Vladimir Putin India Visit: રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનની ભારત મુલાકાત પહેલા બંને દેશો વચ્ચે સંરક્ષણ સોદા અંગે અટકળો તેજ થઈ ગઈ છે. શું ભારત રશિયન Su-57 સ્ટીલ્થ ફાઇટર જેટ અંગે કોઈ મોટો નિર્ણય લઈ શકે છે? તાજેતરમાં પૂર્ણ થયેલા દુબઈ એર શો (16-21 નવેમ્બર) દરમિયાન રશિયાની રોસોબોરોન એક્સપોર્ટ કંપનીએ મેક ઇન ઇન્ડિયા પહેલ હેઠળ ભારતમાં Su-57નું ઉત્પાદન કરવાની તૈયારી બતાવી હતી.
છેલ્લા એક વર્ષમાં આ બીજી વખત છે જ્યારે કોઈ રશિયન કંપનીએ Su-57 અંગે ભારતને દરખાસ્ત કરી છે. આ વર્ષની શરૂઆતમાં બેંગલુરુમાં આયોજિત એરો ઇન્ડિયા પ્રદર્શન દરમિયાન રોસોબોરોન એક્સપોર્ટે તેના પાંચમા પેઢીના ફાઇટર એરક્રાફ્ટ (Su-57) ની ટેકનોલોજી ભારતને ટ્રાન્સફર કરવાની ઓફર પણ કરી હતી. ત્યારથી ભારત Su-57 ની ખરીદી અંગે વિચાર કરી રહ્યું છે. Su-57 ના એક કે બે સ્ક્વોડ્રન ખરીદવા કે ભારતમાં મોટી સંખ્યામાં તેનું ઉત્પાદન કરવા અંગે વિચારણા ચાલી રહી છે.
ભારત પાંચમા પેઢીના ફાઇટર જેટનું ઉત્પાદન ક્યારે શરૂ કરશે?
ભારતનું સ્વદેશી સ્ટીલ્થ ફાઇટર જેટ AMCA (એડવાન્સ્ડ મીડિયમ કોમ્બેટ એરક્રાફ્ટ), હજુ તૈયાર થવામાં એક દાયકા દૂર છે. AMCA ડિઝાઇન કરનાર એરોનોટિકલ ડેવલપમેન્ટ એજન્સી (ADA) દાવો કરે છે કે સ્વદેશી પાંચમી પેઢીનું ફાઇટર જેટ 2035-36 સુધીમાં તૈયાર થઈ જશે. આવી સ્થિતિમાં ભારતને વિદેશી સ્ટીલ્થ ફાઇટર પર આધાર રાખવો પડી શકે છે.
ચીન અને પાકિસ્તાનને યોગ્ય જવાબ મળશે
જ્યારે ભારતીય વાયુસેનાના ફાઇટર જેટ સ્ક્વોડ્રન સતત ઘટી રહ્યા છે, ત્યારે ચીને પહેલાથી જ બે પાંચમી પેઢીના ફાઇટર જેટ તૈનાત કરી દીધા છે. લગભગ એક વર્ષ પહેલા ચીને J-20 પછી J-35 સ્ટીલ્થ ફાઇટર જેટ પૂર્ણ કર્યું. ચીન પણ પાકિસ્તાનને આ J-35 ફાઇટર જેટ સપ્લાય કરવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે.
લશ્કરી નિષ્ણાતો માને છે કે ભારતે રશિયન Su-57 અથવા US F-35 માટે સોદો કરવો જોઈએ, કારણ કે ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે પહેલાથી જ ભારતને તેનું F-35 સ્ટીલ્થ ફાઇટર જેટ વેચવાની ઓફર કરી છે.
Su-57 અને F-35 બંને અત્યંત ખતરનાક અને ઘાતક પાંચમી પેઢીના ફાઇટર વિમાન છે. સુખોઈ-57નું ઉત્પાદન રશિયા દ્વારા 2024માં કરવામાં આવ્યું હતું. F-35 છેલ્લા દાયકાથી યુએસ એરફોર્સમાં સેવા આપી રહ્યું છે અને ઘણા દેશોમાં એરફોર્સ દ્વારા તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. જોકે, તાજેતરના મહિનાઓમાં શ્રેણીબદ્ધ ક્રેશ થવાથી F-35 વિવાદમાં ફસાઈ ગયું છે.
Su-57 અને F-35 બંનેએ યુદ્ધના મેદાનમાં પોતાની તાકાત દર્શાવી છે. રશિયાએ યુક્રેન પર હુમલો કરવા માટે Su-57નો ઉપયોગ કર્યો હતો, જ્યારે અમેરિકા અને ઇઝરાયલે ઇરાન સામેના હુમલામાં F-35 ફાઇટર જેટનો સફળતાપૂર્વક ઉપયોગ કર્યો હતો. F-35 એક સિંગલ-એન્જિન ફાઇટર એરક્રાફ્ટ છે, જ્યારે Su-57 એક ટ્વીન-એન્જિન એરક્રાફ્ટ છે.