કેન્દ્ર સરકાર દેશભરની શૈક્ષણિક સંસ્થાઓને તમાકુ મુક્ત બનાવવા માટે પહેલ શરૂ કરૂ છે. . તમાકુ મુક્ત શૈક્ષણિક સંસ્થાઓની નીતિને લાગુ કરવા માટે, કેન્દ્રીય શિક્ષણ મંત્રાલય અને આરોગ્ય મંત્રાલયે દેશના તમામ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને એક સંયુક્ત એડવાઇઝરી જાહેર કરી છે, જેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે તમાકુ મુક્ત નીતિને સખત રીતે લાગુ કરવી જોઈએ. તમામ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં અનુસરવામાં આવે છે


ભારતના યુવાનોમાં તમાકુના ઉપયોગ અંગેની વધતી જતી ચિંતાને દૂર કરવા માટે સરકાર દ્વારા આ એક નક્કર પ્રયાસ શરૂ કરવામાં આવ્યાં  છે. કેન્દ્રીય શિક્ષણ મંત્રાલય અને કેન્દ્રીય આરોગ્ય મંત્રાલયે સંયુક્ત રીતે રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને તમાકુ મુક્ત શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ (ToFEI) મેન્યુઅલનો કડક અમલ કરવા હાકલ કરી છે.


13-15 વર્ષની વયના બાળકોમાં તમાકુની લત  


આ પહેલ ગ્લોબલ યુથ ટોબેકો સર્વે (GYTS) 2019 દ્વારા રજૂ કરાયેલ ડેટા પછી શરૂ કરવામાં આવી છે. સર્વેમાં જણાવાયું છે કે, સમગ્ર દેશમાં 13 થી 15 વર્ષની વયના 8.5% વિદ્યાર્થીઓ વિવિધ સ્વરૂપોમાં તમાકુનું સેવન કરે છે.  જે ખૂબ જ ચિંતાજનક છે.  ભારતમાં દરરોજ 5,500 થી વધુ બાળકો તમાકુનો ઉપયોગ કરવાનું શરૂ કરે છે. આ એક આદત છે જે ઘણીવાર અન્ય દવાઓના ઉપયોગ સુધી વિસ્તરે છે. શનિવારે જાહેર કરાયેલ એડવાઈઝરીમાં આ મુદ્દા સાથે કામ કરવા માટે સંયુક્ત મોરચાના મહત્વ પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો


31 મેના રોજ રજૂ કરવામાં આવેલી મેન્યુઅલ એડવાઈઝરીમાં, ToFEI મેન્યુઅલને શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ગણાવવામાં આવી છે. તેનો ધ્યેય કેમ્પસમાં તમાકુના ઉપયોગને રોકવાનો છે. આ માર્ગદર્શિકા 31 મે, વિશ્વ તમાકુ નિષેધ દિવસના રોજ લોન્ચ કરવામાં આવી હતી. તે વ્યાપક રાષ્ટ્રીય તમાકુ નિયંત્રણ કાર્યક્રમનો એક ભાગ છે, જેનો ઉદ્દેશ્ય સગીરો અને યુવાનોને તમાકુ અને ઈલેક્ટ્રોનિક સિગારેટના વ્યસનના ચુંગાલમાંથી બચાવવાનો છે.


યુવાનોને વ્યસનથી બચાવવાના હેતુથી, માર્ગદર્શિકા અસરકારક વ્યૂહરચનાઓ અને પગલાંની રૂપરેખા આપે છે જેને શાળાઓ અને કોલેજો તમાકુ મુક્ત વાતાવરણને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અપનાવી શકે છે, જેમાં જીવનભર તમાકુના વ્યસનને રોકવામાં પ્રારંભિક હસ્તક્ષેપના મહત્વ પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે. સંયુક્ત સલાહકારે જણાવ્યું હતું કે તે ગ્લોબલ યુથ ટોબેકો સર્વે (GYTS), 2019 ના તારણો તરફ ધ્યાન દોરે છે, જે દર્શાવે છે કે ભારતમાં 13 થી 15 વર્ષની વયના 8.5 ટકા વિદ્યાર્થીઓ વિવિધ સ્વરૂપોમાં તમાકુનો ઉપયોગ કરે છે.


ખાસ ચિંતાનો વિષય એ છે કે ભારતમાં દરરોજ 5,500 થી વધુ બાળકો તમાકુનો ઉપયોગ કરવાનું શરૂ કરે છે. ToFEI માર્ગદર્શિકા અમલમાં મૂકવાની તાત્કાલિક જરૂરિયાત પર પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો હતો. વધુમાં, તે જણાવે છે કે 55 ટકા આજીવન તમાકુ ધૂમ્રપાન કરનારાઓ 20 વર્ષની ઉંમર પહેલા આ આદત અપનાવે છે. પરિણામે ઘણા કિશોરો અન્ય દવાઓ તરફ વળે છે. યુવાનોમાં તમાકુનું સેવન શરૂ થતું અટકાવવા સરકારની આ પહેલ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.


તમાકુ સંબંધિત કેટલાક સલાહકારી મુદ્દાઓ:


તમાકુનું સેવન કરવાથી ફેફસાં, મોં, કંઠસ્થાન, અન્નનળી, મૂત્રાશય, કિડની, સ્વાદુપિંડ અને સર્વિક્સ જેવા અનેક પ્રકારના કેન્સરનું જોખમ વધે છે.


ધૂમ્રપાનથી હાર્ટ એટેક, સ્ટ્રોક અને ફેફસાના દીર્ઘકાલિન રોગનું જોખમ પણ વધે છે.


તમાકુનું સેવન કરવાથી પેટની લાઇનિંગને નુકસાન થાય છે.


જે લોકો તમાકુનું સેવન કરે છે તેમને ગેસ અને કબજિયાતની સમસ્યા થઈ શકે છે.


તમાકુનું સેવન તમારી આસપાસના લોકોને પણ ગંભીર રીતે નુકસાન પહોંચાડે છે.


તમાકુ છોડવા માટે, ધીમે ધીમે અથવા ધીમે ધીમે છોડવાની યોજના બનાવો.


નિકોટિન પેચ, ગમ અને લોઝેન્જ જેવી દવાઓ પણ ધૂમ્રપાન છોડવામાં મદદ કરે છે.


રક્ત પરિભ્રમણ સુધરે છે અને ધૂમ્રપાન છોડ્યાના 2 અઠવાડિયાથી 3 મહિનાની અંદર ફેફસાંનની કાર્ય ક્ષમતા વધે છે.