Fake Banking App: ભારતમાં ડિજિટલ બેંકિંગના વધતા ઉપયોગ સાથે, નકલી બેંકિંગ એપ્લિકેશનોનો ખતરો પણ ઝડપથી વધ્યો છે. તાજેતરમાં, કેરળના એક વ્યક્તિ સાથે આવી જ ઘટના બની હતી જેમાં તેણે તેના મોબાઇલ પર મળેલા મેસેજ મુજબ બેંકિંગ એપ્લિકેશન અપડેટ કરી હતી અને થોડી જ વારમાં તેના પ્રોવિડન્ટ ફંડ ખાતામાંથી 4 લાખ રૂપિયા ગાયબ થઈ ગયા હતા. આ મેસેજ એકદમ સાચો લાગ્યો હતો અને તે વ્યક્તિ માનતો હતો કે તે તેની બેંકમાંથી છે. એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરીને લોગિન વિગતો દાખલ કરતાની સાથે જ, બેન્ક અકાઉન્ટ સાફ થઇ ગયું.
આ નકલી એપ્સ કેવી રીતે કામ કરે છે?
સાયબર ક્રાઈમ નિષ્ણાતોના મતે, આ એપ સંપૂર્ણપણે નકલી હતી અને તેમાં પહેલાથી જ સ્ક્રીન શેરિંગ ટૂલ છુપાયેલું હતું. આ ટૂલની મદદથી, સ્કેમર્સ યુઝરની દરેક પ્રવૃત્તિને લાઈવ જોઈ શકે છે. પીડિતે વિગતો દાખલ કરતાની સાથે જ છેતરપિંડી કરનારને એકાઉન્ટની સંપૂર્ણ ઍક્સેસ મળી ગઈ. આવી એપ્સ શરૂઆતમાં બિલકુલ વાસ્તવિક એપ્સ જેવી જ દેખાય છે, લોગો, નામ અને ઇન્ટરફેસ પણ વાસ્તવિક એપ્સ જેવા જ હોય છે. આ એપ્સ ક્યારેક ગૂગલ પ્લે સ્ટોર અથવા થર્ડ પાર્ટી વેબસાઇટ પર પણ અપલોડ કરવામાં આવે છે.
ફ્રોડ કેવી રીતે થાય છે?
સ્કેમર્સ યુઝરને SMS, ઇમેઇલ અથવા સોશિયલ મીડિયા દ્વારા નકલી લિંક્સ મોકલે છે. આ લિંક્સ યુઝરને એવી સાઇટ પર લઈ જાય છે જે વાસ્તવિક બેંક વેબસાઇટ જેવી દેખાય છે જ્યાં યુઝર તેની માહિતી દાખલ કરે છે. કેટલીકવાર આવી એપ્સ APK ફાઇલો દ્વારા પણ મોકલવામાં આવે છે જેને યુઝર પ્લે સ્ટોરની બહારથી ડાઉનલોડ કરે છે. એકવાર ઇન્સ્ટોલ થઈ ગયા પછી, આ એપ્સ SMS વાંચી શકે છે, OTP ચોરી શકે છે અને લોગિન વિગતો મેળવી શકે છે. સ્ક્રીન શેરિંગ ટૂલ દ્વારા, તે ફોનનો કંટ્રોલ લઇ શકે છે.
નકલી બેંકિંગ એપ્લિકેશન્સથી કેવી રીતે બચવું?
1. હંમેશા તમારી બેંકની સત્તાવાર વેબસાઇટ અથવા પ્લે સ્ટોર/એપ સ્ટોર પરથી બેંકિંગ એપ્લિકેશન્સ ડાઉનલોડ કરો.
2. એપ્લિકેશન વિગતો, ડેવલપરનું નામ, યુઝર્સ સમીક્ષાઓ અને ડાઉનલોડ નંબરો કાળજીપૂર્વક તપાસો.
૩. જો કોઈ એપ્લિકેશન તમારી સંપર્ક સૂચિ, ફોટા અથવા સ્ક્રીનને ઍક્સેસ કરવાની પરવાનગી માંગી રહી હોય, તો સાવચેત રહો.
4. બે-પરિબળ પ્રમાણીકરણ (2FA) ને ચોક્કસપણે એક્ટિવ કરો.
5. અજાણ્યા નંબરો અથવા લિંક્સમાંથી આવતા મેસેજ પર ક્લિક કરશો નહીં, ખાસ કરીને જે ઇનામ અથવા કટોકટી અપડેટનો દાવો કરે છે.
6. જો તમને એપ્લિકેશન અથવા વેબસાઇટમાં જોડણીની ભૂલો અથવા શંકાસ્પદ ડેવલપરનું નામ દેખાય, તો તેને અવગણશો.
7. સોશિયલ મીડિયા અથવા જાહેરાતોમાંથી પ્રાપ્ત થયેલી APK ફાઇલો ક્યારેય ઇન્સ્ટોલ કરશો નહીં.