ભારતની એક્ટ ઈસ્ટ પોલિસીને વધુ એક મોટી જીત મળવા જઈ રહી છે. ભારત ઇન્ડોનેશિયાને એન્ટી શિપ વેરિઅન્ટ બ્રહ્મોસ મિસાઇલ વેચવા જઇ રહ્યું છે. બંને દેશો વચ્ચે આ ડીલ આ વર્ષના અંત સુધીમાં થઈ શકે છે. ફાઈનાન્શિયલ એક્સપ્રેસના અહેવાલ મુજબ, ભારતથી બ્રહ્મોસ સુપરસોનિક ક્રૂઝ મિસાઈલની આયાત માટે ઈન્ડોનેશિયા સાથે વાતચીત અંતિમ તબક્કામાં છે. ભારત અને રશિયાએ સંયુક્ત રીતે આ મિસાઈલ વિકસાવી છે.
જો કે આ ડીલ પર પહેલા હસ્તાક્ષર થઈ શક્યા હોત, પરંતુ ઈન્ડોનેશિયાની આંતરિક બાબતોને કારણે આ વર્ષના અંત સુધીમાં અથવા આવતા વર્ષની શરૂઆતમાં તેના પર હસ્તાક્ષર થવાની ધારણા છે. ઈન્ડોનેશિયા ભારતથી બ્રહ્મોસ મિસાઈલ આયાત કરનાર બીજો આસિયાન દેશ બનશે. આ પહેલા ભારત આ મિસાઈલ ફિલિપાઈન્સને વેચી ચૂક્યું છે.
2018માં ઈન્ડોનેશિયાએ ભારત પાસેથી બ્રહ્મોસ ખરીદવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી હતી. 2018માં સૌપ્રથમવાર એવું જાણવા મળ્યું હતું કે ઇન્ડોનેશિયા એ દેશોમાં સામેલ હતું જેણે ભારત પાસેથી બ્રહ્મોસ મિસાઇલો ખરીદવાની તૈયારી દર્શાવી હતી. જાન્યુઆરી 2018માં નવી દિલ્હીમાં ASEAN-ભારત કોમેમોરેટિવ સમિટ દરમિયાન ASEAN દેશોએ ભારત પાસેથી બ્રહ્મોસ અને આકાશ મિસાઇલો ખરીદવાની તૈયારી દર્શાવી હતી.
આ વર્ષની શરૂઆતમાં ભારત અને ફિલિપાઈન્સે બ્રહ્મોસ સુપરસોનિક ક્રૂઝ મિસાઈલ માટે $374.96 મિલિયનના કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. ફિલિપાઈન્સ ભારત પાસેથી આ મિસાઈલ ખરીદનાર પ્રથમ આસિયાન દેશ બન્યો છે. ઈન્ડોનેશિયા જે બ્રહ્મોસ મિસાઈલ ભારત પાસેથી આયાત કરવા જઈ રહ્યું છે તે યુદ્ધ જહાજો પર તૈનાત કરી શકાય છે. ભારત અને રશિયાના બ્રહ્મોસ એરોસ્પેસ જોઈન્ટ વેન્ચરની એક ટીમ યુદ્ધ જહાજો પર મિસાઈલ ફીટ કરવાની શક્યતાનો અભ્યાસ કરવા માટે ઈન્ડોનેશિયાના શિપયાર્ડની મુલાકાત લઈ ચૂકી છે.
ઘણા દેશો બ્રહ્મોસ ખરીદવા માંગે છે
બ્રહ્મોસ ટૂંકા અંતરની સુપરસોનિક ક્રુઝ મિસાઈલ છે. તેને એરક્રાફ્ટ, જહાજ, જમીન અને સબમરીનથી લોન્ચ કરી શકાય છે. આ મિસાઈલ 2.8 મેક ઝડપે પ્રહાર કરી શકે છે, જે અવાજની ઝડપ કરતાં ત્રણ ગણી વધારે છે. બ્રહ્મોસ $300 મિલિયનના બજેટમાં તૈયાર કરવામાં આવી છે. ઈન્ડોનેશિયા ઉપરાંત મલેશિયા, સિંગાપોર, થાઈલેન્ડ અને વિયેતનામે પણ તેને ખરીદવાની ઈચ્છા દર્શાવી છે. અગાઉ એવા અહેવાલો આવ્યા હતા કે વિયેતનામ બ્રહ્મોસ અને આકાશ મિસાઈલ ખરીદવા માટે ભારત સાથે વાતચીત કરી રહ્યું છે. આ સિવાય મલેશિયા સાથે પણ વાતચીત ચાલી રહી હતી પરંતુ તે હજુ પ્રારંભિક તબક્કામાં છે.ઈન્ડોનેશિયા સાથે ભારતનો સોદો વર્ષના અંતમાં અથવા આવતા વર્ષની શરૂઆતમાં થઈ શકે છે. તેનાથી આ ક્ષેત્રમાં ભારતની વ્યૂહાત્મક પકડ મજબૂત થશે.
ભારત અને ઇન્ડોનેશિયા વચ્ચે લશ્કરી સહયોગ
છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ભારત અને ઇન્ડોનેશિયા વચ્ચેના દ્વિપક્ષીય સંબંધો મજબૂત થયા છે. ભારતની એક્ટ ઈસ્ટ પોલિસીમાં ઈન્ડોનેશિયાને એક મહત્વપૂર્ણ ભાગીદાર દેશ તરીકે ગણવામાં આવે છે. 2018માં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની ઇન્ડોનેશિયાની મુલાકાત બાદ બંને દેશો વચ્ચેની ભાગીદારી વધી હતી. બંને દેશો વચ્ચેની આ ભાગીદારીનો મુખ્ય આધાર દરિયાઈ સુરક્ષા અને સંરક્ષણ સહયોગ પર આધારિત છે. 2018 માં, ભારતીય નૌકાદળ, ઇન્ડોનેશિયન નૌકાદળે દ્વિપક્ષીય કવાયત સમુદ્ર શક્તિ યોજી હતી. હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં ચીનની વધતી હાજરીના કારણે ભારત અને ઇન્ડોનેશિયા દરિયાઈ સહયોગ વધારવાની દિશામાં કામ કરી રહ્યા છે.