ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રે વિશ્વભરના અમેરિકન કોન્સ્યુલેટ્સને એક નવો નિર્દેશ જાહેર કર્યો છે. આ અંતર્ગત, વિદ્યાર્થી (F), વ્યવસાય (M) અને વિનિમય વિઝિટર (J) વિઝા ઇન્ટરવ્યૂ માટે નવી નિમણૂકો તાત્કાલિક અસરથી પ્રતિબંધિત કરવામાં આવી છે. આ પગલું વિદેશી વિદ્યાર્થીઓ માટે ફરજિયાત સોશિયલ મીડિયા સ્ક્રીનીંગ લાગુ કરવાની વ્યાપક યોજનાનો એક ભાગ છે. પોલિટિકોના એક રિપોર્ટમાં આ જાણકારી સામે આવી છે જેમાં અમેરિકાના વિદેશ મંત્રી માર્કો રુબિયો દ્વારા હસ્તાક્ષરિત દસ્તાવેજોનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે.

દસ્તાવેજમાં સ્પષ્ટપણે જણાવે છે કે તાત્કાલિક અસરથી જરૂરી સોશિયલ મીડિયા તપાસના વિસ્તરણની તૈયારીમાં કોઈ નવા વિદ્યાર્થી અથવા વિનિમય વિઝિટર વિઝા ઇન્ટરવ્યૂ એપોઇન્ટમેન્ટ શિડ્યૂલ કરવા જોઇએ નહીં, જ્યાં સુધી વધુ માર્ગદર્શન ન મળે ત્યાં સુધી શિડ્યૂલ કરવામાં આવે નહીં જેની અમે આગામી દિવસોમાં અપેક્ષા રાખીએ છીએ.

આ આદેશ સ્પષ્ટપણે દર્શાવે છે કે અમેરિકન સરકાર વિદેશી વિદ્યાર્થીઓની ડિજિટલ પ્રવૃત્તિઓની ઊંડાણપૂર્વક તપાસ કરવાની તૈયારી કરી રહી છે. જો કે, યુએસ દ્વારા હજુ સુધી તે કહેવામાં આવ્યું નથી કે આ નવી તપાસ પ્રક્રિયા કયા ચોક્કસ પાસાઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે.

આ પાછળનો હેતુ શું છે?

રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ નવી નીતિના મૂળ આતંકવાદ વિરોધી પગલાં અને યહૂદી વિરોધી કાર્યવાહી સંબંધિત એક્ઝિક્યુટિવ ઓર્ડરમાં છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ નિર્ણય તાજેતરના મહિનાઓમાં ઇઝરાયલ અને ગાઝાને લઈને અમેરિકાની યુનિવર્સિટીઓના કેમ્પસમાં થયેલા વિરોધ પ્રદર્શનોની પૃષ્ઠભૂમિમાં લેવામાં આવ્યો છે, જેમાં મોટી સંખ્યામાં વિદેશી વિદ્યાર્થીઓએ ભાગ લીધો હતો.

ગયા વર્ષે ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રે કેટલાક વિદ્યાર્થીઓને સોશિયલ મીડિયા સ્ક્રીનીંગ હેઠળ પણ મૂક્યા હતા જેઓ ઇઝરાયલ વિરુદ્ધ વિરોધ પ્રદર્શનો સાથે સંકળાયેલા હોવાનું જાણવા મળ્યું હતું.

આ પ્રક્રિયાને વિવાદાસ્પદ ન ગણવી જોઈએ: ટેમી બ્રુસ

વિદ્યાર્થી વિઝા સંબંધિત મુદ્દા પર પ્રતિક્રિયા આપતા અમેરિકાના વિદેશ વિભાગની પ્રવક્તા ટેમી બ્રુસે કહ્યું કે સરકાર વ્યક્તિગત વિઝા કેસ અથવા તેમાં લેવામાં આવેલા નિર્ણયો પર જાહેરમાં ટિપ્પણી કરતી નથી. તેમણે કહ્યું કે અમેરિકામાં પ્રવેશતા દરેક વ્યક્તિની સંપૂર્ણ તપાસ પ્રક્રિયાને ખૂબ જ ગંભીરતાથી લેવામાં આવે છે અને આ પ્રક્રિયા ભવિષ્યમાં પણ ચાલુ રહેશે.

ટેમી બ્રુસે કહ્યું, "તમે વિદ્યાર્થી હોવ, પ્રવાસી હોવ કે કોઈપણ શ્રેણીના વિઝા ધારક હોવ અમે દરેકની તપાસ કરીશું. આ પ્રક્રિયાને વિવાદાસ્પદ ન ગણવી જોઈએ કારણ કે તેનો હેતુ અમેરિકાની સુરક્ષા અને સામાજિક હિતોનું રક્ષણ કરવાનો છે. રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પ અને સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટ રુબિયોની પ્રાથમિકતા એ સુનિશ્ચિત કરવાની છે કે અમેરિકા આવતા લોકો કાયદાનું પાલન કરે, ગુનાહિત માનસિકતા ન રાખે અને અમેરિકામાં તેમના રોકાણ દરમિયાન સકારાત્મક ભૂમિકા ભજવે."

અમેરિકન યુનિવર્સિટીઓ પર આર્થિક અસર

નિષ્ણાતોના મતે, ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રના આ નિર્ણયથી અમેરિકન યુનિવર્સિટીઓની નાણાકીય સ્થિતિ પર પણ ગંભીર અસર પડી શકે છે. ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ઇન્ટરનેશનલ એજ્યુકેશન અનુસાર, શૈક્ષણિક વર્ષ 2023-24માં અમેરિકામાં 1.1 મિલિયનથી વધુ આંતરરાષ્ટ્રીય વિદ્યાર્થીઓ નોંધાયા હતા. નેશનલ એસોસિએશન ઓફ ફોરેન સ્ટુડન્ટ એડવાઇઝર્સ (NAFSA) ના અહેવાલ દર્શાવે છે કે આ વિદ્યાર્થીઓ અમેરિકન અર્થતંત્રમાં 43.8 બિલિયન ડોલરનું યોગદાન આપે છે અને 3.78 લાખ નોકરીઓનું સર્જન કરે છે.

આવા પ્રતિબંધો માત્ર વિદ્યાર્થીઓને નુકસાન પહોંચાડશે નહીં, પરંતુ યુનિવર્સિટીઓની આવક અને સ્થાનિક રોજગાર પર પણ ગંભીર અસર કરી શકે છે.

વિદ્યાર્થીઓ અને યુનિવર્સિટીઓમાં ચિંતા

આ નિર્ણયથી અમેરિકા આવવાની તૈયારી કરી રહેલા લાખો વિદ્યાર્થીઓમાં ચિંતા ફેલાઈ છે. વિઝા પ્રક્રિયામાં પહેલાથી જ લાંબી રાહ જોવી પડે છે અને હવે સોશિયલ મીડિયા તપાસને કારણે આ પ્રક્રિયા વધુ જટિલ અને ધીમી બની શકે છે. ભારત, ચીન, કોરિયા, બ્રાઝિલ અને નાઇજીરીયા જેવા દેશોના વિદ્યાર્થીઓ અમેરિકન ઉચ્ચ શિક્ષણ પ્રણાલીનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. નિષ્ણાતો માને છે કે જો આ વલણ ચાલુ રહેશે તો અમેરિકાની વૈશ્વિક શૈક્ષણિક નેતૃત્વ સ્થિતિ જોખમમાં મુકાઈ શકે છે.