Ayushman Bharat: સાવધાન! કાર્ડ હોવા છતાં અટકી શકે છે મફત સારવાર, જાણો કેમ થાય છે રિજેક્ટ?

Ayushman Bharat card rejected: PMJAY હેઠળ ₹5 લાખનો લાભ લેવો હોય તો આ ભૂલો સુધારી લેજો, આધાર ડેટામાં વિસંગતતા પડશે ભારે.

કેન્દ્ર સરકારની મહત્વાકાંક્ષી 'આયુષ્માન ભારત પ્રધાનમંત્રી જન આરોગ્ય યોજના' (PMJAY) દેશના કરોડો ગરીબ અને મધ્યમ વર્ગના પરિવારો માટે આશીર્વાદ સમાન સાબિત થઈ છે. આ યોજના હેઠળ પાત્રતા ધરાવતા પરિવારને વાર્ષિક ₹૫ લાખ સુધીનું મફત સ્વાસ્થ્ય કવચ પૂરું પાડવામાં આવે છે, જે ગંભીર બીમારીઓમાં આર્થિક બોજ હળવો કરે છે. જોકે, તાજેતરમાં એવા ઘણા કિસ્સા સામે આવ્યા છે જેમાં દર્દી પાસે આયુષ્માન કાર્ડ હોવા છતાં હોસ્પિટલમાં પહોંચતા જ તે સ્વીકારવામાં આવતું નથી અથવા સિસ્ટમ દ્વારા રિજેક્ટ કરી દેવામાં આવે છે. આવા સમયે દર્દીના સગા મુશ્કેલીમાં મુકાઈ જાય છે. આ સમસ્યાનું મુખ્ય કારણ દસ્તાવેજોમાં રહેલી નાની-મોટી ભૂલો અને ટેકનિકલ વિસંગતતાઓ છે.

વર્ષ ૨૦૧૮માં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા શરૂ કરવામાં આવેલી આ યોજનાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય આર્થિક રીતે નબળા વર્ગોને શ્રેષ્ઠ અને કેશલેસ સારવાર પૂરી પાડવાનો છે. નેશનલ હેલ્થ ઓથોરિટી (NHA) દ્વારા આ સમગ્ર પ્રક્રિયાને ડિજિટલ બનાવવામાં આવી છે, જેથી કોઈ વચેટિયાની જરૂર ન પડે. પરંતુ, ડિજિટલ સિસ્ટમ હોવાને કારણે અહીં ડેટા વેરિફિકેશનના નિયમો ખૂબ જ કડક છે. જો તમારા આયુષ્માન કાર્ડ અને આધાર કાર્ડની વિગતોમાં જરા પણ તફાવત હોય, તો સોફ્ટવેર તમારી પાત્રતાને માન્ય રાખતું નથી અને કાર્ડ હોવા છતાં સારવાર અટકી શકે છે.

સૌથી સામાન્ય સમસ્યા 'ડેટા મિસમેચ'ની છે. આયુષ્માન કાર્ડ મેળવવા માટે આધાર કાર્ડ એ પાયાનો દસ્તાવેજ છે. જ્યારે તમે કાર્ડ માટે અરજી કરો છો અથવા હોસ્પિટલમાં દાખલ થાવ છો, ત્યારે તમારો ડેટા આધાર સાથે વેરીફાય કરવામાં આવે છે. જો NHA પોર્ટલ પરનો સોર્સ ડેટા (જેમ કે રેશન કાર્ડ કે યાદીનો ડેટા) અને તમારા અસલ આધાર કાર્ડની વિગતો એકબીજા સાથે મેચ ન થતી હોય, તો સિસ્ટમ તમારી અરજી સ્વીકારતી નથી. આ એક ટેકનિકલ બાબત છે જેનું ધ્યાન રાખવું અત્યંત જરૂરી છે.

બીજી મહત્વની ભૂલ નામના સ્પેલિંગમાં જોવા મળે છે. ઘણીવાર આધાર કાર્ડમાં નામ અને પિતાના નામનો સ્પેલિંગ અલગ હોય છે, જ્યારે અન્ય સરકારી દસ્તાવેજોમાં તે જુદો હોય છે. ખાસ કરીને પિતાના નામમાં રહેલી જોડણીની ભૂલ પણ કાર્ડ બ્લોક થવાનું કારણ બની શકે છે. આટલી નાની દેખાતી ભૂલ કટોકટીના સમયે મોટી આફત બની શકે છે. તેથી, તમારા તમામ દસ્તાવેજોમાં નામ અને સ્પેલિંગ એકસમાન હોવા જોઈએ તે સુનિશ્ચિત કરવું દરેક લાભાર્થીની જવાબદારી છે.

જન્મતારીખ (Date of Birth) અને ઉંમરનો તફાવત પણ ક્લેમ રિજેક્ટ થવાનું એક મોટું કારણ છે. સ્વાસ્થ્ય વીમાના દાવાઓમાં ઉંમર ખૂબ જ મહત્વનું પાસું છે. જો તમારા આધાર કાર્ડમાં અને હોસ્પિટલના રેકોર્ડમાં જન્મતારીખ કે વર્ષમાં ફેરફાર હશે, તો વીમા કંપની કે સરકાર ક્લેમ પાસ કરશે નહીં. આ જ રીતે, લિંગ (Gender) માં થતી ભૂલો પણ નડતરરૂપ બને છે. ડેટા એન્ટ્રી ઓપરેટરની ભૂલને કારણે ઘણીવાર સ્ત્રીની જગ્યાએ પુરુષ કે પુરુષની જગ્યાએ સ્ત્રી લખાઈ જાય છે, જે પાછળથી સમસ્યા સર્જે છે.

સરનામાંમાં રહેલી વિસંગતતા પણ વેરિફિકેશન ફેલ કરી શકે છે. ઘણા લોકો રહેઠાણ બદલે છે પરંતુ આધાર કાર્ડમાં સરનામું અપડેટ કરાવતા નથી. જો તમારા આધાર કાર્ડનું વર્તમાન સરનામું અને આયુષ્માન ભારત યોજનાના સોર્સ ડેટાનું સરનામું અલગ-અલગ હોય, તો તમારી ઓળખ પ્રસ્થાપિત કરવામાં મુશ્કેલી પડી શકે છે. ખાસ કરીને જ્યારે તમે તમારા રાજ્યની બહાર અન્ય કોઈ રાજ્યમાં સારવાર લેવા જાઓ છો, ત્યારે આ ચોકસાઈ હોવી ખૂબ જરૂરી બની જાય છે.

Continues below advertisement

અંતમાં, ₹૫ લાખ સુધીની મફત સારવારનો લાભ લેવા માટે માત્ર કાર્ડ હોવું પૂરતું નથી, પરંતુ તેમાં રહેલી વિગતો સાચી હોવી પણ એટલી જ જરૂરી છે. કોઈ મેડિકલ ઈમરજન્સી આવે તે પહેલાં જ તમારે તમારા આયુષ્માન કાર્ડ અને આધાર કાર્ડની વિગતો ચકાસી લેવી જોઈએ. જો કોઈ ભૂલ જણાય તો નજીકના કોમન સર્વિસ સેન્ટર (CSC) અથવા આધાર કેન્દ્ર પર જઈને તેને તાત્કાલિક સુધારી લેવી હિતાવહ છે, જેથી જરૂરિયાતના સમયે કોઈ વિક્ષેપ વિના સારવાર મળી શકે.