Plastic Mulching Technique for Vegetable Farming: ક્લાઈમેટ ચેન્જ અને ગ્લોબલ વોર્મિંગના કારણે પૃથ્વી પર ગરમી વધી રહી છે, જેના કારણે પ્રાણીઓ અને માનવીઓની સમસ્યાઓ વધી રહી છે, સાથે જ ધરતીનું જળસ્તર ઘટી જવાને કારણે જમીન પણ ભેજ અને ફળદ્રુપતા ગુમાવી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં ખેતી માટે વધુ પાણી અને ખાતર અને બિયારણનો ખર્ચ થાય છે, જેના કારણે નાના અને સીમાંત ખેડૂતોનો ખર્ચ વધી જાય છે.


આવી સ્થિતિમાં ખેડૂતો ઇચ્છે તો ખેતીની અદ્યતન શ્રેષ્ઠ ટેકનોલોજી, પ્લાસ્ટિક મલ્ચિંગ અપનાવી શકે છે. આ ખેતીની ટેકનિકમાં છોડને પ્લાસ્ટિકની ફિલ્મ અથવા પ્લાસ્ટિક શીટથી આવરી લેવામાં આવે છે. આ ટેકનિકમાં પાકને ઓછું પાણી આપવા છતાં પણ આવરી લેવામાં આવેલા છોડને ભેજ મળે છે.


રંગબેરંગી મલ્ચિંગના ફાયદા


પ્લાસ્ટિક મલ્ચિંગ શીટ્સ ઘણા રંગોમાં આવે છે અને દરેક રંગના અલગ અલગ ફાયદા છે. તે સંપૂર્ણપણે ખેડૂતો પર નિર્ભર છે કે તેઓ કયો રંગ મલ્ચિંગ લગાવવા માંગે છે.


કાળો રંગ મલ્ચિંગ- બાગાયતી પાકની ખેતી કરતા ખેડૂતો કાળા રંગના મલ્ચિંગનો વધુ ઉપયોગ કરે છે. આ જમીનની ભેજ જાળવી રાખે છે. તેમજ નીંદણને અટકાવી શકે છે અને જમીનના તાપમાનને નિયંત્રિત કરી શકે છે.


સિલ્વર કે વ્હાઇટ મલ્ચિંગ- કાળા રંગ જેવા દૂધિયા રંગનું મલ્ચિંગ જમીનમાં ભેજ જાળવી રાખે છે અને નીંદણને પણ અટકાવે છે. આ મલ્ચિંગના ઉપયોગથી જમીનનું તાપમાન નિયંત્રણમાં રહે છે.


પારદર્શક ફિલ્મ- શિયાળામાં પણ શાકભાજીની ખેતી માટે પ્લાસ્ટિક મલ્ચિંગનો ઉપયોગ કરી શકાય છે, જેના કારણે છોડને સૂર્યપ્રકાશની સાથે ભેજ પણ મળે છે.


કેવી રીતે વાપરવું


પ્લાસ્ટિક મલ્ચિંગનો ઉપયોગ કરતા પહેલા પાકની વાવણી કે રોપડી પાળા પર કરવામાં આવે છે. આમાં પાળાની પહોળાઈ 90 સે.મી. થી 180 સે.મી વચ્ચે રાખવું જોઈએ, જેથી જમીન અને છોડ પર યોગ્ય મલ્ચિંગ થઈ શકે. વાવણી અને ફેરરોપણી કરતા પહેલા, પ્લાસ્ટીકનું મલ્ચિંગ બાંધો પર નાખવામાં આવે છે અને ચારે ખૂણાઓને જમીનમાં દાટી દેવામાં આવે છે, જેથી પવન ફૂંકાય ત્યારે તે  ઉડે નહીં. આ પછી, મલ્ચિંગમાં છિદ્રો બનાવીને વાવણી અને રોપણીનું કામ કરવામાં આવે છે. ઉપરથી ટપક સિંચાઈ માટે પાઈપો નાખવામાં આવે છે અને મલ્ચિંગમાં જે છિદ્રો હોય છે તે મુજબ પાઈપોમાં પણ કાણાં પાડવામાં આવે છે.


મલ્ચિંગના ફાયદા



  • ખેતરમાં મલ્ચિંગની મદદથી જમીનમાં ભેજ જળવાઈ રહે છે અને પાણીનું બાષ્પીભવન થતું નથી.

  • આને કારણે જમીનનું ધોવાણ થતું નથી, જમીન નરમ અને નરમ રહે છે.

  • મલ્ચિંગ નીંદણની શક્યતા ઘટાડે છે અને મૂળના સારા વિકાસને પણ પ્રોત્સાહન આપે છે.


આ બાબતો ધ્યાનમાં રાખો



  • જોકે પ્લાસ્ટિક મલ્ચિંગ એ ખૂબ જ ટકાઉ તકનીક છે, પરંતુ તેને લાંબા સમય સુધી ટકી રહેવા માટે, એક મજબૂત શીટ અથવા ફિલ્મ ખરીદો, જેથી શીટ દબાણમાં ફાટી ન જાય.

  • પ્લાસ્ટિક મલ્ચિંગ લાગુ કરતી વખતે જમીન પર વધુ પડતું દબાણ ન કરો.

  • મલ્ચિંગ કર્યા પછી, પ્લાસ્ટિકની શીટમાં કાળજીપૂર્વક છિદ્રો કરો, જેથી છોડને ટપક સિંચાઈ પણ મળી શકે.

  • રેતાળ અને ઉજ્જડ જમીન માટે પ્લાસ્ટિક મલ્ચિંગ વરદાનથી ઓછું નથી.






આ પણ વાંચોઃ


Subsidy Offer: આ યોજનામાં દરેક ખેડૂતને મળશે સહાય, સિંચાઈ માટે ખેતરમાં બનાવો ખેત તલાવડી