Himachal Pradesh: હિમાચલ પ્રદેશમાં હવે 21 વર્ષની ઉંમર પહેલા છોકરી સાથે લગ્ન કરવા અથવા તેના લગ્ન કરાવવા ગુનો ગણાશે. અહીંની કોંગ્રેસ સરકારે છોકરીઓ માટે લગ્નની કાયદેસર ઉંમર 18 વર્ષથી વધારીને 21 વર્ષ કરી દીધી છે. તેનું બિલ વિધાનસભામાં પાસ થઈ ગયું છે અને હવે તેને રાજ્યપાલને મોકલવામાં આવ્યું છે. જો રાજ્યપાલ દ્વારા આને મંજૂરી આપવામાં આવે છે, તો અહીં છોકરીઓના લગ્નની કાયદાકીય ઉંમર 21 વર્ષ થઈ જશે. 


આ સાથે હિમાચલ પ્રદેશ દેશનું પહેલું રાજ્ય બની ગયું છે, જ્યાં છોકરીઓના લગ્નની કાયદેસર ઉંમર વધારવામાં આવી છે. હવે હિમાચલમાં લગ્ન ત્યારે જ માન્ય ગણાશે જ્યારે છોકરા અને છોકરીની ઉંમર 21 વર્ષ કે તેથી વધુ હશે.


1. પુખ્ત થવાની ઉંમર પણ વધી


દેશમાં 2006થી બાળ લગ્ન વિરુદ્ધ કાયદો છે. આ અંતર્ગત 18 વર્ષ કે તેથી વધુ ઉંમરની કોઈપણ વ્યક્તિને પુખ્ત ગણવામાં આવી હતી. પરંતુ જો હિમાચલમાં આ કાયદો બનાવવામાં આવે છે, તો વ્યક્તિ 21 વર્ષનો થાય પછી જ પુખ્ત માનવામાં આવશે, પછી તે છોકરો હોય કે છોકરી. 


2. બધાને લાગુ પડશે:


જો રાજ્યપાલની મંજૂરી આપવામાં આવશે, તો તે રાજ્યના તમામ વતનીઓને લાગુ પડશે, પછી ભલે તેઓ કોઈપણ ધર્મના હોય. એટલું જ નહીં, જો કોઈ સમાજમાં વહેલા લગ્નની પ્રથા હશે તો તેના પર પણ આ કાયદો લાગુ થશે. એકંદરે, કોઈપણ વ્યક્તિ જે હિમાચલ પ્રદેશનો વતની છે તે આ કાયદાના દાયરામાં આવશે.


3. બાળ લગ્ન ગણવામાં આવશે


અત્યાર સુધી લગ્નની કાયદેસર ઉંમર છોકરીઓ માટે 18 વર્ષ અને છોકરાઓ માટે 21 વર્ષ હતી. પરંતુ હવે આ બંનેને 21 વર્ષ થશે. એટલે કે 21 વર્ષથી ઓછી ઉંમરની છોકરીના લગ્ન થશે તો તેને બાળ લગ્ન ગણવામાં આવશે. જો છોકરો અને છોકરી બંનેની ઉંમર 21 વર્ષથી ઓછી હોય તો તે પણ બાળ લગ્ન ગણાશે.


4. લગ્નને શૂન્ય જાહેર કરવાની ઉંમર પણ વધી


જો બાળ લગ્ન થતા હતા, તો આવા લગ્નને શૂન્ય જાહેર કરવા માટેની અરજી માત્ર બે વર્ષમાં જ ફાઇલ કરી શકાતી હતી. પ્રસ્તાવિત બિલમાં આ બે વર્ષનો સમયગાળો વધારીને પાંચ વર્ષ કરવામાં આવ્યો છે. એટલે કે, જો કોઈ છોકરી કે છોકરો 21 વર્ષની ઉંમર પહેલા લગ્ન કરે છે, તો તે પુખ્ત થયાના પાંચ વર્ષમાં તેના લગ્નને શૂન્ય જાહેર કરવા માટે અરજી દાખલ કરી શકે છે.


તેની શું અસર થશે?


આની સૌથી મોટી અસર એ થશે કે હવે લગ્ન ત્યારે જ માન્ય ગણાશે જ્યારે છોકરો અને છોકરી બંનેની ઉંમર 21 વર્ષ કે તેથી વધુ હશે. જો બંનેમાંથી એકની ઉંમર 21 વર્ષથી ઓછી હોય તો તેને બાળ લગ્ન ગણવામાં આવશે અને આમ કરવું ગુનો ગણાશે.


બીજી મોટી અસર એ થશે કે તે તમામ લોકોને લાગુ પડશે, પછી ભલે તેઓ કોઈપણ જાતિ કે ધર્મના હોય. અત્યાર સુધી એવું થતું હતું કે વિવિધ ધર્મો અને કેટલાક આદિવાસી સમુદાયોમાં લગ્ન માટેની કાયદેસરની ઉંમર અલગ-અલગ હતી. ઉદાહરણ તરીકે, મુસ્લિમોમાં છોકરીના લગ્ન માટે કોઈ કાયદેસર વય નથી. મુસ્લિમ કાયદા અનુસાર જો છોકરી તરુણાવસ્થામાં પહોંચી ગઈ હોય તો તેના લગ્ન થઈ શકે છે. આવા કિસ્સાઓમાં બાળ લગ્નનો કાયદો લાગુ પડતો નથી. પરંતુ હવે મુસ્લિમ છોકરા-છોકરીઓના લગ્ન પણ ત્યારે જ માન્ય ગણાશે જ્યારે તેમની ઉંમર 21 વર્ષથી વધુ હશે. આટલું જ નહીં, અત્યાર સુધી એવું હતું કે જો કોઈ વ્યક્તિ નાનપણમાં લગ્ન કરી લે, તો પુખ્ત થયા પછી, તે લગ્નને શૂન્ય જાહેર કરવા માટે બે વર્ષમાં અરજી કરવી પડતી હતી. પરંતુ હવે પુખ્ત થયા પછી પાંચ વર્ષ સુધી અરજી કરી શકાશે.


આ પણ વાંચો...


ઝારખંડમાં નવાજૂનીના એંધાણ, ચંપાઈ સોરેનેએ પાર્ટીમાંથી આપ્યું રાજીનામું