Bangladesh High Commission Delhi: ભારત અને બાંગ્લાદેશ વચ્ચેના રાજદ્વારી સંબંધોમાં ફરી એકવાર ગંભીર તણાવ જોવા મળી રહ્યો છે. તાજેતરમાં નવી દિલ્હી સ્થિત બાંગ્લાદેશ હાઈ કમિશને વિઝા સંબંધિત તમામ સેવાઓ અનિશ્ચિત સમય માટે સ્થગિત કરી દીધી છે. કટ્ટરપંથી વિદ્યાર્થી નેતા ઉસ્માન હાદીના મૃત્યુ બાદ સર્જાયેલી અશાંતિ અને બંને દેશોમાં થઈ રહેલા વિરોધ પ્રદર્શનોને કારણે આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. શેખ હસીનાની સરકારના પતન બાદ બંને પાડોશી દેશો વચ્ચેના સંબંધો અત્યાર સુધીના સૌથી નીચલા સ્તરે પહોંચી ગયા છે, જેના કારણે સામાન્ય નાગરિકોને પણ હવે મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે.
નવી દિલ્હી અને અગરતલામાં વિઝા કામગીરી ઠપ
બાંગ્લાદેશ હાઈ કમિશન દ્વારા સોમવારે જારી કરવામાં આવેલી સત્તાવાર નોટિસ મુજબ, નવી દિલ્હીમાં વિઝા અને કોન્સ્યુલર સેવાઓ આગામી સૂચના ન મળે ત્યાં સુધી બંધ રાખવામાં આવી છે. આ નિર્ણય દિલ્હીમાં હાઈ કમિશનની બહાર થયેલા ઉગ્ર વિરોધ પ્રદર્શનને ધ્યાનમાં રાખીને લેવામાં આવ્યો છે. માત્ર દિલ્હી જ નહીં, પરંતુ ઉત્તરપૂર્વીય રાજ્ય ત્રિપુરાના અગરતલામાં પણ સ્થિતિ વણસી છે. રવિવારે ત્યાંની 'ટિપ્રા મોથા' પાર્ટી અને અન્ય સ્થાનિક જૂથો દ્વારા કરવામાં આવેલા વિરોધ બાદ, બાંગ્લાદેશ સહાયક હાઈ કમિશને પણ પોતાની કામગીરી સ્થગિત કરી દીધી છે. જોકે, હાઈ કમિશનનો સ્ટાફ કચેરીમાં હાજર હોવા છતાં જાહેર સેવાઓ બંધ રહેશે.
વિદ્યાર્થી નેતા ઉસ્માન હાદીના મૃત્યુ બાદ ભડકેલો વિવાદ
આ સમગ્ર તણાવના મૂળમાં બાંગ્લાદેશના કટ્ટરપંથી વિદ્યાર્થી નેતા શરીફ ઉસ્માન હાદીનું મૃત્યુ રહેલું છે. હાદી ભારતની નીતિઓના કડક ટીકાકાર તરીકે ઓળખાતા હતા. ગત સપ્તાહે ઢાકામાં અજાણ્યા બંદૂકધારીઓએ તેમના પર ગોળીબાર કર્યો હતો. ગંભીર રીતે ઘાયલ હાદીને સારવાર માટે એરલિફ્ટ કરીને સિંગાપોર લઈ જવામાં આવ્યા હતા, પરંતુ ત્યાં તેમનું મૃત્યુ થયું હતું. તેમના મૃત્યુના સમાચાર ફેલાતાની સાથે જ બાંગ્લાદેશમાં ભારત વિરોધી લાગણીઓ ભડકી ઉઠી હતી અને મોટા પાયે વિરોધ પ્રદર્શનો શરૂ થયા હતા. બાંગ્લાદેશી પ્રદર્શનકારીઓનો આરોપ છે કે હાદીના હત્યારાઓ ભારતમાં છુપાયેલા છે અને તેઓ તેમના પ્રત્યાર્પણની માંગ કરી રહ્યા છે.
ચિત્તાગોંગમાં હુમલાનો પ્રયાસ અને ભારતનો વળતો જવાબ
આ પહેલાં, 18 ડિસેમ્બરના રોજ ચિત્તાગોંગમાં પણ સ્થિતિ તંગ બની હતી, જ્યારે એક ઉશ્કેરાયેલા ટોળાએ ત્યાંના ભારતીય સહાયક હાઈ કમિશન પર હુમલો કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. સુરક્ષાના કારણોસર ભારતે તાત્કાલિક અસરથી ચિત્તાગોંગમાં પોતાની વિઝા સેવાઓ સ્થગિત કરી દીધી હતી. આ ઉપરાંત, ઢાકા, ખુલના અને રાજશાહીમાં પણ ભારતીય મિશનની બહાર વિરોધ પ્રદર્શનો નોંધાયા છે. ભારતે બાંગ્લાદેશ સરકારના સુરક્ષા ભંગ અંગેના અહેવાલોને "ભ્રામક" ગણાવીને ફગાવી દીધા છે અને સાથે જ દીપુ ચંદ્રાની હત્યા અંગે પણ પોતાની ગંભીર ચિંતા વ્યક્ત કરી છે.
શેખ હસીના બાદ સંબંધોમાં આવેલી ઓટ
રાજકીય વિશ્લેષકોના મતે, બાંગ્લાદેશમાં શેખ હસીનાની સરકારના પતન અને મોહમ્મદ યુનુસના નેતૃત્વમાં વચગાળાની સરકારની રચના થયા પછી દ્વિપક્ષીય સંબંધોમાં સતત ગિરાવટ આવી રહી છે. વર્તમાન સમયમાં ભારત અને બાંગ્લાદેશ વચ્ચેના સંબંધો ઐતિહાસિક રીતે સૌથી નાજુક તબક્કામાંથી પસાર થઈ રહ્યા છે. બંને દેશોમાં થઈ રહેલા પરસ્પર વિરોધ પ્રદર્શનો અને રાજદ્વારી સેવાઓનું સ્થગિત થવું એ ભવિષ્ય માટે ચિંતાજનક સંકેત છે.