Kisan Credit Card: આજે ખેડૂતો માટે અનેક કલ્યાણકારી યોજનાઓ ચલાવવામાં આવી રહી છે. આ યોજનાઓ દ્વારા ખેડૂતોને આર્થિક અને સામાજિક સશક્તિકરણ મળ્યું છે. ખાસ કરીને નાના અને આર્થિક રીતે નબળા વર્ગના ખેડૂતો હવે કોઈપણ આર્થિક સંકડામણ વિના ખેતી કરી રહ્યા છે. જેના કારણે કૃષિ ક્ષેત્રમાં પણ સમૃદ્ધિ આવી રહી છે અને ખેડૂતો આત્મનિર્ભર બની રહ્યા છે. આ યોજનાઓ ખરાબ સમયમાં ખેડૂતો માટે વરદાન સાબિત થવાની સાથે ખેડૂતોને આર્થિક મજબૂતી પુરી પાડી છે. કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ યોજના આ યોજનાઓમાં સામેલ છે. 1998માં શરૂ થયેલી આ યોજનાનો દેશના લાખો ખેડૂતોને લાભ મળી રહ્યો છે. આ યોજના હેઠળ ખેડૂતોને પૂરતી માત્રામાં અનુકૂળ લોન મળે છે. સારી વાત એ છે કે કેસીસી લોન લીધા બાદ જો કુદરતી આફતના કારણે પાકને નુકસાન થાય છે તો ખેડૂતોને પણ મોટી રાહત આપવામાં આવે છે.
KCC લોન કેવી રીતે લેવી
કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ યોજના હેઠળ ખેડૂતોને રોકડના બદલે ક્રેડિટ કાર્ડ પર લોન આપવામાં આવે છે, જેથી ખેડૂતો તેમની જરૂરિયાત મુજબ ખાતર, બિયારણ, જંતુનાશક દવાઓ, કૃષિ મશીનરી વગેરેની ખરીદી કરીને સમયસર કૃષિ કાર્ય કરી શકે.
આ યોજના નાબાર્ડ અને રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા દ્વારા શરૂ કરવામાં આવી હતી, જે હેઠળ ખેડૂતો કોઈપણ સહકારી, પ્રાદેશિક ગ્રામીણ અથવા જાહેર ક્ષેત્રની બેંકમાંથી પોસાય તેવા દરે લોન લઈ શકે છે. આ લોન સાથે, શાહુકારો અને નાણાં ધીરનાર પર લોનની નિર્ભરતા ઓછી થઈ છે. ક્યારેય લોન ચૂકવી ન શકવાને કારણે ખેડૂતોની જમીન શાહુકારો પાસે જતી હતી, જ્યારે કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ પર આપવામાં આવતી લોનમાં આવી કોઈ જબરદસ્તી કરવામાં આવતી નથી. KCC હેઠળ, સરકાર દ્વારા કરવામાં આવેલા નિયમો અને શરતો સિવાય, લોનની રકમ ખેડૂતની પરિસ્થિતિ અનુસાર ચૂકવવાની હોય છે.
લોનની રકમ કેટલી હશે
કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ 5 વર્ષ માટે 3 લાખ સુધીની ટૂંકા ગાળાની લોન આપે છે, જ્યારે 1 લાખ સુધીની KCC લોન કોઈપણ ગેરંટી વિના આપવામાં આવે છે. 1 લાખથી વધુની કૃષિ લોન પાસ કરાવવા માટે જ સુરક્ષા રાખવી પડશે.
જો ખેડૂતો સમયસર લોનની ચુકવણી કરી શકતા નથી, તો બેંકો અને નાણાકીય સંસ્થાઓ દ્વારા અન્ય ઘણા વિકલ્પો પણ આપવામાં આવે છે, જે ખેડૂતો માટે અનુકૂળ છે. બીજી તરફ, જો સમગ્ર લોન એક વર્ષમાં ચૂકવવામાં આવે છે, તો વ્યાજ દરો પર 3 ટકાની છૂટ પણ આપવામાં આવે છે.
પાક નિષ્ફળ જવાના કિસ્સામાં ખેડૂતોને રક્ષણ
આજે પૈસાની અછત ખેતીમાં અવરોધ નથી બની શકતી. કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ માટે અરજી કર્યા પછી, ખેડૂતને 15 દિવસની અંદર લોન આપવામાં આવે છે. એટલું જ નહીં, લોનની સાથે, ખેડૂતને કેટલાક પાક માટે વીમા કવરેજ પણ મળે છે.
જેના કારણે કુદરતી આફત કે જીવજંતુના હુમલાને કારણે પાકને નુકસાન થવાના કિસ્સામાં લોન લેનાર ખેડૂતોને રક્ષણ આપવામાં આવે છે. આ રીતે ખેડૂતો પર લોન ચુકવવાનો કોઈ બોજ નથી. જો ખેડૂત ઈચ્છે તો બેંક અથવા નાણાકીય સંસ્થાને અરજી આપીને લોનની મુદત વધારી શકે છે.
ખેડૂતોને કોલેટરલ સિક્યોરિટીનો વિકલ્પ પણ આપવામાં આવે છે, જ્યાં લોનની રકમ 1 લાખથી વધુ હોય, તો જમીન ગીરો રાખવી પડશે અને આગામી પાકના વધુ સારા ઉત્પાદનની ખાતરી આપવી પડશે.
આ દિવસોમાં, હવામાનની અસ્પષ્ટતાને કારણે દેશના ઘણા વિસ્તારોમાં પાકને નુકસાન થઈ રહ્યું છે. આમાંથી મોટા ભાગનો પાક તે ખેડૂતોનો છે જે લોન લઈને ખેતી કરે છે. જો તમે KCC લોન લઈને ખેતી કરી રહ્યા છો, તો નુકસાનના કિસ્સામાં, તમે KCC લોન આપતી બેંક અથવા નાણાકીય સંસ્થાનો સંપર્ક કરી શકો છો.