Indian Railways: આ દિવસોમાં માઈક્રોસોફ્ટ વિશે ઘણી ચર્ચા થઈ રહી છે. તેનું કારણ એ છે કે સર્વર ફેલ થવાને કારણે સમગ્ર વિશ્વમાં અરાજકતાનો માહોલ હતો. તેના કારણે હવાઈ સેવાઓ, દૂરસંચાર સેવાઓ, બેંકો અને મીડિયા સંસ્થાઓને સૌથી વધુ અસર થઈ હતી. આ દરમિયાન ખાસ વાત એ હતી કે ભારતીય રેલ્વે પર તેની કોઈ અસર થઈ નથી. સૌથી આશ્ચર્યની વાત એ છે કે રેલવેની તમામ સુવિધાઓ સુચારૂ રીતે ચાલતી રહી. ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયા અનુસાર, રેલવેના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું કે શુક્રવારે માઈક્રોસોફ્ટની વૈશ્વિક આઉટેજની ભારતીય રેલવેની સેવાઓ પર કોઈ અસર થઈ નથી. રેલવે બુકિંગ કાઉન્ટર પર ઉપનગરીય અને એક્સપ્રેસ ટ્રેનોમાં મુસાફરી માટે ટિકિટ આપવા પર કોઈ અસર થઈ નથી.
CRIS શું છે?
CRIS (સેન્ટર ફોર રેલ્વે ઇન્ફોર્મેશન સિસ્ટમ) એ રેલ્વે મંત્રાલય હેઠળની એક સંસ્થા છે. CRIS એ સક્ષમ આઇટી પ્રોફેશનલ્સ અને અનુભવી રેલ્વે કર્મચારીઓનું અનોખું સંયોજન છે જે તેને સમગ્ર મુખ્ય વિસ્તારોમાં જટિલ રેલ્વે આઇટી સિસ્ટમ્સ સફળતાપૂર્વક પહોંચાડવામાં સક્ષમ બનાવે છે. તેની શરૂઆતથી, CRIS ભારતીય રેલ્વેના નીચેના મુખ્ય કાર્યકારી ક્ષેત્રો માટે સોફ્ટવેર વિકસાવી/જાળવણી કરી રહ્યું છે.
રેલ્વે તંત્ર પોતાનામાં અજોડ છે. ભારતીય રેલ્વે માટે ઇન્ફર્મેશન ટેક્નોલોજી (IT) અને ઇ-ગવર્નન્સનું હબ CRIS છે, જેનો અર્થ સેન્ટર ફોર રેલ્વે ઇન્ફોર્મેશન સિસ્ટમ્સ છે. CRIS એ ભારત સરકારના રેલ્વે મંત્રાલય હેઠળની એક અગ્રણી સંસ્થા છે. તે ઘણી મહત્વપૂર્ણ સેવાઓ પ્રદાન કરે છે. CRIS એ રેલ્વે ટિકિટ બુકિંગ માટે ભારતનું કેન્દ્રીય ઓનલાઈન પ્લેટફોર્મ વિકસાવ્યું છે, જેમાં પેસેન્જર રિઝર્વેશન સિસ્ટમ (PRS) અને અનરિઝર્વ્ડ ટિકિટિંગ સિસ્ટમ (UTS)નો સમાવેશ થાય છે. તે આ સિસ્ટમનું સંચાલન કરે છે, જે લાખો મુસાફરોને ટિકિટ બુકિંગ, રિઝર્વેશન સ્ટેટસ ચેકિંગ અને ટિકિટ કેન્સલેશન જેવી દૈનિક સેવાઓ પૂરી પાડે છે.
CRIS એ ટ્રેન ઓપરેશન સિસ્ટમ્સ (OTS) ના વિકાસ અને જાળવણી માટે પણ જવાબદાર છે, જે સમગ્ર રેલ્વે નેટવર્કમાં ટ્રેનની ગતિવિધિઓને નિયંત્રિત અને ઑપ્ટિમાઇઝ કરે છે. તે રેલ્વે સ્ટાફને ટ્રેનની સ્થિતિ, ટ્રેક પર ભીડ અને સિગ્નલિંગ વિશે રીઅલ-ટાઇમ માહિતી પૂરી પાડે છે, તેમને ટ્રેનને અસરકારક અને સુરક્ષિત રીતે ચલાવવામાં મદદ કરે છે. વધુમાં, CRIS ગૂડ્ઝ ફ્રેઈટ સિસ્ટમ (GFS) વિકસાવે છે અને તેનું જાળવણી કરે છે.
આ કારણે માઈક્રોસોફ્ટની નિષ્ફળતાની ભારતીય રેલવે પર કોઈ અસર થઈ નથી. જ્યારે એરપોર્ટ અને એરલાઇનની કામગીરીમાં વિક્ષેપ પડ્યો હતો, ત્યારે રેલ્વે સેવાઓ કોઈ અસર વિના ચાલુ રહી હતી. ઈન્ડિગો, સ્પાઈસજેટ અને અકાસા જેવી એરલાઈન્સે તેમની ઓનલાઈન ચેક-ઈન અને બોર્ડિંગ પ્રક્રિયાઓમાં વિક્ષેપનો સામનો કરવો પડ્યો, જેના કારણે તેમને મેન્યુઅલ મોડ પર સ્વિચ કરવું પડ્યું. શુક્રવારે, ઇન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી અને ઇલેક્ટ્રોનિક્સ પ્રધાન અશ્વિની વૈષ્ણવે જણાવ્યું હતું કે તેમનું મંત્રાલય તેની સેવાઓમાં વૈશ્વિક વિક્ષેપ અંગે ટેક જાયન્ટ માઇક્રોસોફ્ટના સંપર્કમાં છે. તેમણે કહ્યું કે આ ઘટનાને કારણે દેશના NIC નેટવર્ક પર કોઈ અસર થઈ નથી. વૈષ્ણવે સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ 'X' પર ઉલ્લેખ કર્યો છે કે તકનીકી વિક્ષેપનું કારણ ઓળખવામાં આવ્યું છે અને સમસ્યાના ઉકેલ માટે અપડેટ્સ જારી કરવામાં આવ્યા છે.
કઈ સમસ્યાનો સામનો કરવો પડ્યો?
માઇક્રોસોફ્ટ ક્લાઉડ કમ્પ્યુટિંગ પ્લેટફોર્મ છે. તેનો ઉપયોગ એપ્લીકેશન બનાવવા અને મેનેજ કરવા માટે થાય છે જે તમારા ગેજેટ્સ ચલાવે છે. શુક્રવારે માઇક્રોસોફ્ટની ક્લાઉડ સર્વિસમાં સમસ્યા આવી હતી. એન્ટી વાઈરસ 'CrowdStrike'ના અપડેટને કારણે આવું બન્યું છે. માઇક્રોસોફ્ટ વિન્ડોઝ વપરાશકર્તાઓ તેમના ડેસ્કટોપ અથવા લેપટોપ પર વાદળી સ્ક્રીન જોઈ રહ્યા હતા. તેને બ્લુ સ્ક્રીન ઓફ ડેથ કહેવામાં આવે છે. સર્વર ડાઉન હોવાને કારણે, લેપટોપ અથવા કોમ્પ્યુટર કાં તો રીસ્ટાર્ટ અથવા બંધ થવાનું શરૂ થયું.
ક્રાઉડસ્ક્રાઇકનો પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો હતો
સર્વર ડાઉન દરમિયાન ક્રાઉડસ્ક્રાઇકનો વારંવાર ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો હતો. ક્રાઉડ-સ્ટ્રાઈક સાયબર સુરક્ષા પ્રદાન કરતું પ્લેટફોર્મ છે. તેના ફાલ્કન સેન્સરને અપડેટ કરતી વખતે, એક બગ આવી જેના કારણે ઘણી મુશ્કેલી થઈ. માઈક્રોસોફ્ટ અને ક્રાઉડ-સ્ટ્રાઈક ટીમ બગને ઠીક કરવામાં વ્યસ્ત છે.
માઈક્રોસોફ્ટની સિસ્ટમ ક્રેક થવાને કારણે એરપોર્ટ, હોસ્પિટલ, બેંક અને શેરબજારમાં કામકાજ ઠપ થઈ ગયું હતું. અમેરિકાની તમામ મોટી એરલાઈન્સે થોડા સમય માટે તેમની ફ્લાઈટ્સ રદ કરી છે. બેંકો અને નાણાકીય સંસ્થાઓને પણ અસર થઈ હતી. આ સિવાય એસોસિએટેડ પ્રેસ અને એપી જેવી ન્યૂઝ એજન્સીઓ પણ થોડા સમય માટે બંધ હતી. બ્રિટનના એરપોર્ટને અસર થઈ હતી. સ્કાય ન્યૂઝ બંધ થઈ ગઈ. ટ્રેન અને ફ્લાઈટ સેવાને અસર થઈ હતી. શેરબજારમાં ટ્રેડિંગ થઈ શક્યું નથી. જેના કારણે ધંધામાં મોટું નુકસાન થયું હતું.
જર્મનીમાં, બર્લિન જેવા એરપોર્ટ પર ફ્લાઇટ્સ રદ કરવી પડી હતી. હોસ્પિટલમાં ઓપરેશન મોકૂફ રાખવું પડ્યું. ફ્રાન્સમાં 26 જુલાઈથી ઓલિમ્પિક ગેમ્સ શરૂ થઈ રહી છે, પરંતુ માઈક્રોસોફ્ટમાં ખામીને કારણે ત્યાંના કોમ્પ્યુટર પણ બંધ થઈ ગયા હતા. તેની અસર ઓલિમ્પિકની તૈયારીઓ પર પડી.
ભારતની ફ્લાઈટને પણ અસર થઈ હતી. સર્વર ડાઉન થવાના કારણે સ્પાઈસ જેટ, અકાસા એર જેવી એરલાઈન્સની ફ્લાઈટ્સ થોડા સમય માટે બંધ થઈ ગઈ હતી. ઘણા મુસાફરોને હસ્તલિખિત બોર્ડિંગ પાસ આપવામાં આવ્યા હતા. ઓસ્ટ્રેલિયામાં પણ માઈક્રોસોફ્ટની નિષ્ફળતાને કારણે ફ્લાઈટ્સ કેન્સલ કરવી પડી હતી.