ED Vs Income Tax: દરેક વ્યક્તિ એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ED) અને આવકવેરા વિભાગ (ITD) માં નોકરી મેળવવા ઈચ્છે છે. મોટાભાગના યુવાનો પણ અહીં કામ કરવાનું સપનું જુએ છે. જો તમે પણ ઈડી અને ઈન્કમ ટેક્સ ડિપાર્ટમેન્ટમાં કામ કરવા ઈચ્છો છો તો તમારે આ બે એજન્સીઓ વિશે જાણવું જોઈએ. ઇડી અને આવકવેરા વિભાગ બે અલગ અલગ સરકારી એજન્સીઓ છે. નાણાકીય અમલીકરણ અને કરવેરા ક્ષેત્રે આની વિવિધ ભૂમિકાઓ અને જવાબદારીઓ છે. અમને તેના વિશે નીચે વિગતવાર જણાવો.
એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ
એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ વિશે વાત કરીએ તો તે ભારત સરકારના નાણા મંત્રાલયના મહેસૂલ વિભાગ હેઠળ કાયદા એજન્સી તરીકે કામ કરે છે. તે મુખ્યત્વે આર્થિક કાયદાનો અમલ કરવા અને મની લોન્ડરિંગ, વિદેશી વિનિમય ઉલ્લંઘન અને આર્થિક છેતરપિંડી જેવા નાણાકીય ગુનાઓ સામે લડે છે. ED આ ગુનાઓ સંબંધિત કેસોની તપાસ કરે છે અને નાણાકીય અનિયમિતતાઓને રોકવા અને સજા કરવા માટે યોગ્ય પગલાં લે છે.
એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટની સત્તા
તેની પાસે ગેરકાયદેસર પ્રવૃતિઓમાં સંડોવાયેલી મિલકતોને શોધવા, જપ્ત કરવાની અને સંપત્તિ જપ્ત કરવાની સત્તા છે. ED વિવિધ અન્ય એજન્સીઓ જેમ કે સેન્ટ્રલ બ્યુરો ઓફ ઈન્વેસ્ટિગેશન (CBI), રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) અને ઈન્કમ ટેક્સ ડિપાર્ટમેન્ટ સાથે મળીને પુરાવા એકત્ર કરવા અને નાણાકીય બાબતોમાં સામેલ વ્યક્તિઓ અથવા સંસ્થાઓ સામે મજબૂત કેસ બનાવવા માટે કામ કરે છે.
આવકવેરા વિભાગ
EDની જેમ આવકવેરા વિભાગ પણ ભારત સરકારના નાણા મંત્રાલયના મહેસૂલ વિભાગ હેઠળ કામ કરે છે. ભારતમાં પ્રત્યક્ષ કરવેરા કાયદાના સંચાલન અને અમલ માટે જવાબદાર છે. તેનું પ્રાથમિક ધ્યાન આવકવેરાની આકારણી, સંગ્રહ અને અમલીકરણ પર છે. આવકવેરા વિભાગ કર કાયદાઓનું પાલન સુનિશ્ચિત કરે છે, ઓડિટ કરે છે, કરચોરીના કેસોની તપાસ કરે છે અને બાકી કર વસૂલવા માટે જરૂરી પગલાં લે છે.
આવકવેરા વિભાગની સત્તા
આવકવેરા વિભાગ પાસે કરની આકારણી કરવાની, ટેક્સ નોટિસ જાહેર કરવાની, દરોડા પાડવા અને કરચોરી અથવા અઘોષિત આવક સંબંધિત સંપત્તિઓ જપ્ત કરવાની સત્તા છે. તે કરદાતાઓને માર્ગદર્શન આપીને ટેક્સ રિટર્ન ફાઇલિંગ અને કર જાગૃતિ કાર્યક્રમોનું પણ આયોજન કરે છે.
ઇડી અને ઇન્કમટેક્સ વિભાગ બંને એવી એજન્સીઓ છે જે નાણાકીય બાબતો સાથે કામ કરે છે. બંને વચ્ચેનો મુખ્ય તફાવત તેમની કુશળતાના ક્ષેત્રો અને તેઓ પ્રાથમિક રીતે તપાસ કરતા ગુનાઓની પ્રકૃતિમાં રહેલો છે. ED મુખ્યત્વે મની લોન્ડરિંગ અને વિદેશી વિનિમય ઉલ્લંઘન જેવા આર્થિક ગુનાઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે જ્યારે આવકવેરા વિભાગ મુખ્યત્વે આવકવેરા કાયદાનો અમલ કરવા અને કરચોરી સામે લડવા સાથે સંબંધિત છે.