Sunita Williams walking issues: નવ મહિના લાંબા સમયગાળા સુધી ઇન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશન (ISS) પર વિતાવ્યા બાદ ભારતીય મૂળની અવકાશયાત્રી સુનિતા વિલિયમ્સ અને તેમના સાથી બૂચ વિલ્મોર ટૂંક સમયમાં પૃથ્વી પર પાછા ફરવાના છે. સ્પેસએક્સનું સ્પેસક્રાફ્ટ ક્રૂ-10 તેમને પરત લાવવા માટે ISS પહોંચી ગયું છે અને તેઓ 19 માર્ચે પૃથ્વી પર ઉતરશે. જો કે, આટલા લાંબા સમય સુધી અવકાશમાં ગુરુત્વાકર્ષણ વિના રહેવાના કારણે તેમના શરીરમાં કેટલાક ફેરફારો જોવા મળી શકે છે.
સૌથી મોટી મુશ્કેલી તેમને પૃથ્વી પર પાછા ફર્યા બાદ ચાલવામાં પડી શકે છે. લાંબા સમય સુધી અવકાશમાં રહ્યા પછી શરીરને પૃથ્વીના ગુરુત્વાકર્ષણની આદત નથી રહેતી. અવકાશયાત્રીઓના પગ નબળા પડી જાય છે અને તેમને સંતુલન જાળવવામાં તકલીફ પડે છે, જેને 'બેબી ફીટ' કહેવામાં આવે છે.
અવકાશમાં ગુરુત્વાકર્ષણ ન હોવાથી, જેને સૂક્ષ્મ ગુરુત્વાકર્ષણ કહે છે, હાડકાં ધીમે ધીમે પોતાને બદલવાનું શરૂ કરે છે. નવા હાડકાં બનાવતા કોષોની ગતિ ધીમી પડી જાય છે, જ્યારે જૂના હાડકાંને તોડી નાખતા કોષો સામાન્ય રીતે કામ કરતા રહે છે. આ કારણે હાડકાં નબળા થવા લાગે છે અને જો ધ્યાન ન રાખવામાં આવે તો દર મહિને 1% સુધી નબળા પડી શકે છે. તેવી જ રીતે, સ્નાયુઓને પણ પૃથ્વી પર ચાલતી વખતે જેટલું કામ કરવું પડે છે તેટલું અવકાશમાં નથી કરવું પડતું, જેના કારણે તે પણ નબળા પડી જાય છે.
નાસાના વૈજ્ઞાનિકો અવકાશયાત્રીઓને સ્વસ્થ રાખવા માટે સતત સંશોધન કરી રહ્યા છે. લાંબા સમય સુધી અવકાશમાં રહેવા છતાં શરીર મજબૂત રહે તે માટે યોગ્ય આહાર, કસરત અને દવાઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. દરેક અવકાશયાત્રીએ દરરોજ લગભગ બે કલાક કસરત કરવી પડે છે જેથી તેમના સ્નાયુઓ, હાડકાં અને શરીરના અન્ય ભાગો મજબૂત રહે.
સુનિતા વિલિયમ્સ અને બૂચ વિલ્મોરના પૃથ્વી પર પાછા ફર્યા બાદ નવા અવકાશયાત્રીઓ છ મહિના માટે સ્પેસ સ્ટેશન પર રહેશે. સુનિતા અને બૂચ માટે અવકાશમાં વિતાવેલો સમય મુશ્કેલ હતો, પરંતુ હવે તેઓ તેમના પરિવારજનોને મળવા આતુર છે. બૂચ વિલ્મોર પૃથ્વી પર પાછા ફર્યા બાદ ચર્ચમાં પોતાની સેવા ફરી શરૂ કરવા માંગે છે, જ્યારે સુનિતા વિલિયમ્સ તેના પ્રિય કૂતરાઓને ચાલવા માટે લઈ જવા માટે ખૂબ જ ઉત્સાહિત છે. પૃથ્વી પર પાછા ફર્યા બાદ પણ અવકાશયાત્રીઓને તેમના શરીરને ફરીથી પૃથ્વીના વાતાવરણમાં અનુકૂળ થવામાં થોડો સમય લાગી શકે છે.