Science News: સપના એ મનુષ્ય માટે એક અનોખો અનુભવ છે. સ્વપ્ન જોનાર વ્યક્તિ સૂતી વખતે એક અલગ જ દુનિયામાં હોય છે. મોટાભાગના લોકો માને છે કે વ્યક્તિ તેના સપનામાં ફક્ત તે જ વસ્તુઓ જુએ છે જેના વિશે તે વિચારે છે. પરંતુ કેટલાક સપના એવા હોય છે જે તમારી સમજની બહાર હોય છે. જેમકે સપનામાં એવી જગ્યાએ જતા રહેવું જ્યાં તમે પહેલાં ક્યારેય ન જોયું હોય. ચાલો જાણીએ આવું કેમ થાય છે.
માણસો કેમ સપના જુએ છે
ધ ઓરેકલ ઓફ નાઈટઃ ધ હિસ્ટ્રી ઓફ સાયન્સ ઓફ ડ્રીમ્સના લેખક અને ન્યુરોસાયન્ટિસ્ટ સિદ્ધાર્થ રિબેરો માને છે કે આ દુનિયામાં એવી કોઈ વ્યક્તિ નથી જેને સપના ન આવતા હોય. હા, એ વાત સાચી છે કે કેટલાક લોકોને તેમનું સપનું યાદ રહે છે અને કેટલાક લોકો તેને ભૂલી જાય છે. મનુષ્યોને સપનાં આવે છે તે અંગે રિબેરો કહે છે કે આ ઝડપી આંખની મૂવમેન્ટ સ્લીપ એટલે કે આરઈએમ સ્લીપ દરમિયાન થાય છે.
આપણે અજાણ્યા સ્થળોએ કેવી રીતે પહોંચી જઈએ છીએ?
આ જાણતા પહેલા આપણે એ જાણવું જોઈએ કે ઊંઘ દરમિયાન સપના કેવી રીતે આકાર લે છે. તેમની છબીઓ આપણી સામે ઉભી થવા પાછળના કારણો શું છે? વાસ્તવમાં, વિજ્ઞાન માને છે કે સપનાની આખી વાર્તા આપણી યાદોની સાંકળોના વિદ્યુત સક્રિયકરણ પર આધારિત છે જે રેમ ઊંઘ દરમિયાન જોડાય છે અને પછી એક સ્વપ્ન રચવા માટે ભેગા થાય છે. આ સ્વપ્ન આપણા પ્રી-ફ્રન્ટલ કોર્ટેક્સમાં થઈ રહ્યું છે. આ સમય દરમિયાન આપણે ઘણું બધું જોઈ રહ્યા છીએ અને તેનો એક ભાગ બની રહ્યા છીએ. હવે ચાલો જાણીએ કે આપણે અજાણ્યા સ્થળોએ કેવી રીતે પહોંચીએ છીએ.
અમે તમને ઉપર જણાવ્યું હતું કે તમારું સ્વપ્ન કેવી રીતે બને છે. તેવી જ રીતે, જ્યારે તમે તમારા સ્વપ્નમાં એવી જગ્યાએ પહોંચો છો જેના વિશે તમને ખબર પણ નથી, તો તેની પાછળ તમારી કલ્પના કામ કરે છે. સપના એ આપણા વર્તમાન જીવનનો એક ભાગ છે. તમે જે જુઓ છો, સાંભળો છો, અનુભવો છો અને વિચારો છો તેના આધારે તેઓ બનાવવામાં આવ્યા છે. ઘણી વખત આ બધાનું મિશ્રણ તમારી સામે એવી રીતે દેખાય છે કે તમે સમજી શકતા નથી. સરળ ભાષામાં કહીએ તો, તમે દિવસ દરમિયાન એક ફિલ્મ જોઈ અને તેમાં ઘણા દ્રશ્યો હતા. રણની જેમ બરફથી ઢંકાયેલા પહાડો, ગાઢ જંગલ અને ઝડપથી વહેતી નદીઓ.
હવે થોડા જ કલાકોમાં ઘણા દ્રશ્યો તમારા મગજમાં આવી ગયા છે. આવી સ્થિતિમાં, જ્યારે ઊંઘ્યા પછી તમારા સપના સર્જાય છે, ત્યારે આ દ્રશ્યો એકબીજા સાથે ભળી જાય છે અને એક નવું સ્થાન બનાવે છે. રણની જેમ કે જેમાં જોરદાર પ્રવાહ સાથે નદી વહેતી હોય. અથવા ગાઢ જંગલની વચ્ચે બરફથી આચ્છાદિત એકલો સફેદ પર્વત. એટલે કે વર્તમાન જીવનમાં જે પણ વૈજ્ઞાનિક આધારો પર શક્ય નથી, તે તમે તમારા સપનામાં જોઈ અને અનુભવી શકો છો.