હાલ ગણેશ ચતુર્થીનો તહેવાર ઉજવાઈ રહ્યો છે અને પછી નવરાત્રી અન દિવાળીનો તહેવાર આવશે ત્યારે આ તહેવાર ટાણે જ ગૃહિણીઓનું બજેટ ખોરવાઈ શકે છે. ડુંગળીના ભાવમાં તેજી બાદ હવે સીંગતેલના ભાવમાં ફરી એક વખત તેજી જોવા મળી રહી છે. રાજકોટમાં સીંગતેલના ભાવમાં ઉછાળો જોવા મળ્યો છે. સીંગતેલના પ્રતિ ડબ્બે ભાવમાં 15 રૂપિયાનો વધારો નોંધાયો છે. આ ભાવ વધારા બાદ સીંગતેલના એક ડબ્બાનો ભાવ 3165 રૂપિયાએ પહોંચ્યો છે. આ પહેલા ભાવ 3150 રૂપિયા હતા. છેલ્લા એક મહિનાથી સતત સીંગતેલના ભાવમાં વધારો જોવા મળી રહ્યો છે. પીલાણ માટે મગફળીની અછત હોવાના કારણે ભાવમાં સતત વધારો જોવા મળી રહ્યો છે.
વિદેશી બજારોમાં ઘટાડાનાં વલણ વચ્ચે, મોટા ભાગના ખાદ્ય તેલ અને તેલીબિયાંના ભાવમાં બુધવારે ઘટાડો થયો હતો, કારણ કે આયાત કરાયેલ ખાદ્યતેલ (સોયાબીન) ના બંદરો પર કિંમત કરતાં ઓછી કિંમતે વેચાણ થયું હતું. જોકે માલની અછત વચ્ચે સીંગતેલ અને તેલીબિયાંના ભાવ અગાઉના સ્તરે જ રહ્યા હતા.
સરસવ અને સોયાબીન તેલ-તેલીબિયાં, ક્રૂડ પામ ઓઈલ (CPO) અને પામોલિન અને કપાસિયા તેલના ભાવમાં ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો, જ્યારે સીંગદાણા તેલ-તેલીબિયાંના ભાવ અગાઉના સ્તરે રહ્યા હતા.
મલેશિયા એક્સચેન્જમાં ઘટાડો હતો જ્યારે શિકાગો એક્સચેન્જમાં પણ ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો.
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે દેશના બંદરો પર આયાતી તેલની ભરમાર વચ્ચે, બેંક લોનની ચુકવણીના દબાણ હેઠળ, આયાતકારો તેમના આયાતી ખાદ્ય તેલોમાં સોયાબીન તેલનું વેચાણ કિંમત કરતાં રૂ. 6-7 પ્રતિ કિલો નીચા ભાવે કરી રહ્યા છે. દેશના મોટા તેલ સંગઠનોએ આ સ્થિતિ પર ધ્યાન આપવાની અને પરિસ્થિતિને નિયંત્રણમાં લાવવાની જરૂર છે.
ખાદ્યતેલોની આયાત પાછળ વાર્ષિક અંદાજે રૂ. 1 લાખ 57,000 કરોડનો ખર્ચ કરનારા દેશના આયાતકારો (ભારત) કેમ સસ્તા ભાવે વેચી રહ્યા છે તે ઓઇલ સંસ્થાઓએ જોવું પડશે. આના પર અંકુશ રાખવાની જરૂર છે અન્યથા માત્ર બેંકો (સામાન્ય જનતાના નાણાં)ને જ નુકસાન થશે.
તેમણે કહ્યું કે દેશના બજારોમાં આર્જેન્ટિના કરતા ઓછા ભાવે સોયાબીન તેલનું જથ્થાબંધ વેચાણ થઈ રહ્યું છે. આયાતી સોયાબીન તેલની ખરીદ કિંમત $960-970 પ્રતિ ટન છે. ત્યાંથી ખાદ્યતેલ લાવવાનો નૂર ખર્ચ $72 પ્રતિ ટન છે. કંડલા પોર્ટ પર આ આયાતી તેલની કિંમત $1,030-1,040 પ્રતિ ટન છે અને આયાતકારો આ તેલ પોર્ટ પર $950-955 પ્રતિ ટનના ભાવે વેચી રહ્યા છે.
ઈતિહાસમાં આવું પહેલાં ક્યારેય બન્યું નથી. ભારત તેની ખાદ્ય તેલની માંગને પહોંચી વળવા તેના લગભગ 55 ટકા ખાદ્ય તેલની આયાત પર નિર્ભર છે.
તેમણે કહ્યું કે આ મુજબ ગ્રાહકોને છૂટક બજારમાં સોયાબીન તેલ મહત્તમ રૂ. 95-100 પ્રતિ લિટર મળતું હોવું જોઈએ, પરંતુ છૂટક બજારમાં ગ્રાહકોને તે જ સોયાબીન તેલ રૂ. 120-135ના ભાવે મળી રહ્યું છે.