CLAIM
મોદી સરકારે 500 અને 2000 રૂપિયાની નવી નૉટ બહાર પાડવાની જાહેરાત કરી છે.
FACT CHECK
BOOM જાણવા મળ્યુ કે આ દાવો ખોટો છે. પીએમ મોદીનો આ વાયરલ વીડિયો 8 નવેમ્બર 2016નો છે. તેમણે મધરાતથી ચલણમાં રહેલી રૂ.500 અને રૂ.1000ની જૂની નૉટો બંધ કરવાની અને રૂ.500 અને રૂ.2000ની નવી નૉટો બહાર પાડવાની જાહેરાત કરી હતી.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીનો એક જૂનો ટીવી ન્યૂઝ વીડિયો સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થયો છે. જેમાં તે કહી રહ્યા છે કે હવે 500 અને 2000 રૂપિયાની નવી ચલણી નૉટો ચલણમાં લાવવામાં આવશે. આ વીડિયો શેર કરતી વખતે યૂઝર્સ દાવો કરી રહ્યા છે કે મોદી સરકારે 2000 અને 500 રૂપિયાની નવી નૉટોની જાહેરાત કરી છે.
બૂમને તેની તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે, આ દાવો ખોટો છે. પીએમ મોદીનો વાયરલ વીડિયો 8 નવેમ્બર 2016નો છે. ત્યારબાદ કાળા નાણા પર કડક કાર્યવાહીની ઘોષણા કરતા રાષ્ટ્રને પોતાના સંબોધનમાં મધરાતથી ચલણમાં રહેલી 500 અને 1000 રૂપિયાની જૂની નૉટો બંધ કરવાની જાહેરાત કરી હતી.
ફેસબુક પર વીડિયો શેર કરતી વખતે એક યૂઝરે લખ્યું કે, 'મોદી સરકારે 2000 અને 500 રૂપિયાની નવી નૉટો જાહેર કરી.
વાયરલ વીડિયો નવેમ્બર 2016 નો છે
BOOM એ વીડિયોની તપાસ કરવાના દાવા સાથે સંબંધિત કીવર્ડ્સ સાથે Google પર સર્ચ કર્યું અને જાણવા મળ્યું કે આ વીડિયો નવેમ્બર 2016નો છે, જ્યારે PM મોદીએ તેમના પ્રથમ કાર્યકાળ દરમિયાન રૂ. 500 અને રૂ. 1000ની નૉટો બંધ કરી હતી અને રૂ. 500 અને રૂ. 2000ની નવી નૉટો રજૂ કરી હતી નૉટો જાહેર કરવામાં આવી હતી.
મીડિયા રિપોર્ટ અનુસાર, "પીએમ મોદીએ કાળા નાણા પર કડક કાર્યવાહીની જાહેરાત કરતી વખતે, 8 નવેમ્બર 2016 ની મધ્યરાત્રિથી રૂ. 500 અને રૂ. 1000ની નૉટોને બંધ કરવાની જાહેરાત કરી હતી. પીએમ મોદીએ રાષ્ટ્રને તેમના સંબોધનમાં, જૂની રૂ.ની નૉટટબંધી કરવાની જાહેરાત કરી હતી. 500 અને 1000 રૂપિયાની નૉટો બંધ કરવાની અને 500 અને 2000 રૂપિયાની નવી નૉટો બહાર પાડવાની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી.
આ એડ્રેસનો સંપૂર્ણ વીડિયો પીએમ મોદીની યુટ્યુબ ચેનલ પર જોઈ શકાય છે. વાયરલ વીડિયોનો આ ભાગ વીડિયોમાં 32 મિનિટ 15 સેકન્ડનો પણ સાંભળી શકાય છે.
આ આખો વીડિયો ટાઇમ્સ નાઉની યુટ્યુબ ચેનલ પર પણ શેર કરવામાં આવ્યો હતો.
8 નવેમ્બર 2016ના રોજ રિઝર્વ બેંક દ્વારા જાહેર કરાયેલી રૂ. 2000ની નવી નૉટનો ફોટો RBIની પ્રેસ રિલીઝમાં જોઈ શકાય છે.
આ પછી, ભારતીય રિઝર્વ બેંકે 19 મે 2023 ના રોજ બજારમાંથી 2000 રૂપિયાની નૉટો પાછી ખેંચવાનો નિર્ણય લીધો હતો. રિઝર્વ બેંકના જણાવ્યા અનુસાર, 2000 રૂપિયાની નૉટો કાનૂની ટેન્ડર છે, પરંતુ તેને ચલણમાંથી બહાર કાઢવામાં આવી છે.
(ડિસ્ક્લેમર: આ સમાચારનું ફેક્ટ ચેક બૂમે એ કર્યુ છે, એબીપી અસ્મિતાએ શક્તિ કલેક્ટિવની સાથે ભાગીદારી અંતર્ગત આ ફેક્ટ ચેક્ટમાં કોઇપણ ફેરફાર વિના પુનઃપ્રકાશિત કર્યુ છે)