New Parliament Building: નવા સંસદ ભવનમાં 19 સપ્ટેમ્બર મંગળવારથી વિશેષ સત્રની કાર્યવાહી શરૂ થશે. આ નવનિર્મિત બિલ્ડિંગનું આર્કિટેક્ચર ગુલામીના પ્રતીકોમાંથી મુક્તિની નિશાની તો છે જ, પરંતુ તે સાથે સાથે હજારો વર્ષોની ભારતીય સ્થાપત્ય અને સાંસ્કૃતિક વારસાની ઝલક પણ આપે છે. આમાં પ્રવેશ માટે 6 ગેટ બનાવવામાં આવ્યા છે. પહેલા 3 ગેટ પર ઘોડા, હાથી અને ગરુડની પ્રતિમાઓ છે. હિન્દીમાં તેમને જ્ઞાન દ્વાર, શક્તિ દ્વાર અને કર્મ દ્વાર નામ આપવામાં આવ્યું છે. આ પ્રવેશ દ્વારનો ઉપયોગ ઉપરાષ્ટ્રપતિ, સ્પીકર અને વડાપ્રધાન કરશે.
દરેક ગેટ પર સ્થાપિત પ્રાણીઓની ભવ્ય મૂર્તિઓના સાંસ્કૃતિક મહત્વને દર્શાવતી સ્ક્રિપ્ટ પણ છે. આ લિપિમાં પ્રાણીઓનું મહત્વ દર્શાવવામાં આવ્યું છે. અહીં અમે તમને બતાવીએ છીએ કે પ્રવેશદ્વાર પર સ્થાપિત વિવિધ પ્રાણીઓની મૂર્તિઓનું સાંસ્કૃતિક મહત્વ શું છે.
ગજદ્વાર
નવી સંસદ બિલ્ડીંગની ઉત્તર બાજુએ ગજ ગેટ છે જ્યાં ઉપરાષ્ટ્રપતિ જગદીપ ઘનખડે રવિવારે (17 સપ્ટેમ્બર) તિરંગો ફરકાવ્યો હતો. અહીં ગજની બે પ્રતિમાઓ છે, એટલે કે લાલ પથ્થરમાંથી બનેલી હાથીની જે બુદ્ધિ, સંપત્તિ, સ્મૃતિ અને બૌદ્ધિકતાનું પ્રતિક છે. લોકશાહીમાં હાથીને ચૂંટાયેલા પ્રતિનિધિઓનું પ્રતીક પણ માનવામાં આવે છે. ઉત્તર દિશા બુધ ગ્રહ સાથે સંબંધિત છે જે બુદ્ધિનું પ્રતિક છે. કુબેર બુદ્ધના સ્વામી કહેવાય છે જે સંપત્તિના દેવ છે. તેથી ઉત્તર દ્વાર પર હાથીની પ્રતિમા સ્થાપિત કરવામાં આવી છે.
આ જ રીતે, બાકીના પાંચ પ્રવેશદ્વારો પર વિવિધ પ્રાણીઓની પ્રતિમાઓ છે, જે ભારતીય સંસ્કૃતિમાં બહાદુરી, શૌર્ય અને શુભનું પ્રતિક છે.
અશ્વ દ્વાર
દક્ષિણ દરવાજા પર ઘોડાની પ્રતિમા બનાવવામાં આવી છે. તેને શક્તિ અને ગતિનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. તે ઓડિશાના સૂર્ય મંદિરથી પ્રભાવિત છે. ઉપરાંત તે ગુણવત્તાયુક્ત શાસનનું પ્રતીક પણ છે.
ગરુડ દ્વાર
પૂર્વના પ્રવેશદ્વાર પર ગરુડની પ્રતિમા છે. તે વિષ્ણુની સવારી છે અને તેને શાસનથી લોકોની અપેક્ષાઓનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત તેની પૂર્વ દિશામાં સ્થિત હોવાનું કારણ એ છે કે આ દિશા સૂર્ય સાથે સંબંધિત છે જે આશા, વિજય અને સફળતાનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે.
મકર દ્વાર
બીજા દ્વાર પર મકરની પ્રતિમા છે. તે એક પૌરાણિક જળચર પ્રાણી છે, જે વિવિધ પ્રાણીઓના શરીરના ભાગોને જોડે છે. તે વિવિધતામાં એકતાની ભારતીય સંસ્કૃતિનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે.
શાર્દૂલ ગેટ
તેવી જ રીતે શાર્દુલ ગેટ પણ છે. તે એક એવું પ્રાણી છે જે તમામ જીવંત પ્રાણીઓમાં સૌથી શક્તિશાળી અને સતત વિકસિત માનવામાં આવે છે. દેશની જનતાની શક્તિને સમર્પિત કરીને તેનું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું છે.
હંસ દ્વાર
હંસ દ્વાર પર હંસની પ્રતિમા છે. તે શાણપણ અને સ્વ-જ્ઞાનનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. હંસની વિશેષતા એ છે કે, તે અમૂર્ત તત્વોની જ પસંદગી કરે છે. હંસ એ લાખો અનિષ્ટો વચ્ચે સારાની પસંદગીનું પ્રતીક છે, તે પૂર્વના દરવાજા પર દર્શાવવામાં આવ્યું છે.
મકર, હંસ અને શાર્દુલ દરવાજાનો ઉપયોગ સાંસદો અને જનતા માટે કરવામાં આવશે.