AI Voice Scam: આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સને કારણે થવા લાગ્યા કૌભાંડો, જાણો શું છે AI વોઈસ ફ્રોડ અને તેનાથી કેવી રીતે બચવું

આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ અથવા AI એ 2023 ની સૌથી લોકપ્રિય શરતોમાંની એક હતી. ChatGPT થી લઈને Bard અને Gemini Eye વગેરેએ આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ વધુ સુલભ બનાવ્યું છે. હવે દરેક ક્ષેત્રમાં AI નો ઉપયોગ ઝડપથી વધી રહ્યો છે અને દરરોજ આપણે કોઈ ને કોઈ સ્વરૂપે તેના સંપર્કમાં આવી રહ્યા છીએ. એક તરફ, AI સાથે ઘણી વસ્તુઓ સરળ બની રહી છે, કામની ઝડપ વધી છે, તો બીજી તરફ, જોખમો પણ તે જ પ્રમાણમાં વધ્યા છે.

છેલ્લા કેટલાક સમયથી, આવા જ એક જોખમની વારંવાર ચર્ચા થઈ રહી છે, જે છે AI વોઈસ સ્કેમ અથવા AI વોઈસ ફ્રોડ. ભૂતકાળમાં AI વોઈસ કૌભાંડના ઘણા કિસ્સા પ્રકાશમાં આવ્યા છે. ત્રણ-ચાર દિવસ પહેલા લખનૌમાં પણ આવો જ એક કિસ્સો પ્રકાશમાં આવ્યો હતો. AI વોઈસ કૌભાંડના તાજેતરના કેસમાં લખનૌના એક વ્યક્તિ સાથે 45 હજાર રૂપિયાની છેતરપિંડી થઈ હતી. આ પહેલા પણ આવો જ એક મહિલા સાથે છેતરપિંડીનો મામલો સામે આવ્યો હતો.

એઆઈ વોઈસ સ્કેમ શું છે તે જાણવું જરૂરી છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો આપણે લખનૌ કેસ પર નજર કરીએ તો, પીડિતાને તેના સંબંધી તરીકે દર્શાવીને સાયબર ગુનેગાર દ્વારા બોલાવવામાં આવી હતી. એઆઈની મદદથી ગુનેગારે તે વ્યક્તિને તેના સંબંધીના અવાજમાં બોલાવ્યો. તેણે પીડિતાને કહ્યું કે તેણે કોઈને 90 હજાર રૂપિયા મોકલવાના હતા, પરંતુ પેમેન્ટ નિષ્ફળ રહ્યું હતું. પીડિતાએ આપેલા નંબર પર પૈસા મોકલ્યા. સદભાગ્યે, કેટલીક ચૂકવણી નિષ્ફળ ગઈ અને તેણે 90,000 રૂપિયાને બદલે માત્ર 44,500 રૂપિયા ગુમાવ્યા.

એઆઈ વોઈસ સ્કેમની જેમ વીડિયો કોલ સ્કેમ પણ પ્રચલિત બની રહ્યા છે. આમાં, ગુનેગારો ડીપફેક અને આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સનો ઉપયોગ કરીને લોકોને તેમના પરિચિત હોવાનો ઢોંગ કરીને વીડિયો કોલ કરે છે અને કોઈને કોઈ બહાને પેમેન્ટ મેળવે છે. ઘણી વખત ડીપફેકનો ઉપયોગ કરીને અશ્લીલ તસવીરો કે વીડિયો બનાવીને લોકોને બ્લેકમેલ કરવામાં આવે છે.

હવે સૌથી મહત્વની બાબત એ છે કે AI વૉઇસ સ્કેમ્સ, ડીપફેક વિડિયો સ્કેમ વગેરેથી તમારી જાતને બચાવવી. આ માટે તમારે ખૂબ જ સાવચેત રહેવાની જરૂર છે, કારણ કે AI અને deepfake જેવી ટેક્નોલોજીએ વાસ્તવિક અને નકલી વચ્ચેની રેખાને ભૂંસી નાખી છે. ખૂબ જ બુદ્ધિશાળી લોકો પણ તેમને પકડી શકતા નથી અને છેતરપિંડીનો શિકાર બને છે.

આ રીતે તમને મળશે મદદઃ અજાણ્યા નંબરો પરથી આવતા ફોન કોલ્સનો જવાબ આપતી વખતે સાવચેત રહો. જો કોઈ તમારા પરિચિત હોવાનો ઢોંગ કરીને તમને અજાણ્યા નંબર પરથી કૉલ કરે છે, તો પહેલા તેની ચકાસણી કરો. છેતરપિંડી કરનારાઓ વારંવાર તાત્કાલિક, હવે જરૂરિયાત જેવા બહાના આપે છે, તેથી તેમનાથી સાવચેત રહો. શંકાસ્પદ સંદેશાઓ અથવા ઈમેલમાં મોકલવામાં આવેલી લિંક પર ક્યારેય ક્લિક કરશો નહીં. અજાણ્યા સ્ત્રોતોમાંથી મળેલા QR કોડને સ્કેન કરવાનું ટાળો. તમારી બેંક અથવા કાર્ડ સંબંધિત માહિતી કોઈને ન આપો. જો તમને કંઈપણ શંકાસ્પદ જણાય, તો તરત જ બેંક/પોલીસને ફરિયાદ કરો. ડર/ગભરાટ ટાળો. તમારો ડર ગુનેગારોનું હથિયાર બની જાય છે.