Fact Check: આમ આદમી પાર્ટી (AAP)ના કન્વીનર અને દિલ્હીના પૂર્વ મુખ્યમંત્રી અરવિંદ કેજરીવાલની એક તસવીર સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થઈ રહી છે, જેમાં તેઓ ટેસ્લાના સીઈઓ ઈલોન મસ્ક સાથે પોઝ આપી રહ્યા છે અને મસ્કના હાથમાં એક ગુલદસ્તો છે. આ તસવીર દ્વારા એવો દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે મસ્ક કેજરીવાલને મળવા ભારત આવ્યા છે.


એક ફેસબુક યુઝરે કેપ્શન સાથે ફોટો શેર કર્યો: "બ્રેકિંગ - એલન @ArvindKejriwal ને મળવા માટે આજે વહેલી સવારે ભારત આવ્યા હતા. દિલ્હીના પરિવર્તનશીલ શિક્ષણ અને આરોગ્યસંભાળ સુધારાઓ પર ચર્ચા થઈ રહી છે, આ નીતિઓ સાથે યુએસમાં અપનાવવાની યોજનાઓ અને ટ્રમ્પ સાથે ચર્ચા કરવામાં આવી રહી છે. કેજરીવાલે એરપોર્ટ પર વ્યક્તિગત રીતે તેમનું સ્વાગત કર્યું...” સમાન દાવાઓ સાથેની અન્ય પોસ્ટ્સના આર્કાઇવ વર્ઝન અહીં અને અહીં જોઈ શકાય છે.



ફેબ્રુઆરી 2025માં યોજાનારી દિલ્હી વિધાનસભાની ચૂંટણી પહેલા આ તસવીર ઘણી શેર કરવામાં આવી રહી છે. અરવિંદ કેજરીવાલ નવી દિલ્હીથી ચૂંટણી લડી રહેલા AAPના મુખ્યમંત્રી પદના ઉમેદવાર છે.


જો કે, અમારી તપાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે આ તસવીર આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવી હતી.


સત્ય શું છે?


વાઈરલ તસવીરને ધ્યાનથી જોતાં,નીચે 'રાઈઝિંગપીકુ' લેબલવાળું વોટરમાર્ક દેખાયું. X પર તપાસ કરતા આ નામનું એક વપરાશકર્તા ખાતું મળ્યું, જ્યાં તે જ ફોટો 13 ડિસેમ્બર, 2024 ના રોજ પોસ્ટ  કરવામાં આવ્યો હતો (અહીંઆર્કાઇવ ). પોસ્ટના કોમેન્ટ વિભાગમાં યૂઝર્સે પુષ્ટી  કરી કે ફોટો AI દ્વારા બનાવવામાં આવ્યો છે (અહીં અને અહીંઆર્કાઇવ જુઓ). એકાઉન્ટના બાયોમાં લખ્યું છે: “AI એન્થુસિયસ્ટ,” “પોલિટિકલ ઝુંબેશમાં AI નો ઉપયોગ કરનાર પ્રથમ વ્યક્તિ,” અને “AI-જનરેટેડ તસવીરો પોસ્ટ કરો.”


AI દ્વારા જનરેટ થવાના સ્પષ્ટ સંકેતો પણ ફોટોમાં સ્પષ્ટ દેખાય છે. મસ્કનો હાથ અસામાન્ય લાગે છે, અને બેકગ્રાઉન્ડમાં એવા લોકો છે જેમની કોઈ સ્પષ્ટ ઓળખ છતી નથી થતી, જે AI-જનરેટ તસવીરોની સામાન્ય ખામી છે. AI તસવીરોને ઓળખવા માટેની માર્ગદર્શિકા વાંચવા માટે લૉજીકલી ફેક્ટ્સની મુલાકાત લો.



અમે આ તસવીરને AI ડિટેક્શન ટૂલ વડે પણ ચેક કર્યું છે. હાઈવ મોડરેશન એ 97.4 ટકા સંભાવના સાથે તેને AI-જનરેટેડ તરીકે રેટ કર્યું, જ્યારે ટ્રૂમીડિયા  ને 96-97 ટકા પુરાવા મળ્યા કે ફોટો AI દ્વારા બનાવવામાં આવ્યો હતો.