Without Passport Entry: 1920 માં, લીગ ઓફ નેશન્સે આ મુદ્દા પર ગંભીરતાથી વિચાર કર્યો અને સમગ્ર વિશ્વમાં પાસપોર્ટ સિસ્ટમ લાગુ કરવાના પ્રયાસો શરૂ કર્યા. અમેરિકા તેનું નેતૃત્વ કરી રહ્યું હતું.
વિદેશમાં કોઈપણ દેશના કાનૂની નાગરિક તરીકે પોતાને સાબિત કરવા માટે, તમારે પાસપોર્ટની જરૂર છે. જો તમે તમારા દેશની બહાર કોઈપણ દેશમાં જવા માંગતા હોવ તો પાસપોર્ટ હોવો ફરજિયાત છે. તે સરકાર દ્વારા આપવામાં આવે છે તે એક એવો દસ્તાવેજ છે જે સમગ્ર વિશ્વમાં તમારી ઓળખ દર્શાવે છે. એટલે કે તમે તેના વિના વિદેશ જવાનો વિચાર પણ કરી શકતા નથી. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે આ દુનિયામાં ત્રણ લોકો એવા છે જે પાસપોર્ટ વગર કોઈપણ દેશમાં જઈ શકે છે અને તેમને કોઈ રોકશે નહીં. તો ચાલો આજે આ લેખમાં તમને દુનિયાના તે ત્રણ મોટા લોકો વિશે જણાવીએ.
બ્રિટનના રાજા ચાર્લ્સ :
આ 3 ખાસ લોકોમાં પહેલું નામ બ્રિટનના રાજા ચાર્લ્સનું છે. રાણી એલિઝાબેથના અવસાન પછી, તે પછી ચાર્લ્સ બ્રિટનના રાજા બન્યા અને રાજા બન્યા કે તરત જ, ચાર્લ્સના સેક્રેટરીએ તેમના દેશના વિદેશ મંત્રાલયો તેમજ વિશ્વભરના વિદેશ મંત્રાલયોને જાણ કરી કે ચાર્લ્સ હવે બ્રિટનના રાજા બન્યા છે. તેથી દરેક વ્યક્તિએ તેમના સંપૂર્ણ પ્રોટોકોલનું ધ્યાન રાખવું પડશે અને તેમને કોઈપણ અવરોધ વિના ગમે ત્યાં જવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે.
જાપાનના સમ્રાટ અને તેમની પત્ની :
જાપાનના સમ્રાટ અને તેમની પત્નીને એ વિશેષાધિકાર છે કે, તેઓ પાસપોર્ટ વિના કોઈપણ દેશમાં પ્રવેશી શકે છે. સવાલ એ થાય છે કે આખરે તેમને આ વિશેષાધિકાર શા માટે મળ્યો છે. વાસ્તવમાં, જાપાનના રાજદ્વારી રેકોર્ડ દર્શાવે છે કે તેમના વિદેશ મંત્રાલયે તેમના સમ્રાટ અને તેમની પત્ની માટે આ ખાસ વ્યવસ્થા વર્ષ 1971થી શરૂ થઇ હતી અને ત્યારથી તે ચાલુ છે. શું થાય છે કે જ્યારે પણ જાપાનનો સમ્રાટ અને તેની પત્ની કોઈ દેશની મુલાકાત લેવા ઈચ્છે છે, તે પહેલા જાપાનના વિદેશ મંત્રાલય દ્વારા તે દેશના વિદેશ મંત્રાલયને એક પત્ર મોકલવામાં આવે છે અને તેમાં લખેલું હોઈ છે કે આ પત્રને સમ્રાટન અને તેમની પત્નીનો પાસપોર્ટ સમજવામાં આવે અને તેના આધારે તેને તે દેશમાં સન્માન સાથે પ્રવેશ આપવામાં આવે.
વડાપ્રધાન અને રાષ્ટ્રપતિ :
વાસ્તવમાં જ્યારે પણ કોઈ દેશના વડાપ્રધાન કે રાષ્ટ્રપતિ બીજા દેશના પ્રવાસે હોય છે ત્યારે તેઓ પોતાની સાથે રાજદ્વારી પાસપોર્ટ રાખે છે, પરંતુ તેમ છતાં યજમાન દેશ તેમને સંપૂર્ણ સ્વતંત્રતા આપે છે કે તેઓ પોતાનો પાસપોર્ટ બતાવ્યા વગર આ દેશમાં પ્રવેશી શકે છે. પ્રોટોકોલ હેઠળના તમામ કાર્યક્રમોમાં ભાગ લઈ શકે છે. આ દરમિયાન યજમાન દેશનો કોઈ અધિકારી તેમની પાસેથી પાસપોર્ટ માંગશે નહીં. ભારતમાં આ દરજ્જો વડાપ્રધાન, રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિને પણ મળે છે.
શું છે પાસપોર્ટનો ઇતિહાસ ?
વિશ્વમાં પાસપોર્ટ સિસ્ટમ શરૂ થયાને 100 વર્ષથી વધુ સમય થઈ ગયો છે. 20મી સદીની શરૂઆતમાં, જ્યારે એક દેશથી બીજા દેશના લોકો છુપાઈને જવાની કોશિશ કરવા લાગ્યા, ત્યારે ઘણી મોટી સમસ્યાઓ ઊભી થઈ હતી, અને તેને રોકવા માટે, વિશ્વના દેશો વચ્ચે એક સમજૂતી થઈ, જેમાં કોઈ એક દેશ જો ભારતનો નાગરિક જાય તો. બીજા દેશમાં, પછી તેની પાસે કેટલાક મજબૂત દસ્તાવેજો હશે. તે દરમિયાન સમગ્ર વિશ્વમાં પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધ પણ ચાલી રહ્યું હતું, તેથી તમામ દેશો સમજી ગયા કે પાસપોર્ટ જેવી વ્યવસ્થા હોવી ખૂબ જ જરૂરી છે. ત્યારબાદ 1920નો યુગ આવે છે જ્યારે લીગ ઓફ નેશન્સે આ મુદ્દા પર ગંભીરતાથી વિચાર કર્યો અને સમગ્ર વિશ્વમાં પાસપોર્ટ સિસ્ટમ લાગુ કરવાના પ્રયાસો શરૂ કર્યા. અમેરિકા તેનું નેતૃત્વ કરી રહ્યું હતું, ટૂંક સમયમાં જ વર્ષ 1924માં અમેરિકાએ તેની નવી પાસપોર્ટ સિસ્ટમ જારી કરી. આ પછી, આ સિસ્ટમ ધીમે ધીમે સમગ્ર વિશ્વમાં લાગુ કરવામાં આવી.