હેનલી પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સ 2025: ભારતીય પાસપોર્ટનું રેન્કિંગ 8 સ્થાન મજબૂત થયું, આટલા દેશોમાં વિઝા વગર ફરી શકાશે

વૈશ્વિક ગતિશીલતામાં ભારતની છલાંગ સિંગાપોર ફરીથી વિશ્વનો સૌથી શક્તિશાળી પાસપોર્ટ બન્યો, જ્યારે યુકે-યુએસ રેન્કિંગમાં નીચે સરક્યા.

હેનલી પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સ 2025 ના લેટેસ્ટ અહેવાલ મુજબ, ભારતીય પાસપોર્ટ વૈશ્વિક રેન્કિંગમાં 8 સ્થાનનો સુધારો કરીને 85મા સ્થાનથી 77મા સ્થાને પહોંચી ગયો છે.

આ સુધારા સાથે, ભારતીય નાગરિકો હવે કુલ 59 દેશોમાં વિઝા-મુક્ત અથવા વિઝા ઓન અરાઇવલ સુવિધાનો લાભ લઈ શકશે. આ રેન્કિંગ માત્ર મુસાફરીની સ્વતંત્રતા જ નહીં, પરંતુ દેશના આંતરરાષ્ટ્રીય સંબંધો અને રાજદ્વારી પ્રભાવનું પણ સૂચક છે.

ઇન્ડેક્સમાં સિંગાપોર 193 દેશોમાં વિઝા-મુક્ત પ્રવેશ સાથે ફરીથી ટોચ પર આવ્યું છે, જ્યારે પરંપરાગત રીતે શક્તિશાળી ગણાતા યુકે અને યુએસના રેન્કિંગમાં ઘટાડો જોવા મળ્યો છે.

હવે, ભારતીય પાસપોર્ટ ધારકો કુલ 59 દેશોમાં વિઝા-મુક્ત અથવા વિઝા ઓન અરાઇવલ સુવિધાનો લાભ લઈ શકે છે. પાછલા વર્ષોની સરખામણીમાં આ સંખ્યામાં થોડો વધારો થયો છે, જેણે રેન્કિંગમાં મોટા ઉછાળાનો આધાર પૂરો પાડ્યો છે.

ભારતીયો માટે વિઝા-મુક્ત પ્રવેશ ધરાવતા મુખ્ય દેશોમાં મલેશિયા, ઇન્ડોનેશિયા, માલદીવ અને થાઇલેન્ડનો સમાવેશ થાય છે. જ્યારે શ્રીલંકા, મ્યાનમાર અને મકાઉ જેવા દેશો આગમન પર વિઝાની સુવિધા પૂરી પાડે છે. આ દર્શાવે છે કે દક્ષિણ એશિયાઈ અને આસિયાન દેશો સાથે ભારતના રાજદ્વારી સંબંધો વધુ મજબૂત બની રહ્યા છે.

હેનલી એન્ડ પાર્ટનર્સના સીઈઓ ડૉ. જુર્ગ સ્ટીફને આ અંગે ટિપ્પણી કરતા કહ્યું, "આજે પાસપોર્ટ ફક્ત એક મુસાફરી દસ્તાવેજ નથી, પરંતુ તમારા દેશના વૈશ્વિક જોડાણોનું પ્રતીક છે." તેમણે વધુમાં જણાવ્યું કે યુએસ અને બ્રિટિશ નાગરિકો હવે વૈકલ્પિક નાગરિકતા અને રહેઠાણ યોજનાઓમાં વધુ રસ લઈ રહ્યા છે.

ચીન: 2025 માં ચીનનું રેન્કિંગ પણ નોંધપાત્ર રીતે સુધર્યું છે. 2015 માં 94મા ક્રમે રહેતું ચીન હવે 60મા સ્થાને પહોંચી ગયું છે. યુરોપના શેંગેન વિસ્તારમાં વિઝા-મુક્ત પ્રવેશ વિના પણ આ વધારો થયો છે, જે આફ્રિકા, મધ્ય એશિયા અને દક્ષિણ અમેરિકાના દેશો સાથે ચીનના વધતા સંબંધોને આભારી છે.

સાઉદી અરેબિયા: સાઉદી અરેબિયાએ પણ ચાર નવા વિઝા-મુક્ત દેશો ઉમેરીને કુલ 91 દેશોમાં પોતાની ઍક્સેસ વધારી છે, જે આ વર્ષે સૌથી મોટો વધારો નોંધાવે છે.

યુકે અને યુએસ: રસપ્રદ વાત એ છે કે, પરંપરાગત રીતે શક્તિશાળી ગણાતા યુકે અને યુએસના રેન્કિંગમાં ઘટાડો થયો છે. યુકે 186 વિઝા-મુક્ત દેશો સાથે 6ઠ્ઠા સ્થાને સરકી ગયું છે, જ્યારે યુએસ 182 વિઝા-મુક્ત દેશો સાથે 10મા સ્થાને પહોંચી ગયું છે. આ ઘટાડો ભૌગોલિક રાજકીય ફેરફારો અને કડક ઇમિગ્રેશન કાયદા જેવા ઘણા કારણોનું પરિણામ હોવાનું મનાય છે.

હેનલી ઇન્ડેક્સ 2025 માં સિંગાપોર ફરીથી સૌથી શક્તિશાળી પાસપોર્ટ તરીકે ઉભરી આવ્યું છે, જેના નાગરિકોને 193 દેશોમાં વિઝા-મુક્ત પ્રવેશની સુવિધા છે. સિંગાપોરે જાપાન અને દક્ષિણ કોરિયાને પાછળ છોડીને ટોચનું સ્થાન મેળવ્યું છે. જાપાન અને દક્ષિણ કોરિયા સંયુક્ત રીતે બીજા સ્થાને છે, જેના નાગરિકો 190 દેશોમાં વિઝા-મુક્ત મુસાફરી કરી શકે છે.

આ દર્શાવે છે કે એશિયા વૈશ્વિક સ્તરે ગતિશીલતામાં અગ્રેસર રહેવાનું ચાલુ રાખે છે. બીજી બાજુ, અફઘાનિસ્તાન જેવા દેશો ફક્ત 25 દેશોમાં વિઝા-મુક્ત મુસાફરી કરી શકે છે, જે વૈશ્વિક પાસપોર્ટ શક્તિમાં મોટી અસમાનતા દર્શાવે છે.