્વમાં નથી.

HMPV શું કોરોના વાયરસ જેવો છે ? 
HMPV અને SARS-CoV-2 બંને મુખ્યત્વે શ્વસન ટીપાં દ્વારા ફેલાય છે જ્યારે ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિ ખાંસી કે છીંક ખાય છે. તેના લક્ષણો પણ એકબીજા સાથે ખૂબ સમાન છે કારણ કે બંને તાવ, ઉધરસ અને શ્વાસ લેવામાં તકલીફ જેવા લક્ષણોનું કારણ બની શકે છે. જે ન્યૂમૉનિયા સહિત શ્વસન સંબંધી વધુ ગંભીર સ્થિતિઓ તરફ દોરી શકે છે. કૉવિડ-19ની જેમ, HMPVને રોકવા માટેના નિવારક પગલાં, જેમ કે માસ્ક પહેરવા, હાથની સ્વચ્છતા જાળવવી અને ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિઓ સાથે નજીકના સંપર્કને ટાળવા, બંને વાયરસ માટે અસરકારક છે.

જોકે આ વાયરસ કૉવિડ-19થી સંપૂર્ણપણે અલગ છે અને તેને ખતરનાક ગણી શકાય તેમ નથી, પરંતુ સાવચેતી રાખવી ખૂબ જ જરૂરી છે.

આ પણ વાંચો