MP HC on live-in-Relationship: મધ્ય પ્રદેશ હાઈકોર્ટે લિવ-ઈન રિલેશનશિપમાં રહેતી મહિલાઓના પક્ષમાં મોટો નિર્ણય આપ્યો છે. કોર્ટે કહ્યું છે કે જે મહિલા લાંબા સમયથી પુરૂષ સાથે રહે છે તે અલગ થવા પર ભરણપોષણ મેળવવા માટે હકદાર છે, પછી ભલે તે કાયદેસર રીતે પરણિત ન હોય. વાસ્તવમાં, કોર્ટનો આ નિર્ણય એક અરજદારના પ્રતિભાવ તરીકે આવ્યો હતો, જેણે ટ્રાયલ કોર્ટના આદેશને પડકાર્યો હતો જેમાં તેણે તે મહિલાને 1,500 રૂપિયાનું માસિક ભથ્થું ચૂકવવું જરૂરી હતું જેની સાથે તે લિવ-ઇન રિલેશનશિપમાં હતો. મતલબ કે કોર્ટના આ નિર્ણય બાદ કોઈ પણ પુરુષ લિવ-ઈન રિલેશનશિપમાં રહેતી મહિલાઓને ભરણપોષણ ચૂકવવાથી બચી શકશે નહીં.
લિવ-ઇન રિલેશનશીપ અને મહિલાઓના અધિકારો અંગેના કેસ દેશભરની અદાલતોમાં અને ઘણા ફોરમમાં પેન્ડિંગ છે. મધ્યપ્રદેશ હાઈકોર્ટના આ નિર્ણયથી લિવિંગ રિલેશનશિપમાં મહિલાઓના અધિકારોને માન્યતા આપવામાં આવી છે. જો કે, હાઈકોર્ટે લિવિંગ રિલેશનશિપને લગતા કેસની સુનાવણી કરતી વખતે આવો જ આદેશ આપ્યો છે, જેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે બ્રેકઅપ પછી મહિલા ભરણપોષણની હકદાર છે, પછી ભલે તેના લગ્ન કાયદેસર હોવાના કોઈ પુરાવા ન હોય.
આ મામલો લિવ-ઈન રિલેશનશિપ સાથે જોડાયેલો હતો અને મહિલાને એક બાળક પણ છે. આથી આ અંગે પોતાનો ચુકાદો આપતાં હાઈકોર્ટે કહ્યું હતું કે જો મહિલા લગ્નને સાબિત કરવામાં સફળ ન થઈ હોય તો પણ બંને વચ્ચે સંબંધ હોવાનો પુરાવો પૂરતો છે. હાઈકોર્ટે એમ પણ કહ્યું કે બાળક એ વાતનો પુરાવો છે કે બંને વચ્ચેના સંબંધો પતિ-પત્ની જેવા હતા. હાઈકોર્ટના જસ્ટિસ જીએસ અહલુવાલિયાની સિંગલ બેન્ચે બાલાઘાટ ડિસ્ટ્રિક્ટ કોર્ટના ભરણપોષણ આપવાના આદેશને પડકારતી અરજીને ફગાવી દીધી છે.
બાલાઘાટમાં રહેતો શૈલેષ કુમાર ઘણા વર્ષોથી એક મહિલા સાથે લિવ-ઈન રિલેશનશિપમાં હતો. બંનેને એક બાળક પણ છે. જ્યારે બંને કોઈ કારણોસર અલગ થઈ ગયા, ત્યારે મહિલાએ બાલાઘાટ પોલીસને ફરિયાદ કરી અને કહ્યું કે તેણે તેને લગ્નના બહાને પોતાની પત્ની તરીકે રાખી હતી. મહિલાએ બાલાઘાટ ડિસ્ટ્રિક્ટ કોર્ટમાં ભરણપોષણ માટે અરજી કરી હતી. મહિલાએ કોર્ટને કહ્યું કે તેઓ ઘણા વર્ષોથી પતિ-પત્નીની જેમ રહેતા હતા અને તેમને એક બાળક પણ હતું. બાદમાં તેણીએ લગ્ન કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો, તેથી તેણીને તેના જીવનનિર્વાહ માટે ભરણપોષણ આપવું જોઈએ. જ્યારે બાલાઘાટ જિલ્લા અદાલતે મહિલાની તરફેણમાં ચુકાદો આપ્યો ત્યારે શૈલેષે બાલાઘાટ કોર્ટના આદેશને હાઈકોર્ટમાં પડકાર્યો હતો. અરજદારના વકીલે દલીલ કરી હતી કે મહિલાએ કોર્ટમાં મંદિરમાં લગ્ન કરીને પત્ની તરીકે રહેવા વિશે જણાવ્યું હતું, પરંતુ તે કોર્ટમાં પુરાવા રજૂ કરી શકી ન હતી.