ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે વધી રહેલા તણાવ વચ્ચે, મૂડીઝ રેટિંગ્સે એક મોટી ચેતવણી જાહેર કરી છે. રિપોર્ટ અનુસાર, જો આ તણાવ લાંબા સમય સુધી ચાલુ રહેશે તો પાકિસ્તાનને સૌથી વધુ નુકસાન થશે. તેના અર્થતંત્રને ભારે ફટકો પડી શકે છે, જે સરકારની રાજકોષીય એકત્રીકરણ પ્રક્રિયાને પણ પાટા પરથી ઉતારી શકે છે. આનાથી પાકિસ્તાનની આર્થિક સ્થિરતા માટે ગંભીર ખતરો ઉભો થઈ શકે છે.
વિદેશી દેવા અને ફોરેક્સ રિઝર્વ પર કટોકટી ઊભી થઈ રહી છે મૂડીઝે ચેતવણી આપી છે કે વર્તમાન તણાવ પાકિસ્તાનની બાહ્ય ભંડોળ મેળવવાની ક્ષમતાને અસર કરી શકે છે. ઉપરાંત, તેની પાસે જે વિદેશી હૂંડિયામણ અનામત છે તે આગામી વર્ષોમાં તેના બાહ્ય દેવાની ચૂકવણી કરવા માટે અપૂરતું હોઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં પાકિસ્તાન માટે IMF જેવી સંસ્થાઓ પાસેથી મદદ મેળવવી મુશ્કેલ બની શકે છે.
પાકિસ્તાનમાં સુધારો દેખાઈ રહ્યો છે, પણ ખતરો હજુ ટળ્યો નથી જોકે, મૂડીઝ એમ પણ કહે છે કે તાજેતરના સમયમાં પાકિસ્તાનમાં કેટલાક સુધારા જોવા મળ્યા છે. ઘટતો ફૂગાવો, ધીમે ધીમે વધતો GDP અને IMF શરતોનું પાલન ચોક્કસપણે થોડી રાહત આપી છે. પરંતુ આ સુધારાઓ ત્યાં સુધી ટકાઉ નથી જ્યાં સુધી પ્રાદેશિક શાંતિ જળવાઈ ન રહે અને તણાવ વધુ ન વધે.
ભારતની આર્થિક સ્થિતિ મજબૂત અને સ્થિર છે ભારત વિશે વાત કરીએ તો, મૂડીઝ રિપોર્ટ કહે છે કે ભારતની અર્થવ્યવસ્થા મજબૂત રીતે આગળ વધી રહી છે. ભારતનો GDP વૃદ્ધિદર સ્થિર રહે છે, સરકારી રોકાણ વધી રહ્યું છે અને સ્થાનિક બજારમાં ગ્રાહક ખર્ચમાં મજબૂત વધારો જોવા મળી રહ્યો છે. સૌથી મોટી વાત એ છે કે ભારતનો પાકિસ્તાન સાથેનો વેપાર નજીવો છે (0.5% કરતા ઓછો), તેથી આર્થિક અસર મર્યાદિત રહેશે.
સંરક્ષણ ખર્ચ વધી શકે છે, પરંતુ ભારત પર તેની અસર મર્યાદિત છે. મૂડીઝે ચોક્કસપણે ચેતવણી આપી છે કે જો સરહદ પર તણાવ વધે છે, તો ભારતે લશ્કરી ખર્ચ વધારવો પડી શકે છે. આનાથી ભારતની રાજકોષીય સ્થિરતા પર થોડી અસર પડી શકે છે, પરંતુ એકંદરે ભારતની આર્થિક સ્થિતિ મજબૂત રહેશે.
ભારત તરફથી જોરદાર પ્રતિક્રિયા પહેલગામ હુમલા બાદ ભારત સરકારે આર્થિક અને રાજદ્વારી સ્તરે કડક વલણ અપનાવ્યું છે. પાકિસ્તાનથી થતી તમામ પ્રકારની આયાત પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે, ભલે તે ત્રીજા દેશ દ્વારા આવી રહી હોય. ટપાલ અને પાર્સલ સેવાઓ સ્થગિત કરી દેવામાં આવી છે અને પાકિસ્તાની જહાજોને ભારતીય બંદરોમાં પ્રવેશવા પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે. આ સાથે, ભારતીય જહાજોને પણ પાકિસ્તાની બંદરોમાં પ્રવેશવાની મંજૂરી નથી.
સિંધુ જળ સંધિ અને શિમલા કરારનો અંત ભારતે ૧૯૬૦ની સિંધુ જળ સંધિને સ્થગિત કરી દીધી છે, જેનાથી પાકિસ્તાનના પાણીના અધિકારો પર મોટી અસર પડી શકે છે. જવાબમાં, પાકિસ્તાને 1972 ના શિમલા કરારને પણ સ્થગિત કરી દીધો અને ભારત સાથે દ્વિપક્ષીય વેપાર બંધ કરી દીધો. આ ઉપરાંત, ભારતીય એરલાઇન્સને તેના હવાઈ ક્ષેત્રમાંથી પસાર થવા પર પણ પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે.