S Jaishankar Russia visit 2025: ભારત અને રશિયા વચ્ચેના સંબંધો વધુ મજબૂત બની રહ્યા છે, ખાસ કરીને અમેરિકા દ્વારા ભારત પર ટેરિફ લાદ્યા બાદ. અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ અને રશિયન રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન વચ્ચેની 15 ઓગસ્ટની મુલાકાત બાદ ભારતના વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકર રશિયાની મુલાકાત લેવાના છે. આ પહેલા રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર (NSA) અજીત ડોવલ મોસ્કોની મુલાકાત લઈને પુતિન સાથે બેઠક કરી ચૂક્યા છે. આ ક્રમિક મુલાકાતો સૂચવે છે કે આંતરરાષ્ટ્રીય રાજકારણમાં કંઈક મોટું થઈ રહ્યું છે અને ભારત-રશિયા વચ્ચેની વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી વધુ ગાઢ બની રહી છે.

અમેરિકા દ્વારા ભારતીય ઉત્પાદનો પર 50% ટેરિફ અને રશિયન ક્રૂડ ઓઈલની ખરીદીને કારણે વધારાના 25% ટેરિફ લાદવામાં આવ્યા બાદ ભારત અને રશિયા વધુ નજીક આવ્યા છે. આ ઘટનાક્રમ વચ્ચે, NSA અજીત ડોવલે રશિયાની મુલાકાત લીધી અને પુતિન સાથે બેઠક કરી. હવે, 21 ઓગસ્ટ, 2025 ના રોજ, વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકર રશિયન વિદેશ મંત્રી સર્ગેઈ લવરોવ સાથે મુલાકાત કરશે. આ મુલાકાત ટ્રમ્પ-પુતિન વચ્ચેની બેઠક બાદ યોજાઈ રહી હોવાથી તે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. આ બેઠકોનો મુખ્ય ઉદ્દેશ પ્રાદેશિક સુરક્ષા, સંરક્ષણ સહયોગ અને બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોને વધુ મજબૂત બનાવવાનો છે.

અમેરિકાના ટેરિફ અને ભારત-રશિયા સંબંધો

અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે રશિયા પાસેથી ક્રૂડ ઓઈલ ખરીદવા બદલ ભારત પર વધારાનો 25% ટેરિફ લાદ્યો છે. આ પહેલા પણ ભારતીય ઉત્પાદનો પર 50% ટેરિફ લાદવામાં આવ્યો હતો. આર્થિક દબાણના આ માહોલમાં, ભારતે પોતાના પરંપરાગત મિત્ર રશિયા સાથે સંબંધો વધુ મજબૂત બનાવવાનું શરૂ કર્યું છે.

અજીત ડોવલની રશિયા મુલાકાત

અમેરિકાના ટેરિફની જાહેરાત બાદ તરત જ ભારતના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર (NSA) અજીત ડોવલે રશિયાની મુલાકાત લીધી હતી. 7 ઓગસ્ટ, 2025 ના રોજ ક્રેમલિનમાં તેમણે રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન સાથે બેઠક કરી. આ બેઠકમાં પ્રાદેશિક સુરક્ષા, સંરક્ષણ સહયોગ અને આગામી નેતૃત્વ સ્તરની મુલાકાતોની તૈયારીઓ પર ચર્ચા થઈ. આ મુલાકાતને ભારત દ્વારા રશિયા સાથેના સંબંધોને અગ્રતા આપવાના સંકેત તરીકે જોવામાં આવી રહી છે.

જયશંકરની આગામી રશિયા મુલાકાત

ડોવલની મુલાકાત બાદ હવે વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકર 21 ઓગસ્ટ, 2025 ના રોજ મોસ્કોની મુલાકાત લેશે. ત્યાં તેઓ રશિયન વિદેશ મંત્રી સર્ગેઈ લવરોવ સાથે મુલાકાત કરશે. આ મુલાકાત એટલા માટે પણ મહત્વની છે કારણ કે તે અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પ અને રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ પુતિન વચ્ચેની અલાસ્કા બેઠક (15 ઓગસ્ટ) બાદ યોજાઈ રહી છે. આનાથી એ સ્પષ્ટ થાય છે કે ભારત આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ઉભરતા રાજકીય સમીકરણો પર ગહનતાથી વિચાર કરી રહ્યું છે.

ટ્રમ્પનો રશિયા પર દબાણ

અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે રશિયા પર આર્થિક દબાણ વધારતા કહ્યું કે અમેરિકાના ટેરિફથી રશિયાની અર્થવ્યવસ્થાને મોટો ફટકો પડ્યો છે. તેમણે રશિયાને દેશનું નિર્માણ શરૂ કરવાની સલાહ આપી. આ તમામ ઘટનાઓ વચ્ચે ભારતની રશિયા સાથેની મુલાકાતો ખાસ કરીને મહત્વપૂર્ણ બની રહે છે. રશિયન નેતાઓએ પણ કહ્યું છે કે તેમના નેતાઓ વચ્ચે દર વર્ષે મળવાનો કરાર છે, અને હવે આ વખતે રશિયાનો વારો છે, જે ભારત સાથેના સંબંધોની મજબૂતાઈ દર્શાવે છે.