એક સમયે ઉત્તર પ્રદેશના મુખ્યમંત્રી પદના દાવેદાર રહેલા વરુણ ગાંધી આ દિવસોમાં ચર્ચામાં છે. યુપીના રાજકીય વર્તુળોમાં તેમના વિશે બે પ્રકારના સમાચાર ચાલી રહ્યા છે. પ્રથમ સમાચાર તેમને ભાજપમાંથી ટિકિટ મળશે કે નહીં અને બીજા સમાચાર તે ચૂંટણી લડશે કે કેમ.
ભાજપે યુપીમાં 51 ઉમેદવારોની જાહેરાત કરી છે, પરંતુ વરુણ ગાંધીનું નામ હજુ સુધી યાદીમાં આવ્યું નથી. વરુણ પીલીભીતથી સાંસદ છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે વરુણને કારણે તેની માતા મેનકાની ટિકિટ પણ અટકી ગઈ છે.
2004 પછી આ પ્રથમ વખત છે જ્યારે વરુણ અને તેની માતા મેનકા ગાંધીની ટિકિટને લઈને સસ્પેન્સ છે. 2009 અને 2014માં ભાજપે ચૂંટણી પહેલા બંનેના નામ જાહેર કર્યા હતા.
2009 માં, મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર નવીન ચાવલાની કડક ટિપ્પણી છતાં, ભાજપે વરુણ ગાંધીની ટિકિટ રદ કરી ન હતી. ત્યારે પાર્ટીએ વરુણના બચાવ માટે ખાસ પ્રેસ કોન્ફરન્સ કરી હતી. જો કે, 15 વર્ષ પછી પરિસ્થિતિ સંપૂર્ણપણે બદલાઈ ગઈ હોય તેવું લાગી રહ્યું છે.
ચૂંટણી પ્રચારથી પણ દૂર, છેલ્લુ ટ્વીટ 26મી ફેબ્રુઆરીનું
વરુણ ગાંધી અને તેમની માતા મેનકા ગાંધી પ્રચારથી દૂર છે. રસપ્રદ વાત એ છે કે, માતા અને પુત્ર બંને લાંબા સમયથી સોશિયલ મીડિયા પર એક્ટિવ નથી. વરુણ અને મેનકાનું છેલ્લુ ટ્વીટ 26 ફેબ્રુઆરીનું છે.
એટલું જ નહીં, બંને નેતાઓએ ભાજપના 'મોદી કા પરિવાર' અભિયાનને પણ તેમના ખાતા પર શેર કર્યું નથી. વરુણ ગાંધીના એક્સ એકાઉન્ટ પર 12 લાખ ફોલોઅર્સ છે અને મેનકા ગાંધીના એક્સ એકાઉન્ટ પર લગભગ 3 લાખ ફોલોઅર્સ છે.
મોટો સવાલ- ભાજપ હાઈકમાન્ડ સાથેનું અંતર કેમ વધ્યું?
ભારતીય જનતા પાર્ટીની અંદર વરુણ ગાંધીને લઈને જે રીતે સમાચારો ફરતા થઈ રહ્યા છે, તેનાથી સ્પષ્ટ થઈ ગયું છે કે પાર્ટી હાઈકમાન્ડ અને તેમની વચ્ચેનું અંતર ઘણું વધી ગયું છે. આવી સ્થિતિમાં પ્રશ્ન એ થાય છે કે તેનું મૂળ કારણ શું છે?
ચાલો આ વિશેષ વાર્તામાં આને વિગતવાર સમજીએ-
- 2013માં અડવાણી માટે રેલીનું આયોજન- 2012માં ગુજરાત ચૂંટણી બાદ ભારતીય જનતા પાર્ટી પોતાનો ચહેરો બદલવામાં વ્યસ્ત હતી. પાર્ટીની અંદર નરેન્દ્ર મોદીનું વર્ચસ્વ વધી રહ્યું હતું અને ઘણા મોટા નેતાઓ તેમના નામની વકીલાત કરવા લાગ્યા હતા.
દરમિયાન વરુણ ગાંધીએ લાલકૃષ્ણ અડવાણી માટે રેલીનું આયોજન કર્યું હતું.
મોદીના ઉદયની વચ્ચે અડવાણીની રેલીને મીડિયા દ્વારા તાકાતના પ્રદર્શન તરીકે પ્રસિદ્ધ કરવામાં આવી હતી. એવું કહેવાય છે કે આ પછી વરુણ ગાંધી સંગઠનના રોષનો શિકાર બન્યા અને નરેન્દ્ર મોદીની ગુડ બુકમાંથી બહાર થઈ ગયા.
2013ના ગોવા સત્ર બાદ ભાજપમાં લાલકૃષ્ણ અડવાણીના યુગનો ઔપચારિક અંત આવ્યો. જો કે, વરુણને સુલતાનપુરથી સાંસદની ટિકિટ ચોક્કસ મળી અને તેની માતાને પીલીભીતથી સાંસદની ટિકિટ મળી.
સરકારની રચના બાદ મેનકા ગાંધીને પણ મંત્રી બનાવવામાં આવ્યા હતા, પરંતુ વરુણને બાકાત રાખવામાં આવ્યા હતા. મોદી સરકાર બાદ ભાજપના સંગઠનમાં પરિવર્તન આવ્યું અને આ પરિવર્તનમાં વરુણ ગાંધી પાસેથી મહાસચિવની ખુરશી છીનવાઈ ગઈ.
અલાહાબાદ અધિવેશનમાં લગાવ્યા પોતાના પોસ્ટર - 2016માં યુપી ચૂંટણી પહેલા ભારતીય જનતા પાર્ટીએ ઐતિહાસિક શહેર અલ્હાબાદમાં રાષ્ટ્રીય કાર્યકારિણીની બેઠક બોલાવી હતી. યુપીમાં બેઠક યોજવાનો હેતુ સંગઠનને એક કરવાનો હતો.
જો કે કારોબારીની બેઠક પહેલા વરુણ ગાંધી દર્શાવતા પોસ્ટરે ભાજપ હાઈકમાન્ડને ચોંકાવી દીધા હતા.કહેવાય છે કે આ કાર્યકારિણીમાં વરુણ ગાંધીએ પોતાના સમર્થકો દ્વારા પોતાની શક્તિનું પ્રદર્શન કર્યું હતું. વરુણને મુખ્યમંત્રી તરીકેનો દાવો કરતા પોસ્ટર આખા શહેરમાં લગાવવામાં આવ્યા હતા. પોસ્ટર વાયરલ થયા બાદ ભાજપના તત્કાલિન પ્રદેશ અધ્યક્ષ કેશવ પ્રસાદ મૌર્યએ નેતાઓને નોટિસ પાઠવી હતી.
એટલું જ નહીં ભાજપ હાઈકમાન્ડે 2017ની ચૂંટણીમાં વરુણ ગાંધીને સ્ટાર પ્રચારક પણ બનાવ્યા ન હતા. વરુણ આખી ચૂંટણીથી દૂર રહ્યો. રસપ્રદ વાત એ છે કે, વરુણ ગાંધીએ પ્રચાર ન કર્યો હોવા છતાં, ભાજપ પીલીભીત અને સુલતાનપુરમાં ક્લીન સ્વીપ કરવામાં સફળ રહી.
ખેડૂતોના આંદોલન દરમિયાન મોદી સરકાર વિરૂદ્ધ પોસ્ટ - કેન્દ્રમાં બીજી વખત સત્તામાં આવ્યા બાદ મોદી સરકારને સંસદ દ્વારા 3 કૃષિ કાયદા પસાર કરવામાં આવ્યા, પરંતુ ખેડૂતોએ આ કાયદાનો વિરોધ કર્યો અને તેની સામે મોરચો ખોલ્યો.
કેન્દ્ર સરકારે આ કાયદાને યોગ્ય ઠેરવવાનો પ્રયાસ શરૂ કર્યો, પરંતુ વરુણ ગાંધીએ વલણ અપનાવ્યું. વરુણના કારણે સરકારને ઘણી વખત બેકફૂટ પર આવવું પડ્યું હતું. વરુણે આ કાયદાના વિરોધમાં સોશિયલ મીડિયા અને અખબારોમાં લેખો દ્વારા પીએમ મોદી પર ઉગ્ર નિશાન સાધ્યું હતું.
અહીં ખેડૂત સંગઠનોએ પણ સરકાર વિરુદ્ધ વાતાવરણ ઊભું કર્યું હતું.આખરે યુપી વિધાનસભાની ચૂંટણી પહેલા કેન્દ્ર સરકારે આ ત્રણ કાયદાને પાછા ખેંચવાનો નિર્ણય કર્યો.
સંજય ગાંધીના પુત્ર વરુણ ભાજપમાં કેવી રીતે જોડાયા?
વરુણ ગાંધીની પોલિટિકલ એન્ટ્રી પણ ઘણી રસપ્રદ છે. 2004ની વાત છે, જ્યારે ભાજપ ઈન્ડિયા શાઈનિંગની મદદથી સતત ત્રીજી વખત સત્તામાં આવવા માટે ચૂંટણી લડી રહી હતી.
વરિષ્ઠ પત્રકાર વિજય ત્રિવેદીએ તેમના પુસ્તકમાં વરુણના રાજકારણમાં પ્રવેશ વિશે વિગતવાર લખ્યું છે. ત્રિવેદીના મતે વરુણને ભાજપમાં લાવવાનો શ્રેય પ્રમોદ મહાજનને જાય છે. 2004ની ચૂંટણીમાં સોનિયા ગાંધીની લોકપ્રિયતા વધી રહી હતી.
આવી સ્થિતિમાં ગાંધી પરિવારનો અંત લાવવા પ્રમોદ મહાજને મેનકા-વરુણને ભાજપમાં સામેલ કર્યા. જો કે મેનકા ગાંધી પણ વાજપેયી સરકારમાં મંત્રી હતા, પરંતુ તે સમયે તેઓ ભાજપના સભ્ય ન હતા.
ત્રિવેદી આગળ કહે છે - જ્યારે રાષ્ટ્રીય મહાસચિવ પ્રમોદ મહાજને અટલ બિહારી વાજપેયી અને લાલ કૃષ્ણ અડવાણીને વરુણ-મેનકાના બીજેપીમાં જોડાવાની જાણ કરી ત્યારે આ માહિતીથી અટલ અને અડવાણી બંને ચોંકી ગયા.