Chhatra Protsahan Yojana: કૃષિ ક્ષેત્રના વિકાસ અને ખેડૂતોના કલ્યાણ માટે દેશભરમાં વિવિધ યોજનાઓ ચલાવવામાં આવી રહી છે. આ યોજનાઓ દ્વારા ખેડૂતો અને ખેડૂત પરિવારોને આર્થિક-સામાજિક સશક્તિકરણ આપવામાં આવી રહ્યું છે. કૃષિ અને સંબંધિત પ્રવૃત્તિઓમાં મહિલાઓની ભાગીદારી વધારવા માટે પણ તમામ પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે. મહિલાઓને કૌશલ્યની તાલીમ પણ આપવામાં આવી રહી છે, જેના પછી મહિલાઓ આત્મનિર્ભર કૃષિ તરફ આગળ વધી રહી છે. રાજસ્થાન સરકારે પણ એક અનોખી પહેલ કરી છે.
રાજ્યમાં કન્યા કેળવણીને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે, છાત્ર પ્રોત્સાહન યોજના શરૂ કરવામાં આવી છે, જે હેઠળ કૃષિનો અભ્યાસ કરતી દીકરીઓને 40,000 રૂપિયા સુધીની શિષ્યવૃત્તિ તરીકે અનુદાન આપવામાં આવશે. રાજ્યના નવા બજેટમાં પણ કન્યા પ્રોત્સાહક યોજનાની રકમમાં વધારો કરવામાં આવ્યો છે. આનાથી ગ્રામીણ વાતાવરણમાં ઉછરેલા મોટા ખેડૂત પરિવારોની દીકરીઓને વિશેષ સહાયતા મળશે, જો કે શહેરી કન્યાઓને પણ ગર્લ ચાઈલ્ડ પ્રોત્સાહકના સમાન લાભ આપવાની જોગવાઈ છે.
વિદ્યાર્થી પ્રોત્સાહક યોજનાનો લાભ કોણ લઈ શકે છે
રાજસ્થાનમાં કૃષિ ફેકલ્ટીમાં અભ્યાસ કરતી વિદ્યાર્થીનીઓને 40,000 રૂપિયા સુધીની સહાય આપવામાં આવશે. આ યોજનામાં અરજી કરવા માટે, રાજ્ય સરકારે પાત્રતા પણ નિર્ધારિત કરી છે, જે હેઠળ ફક્ત રાજ્યની વતની વિદ્યાર્થીનીઓ જ અરજી કરી શકે છે.
અરજી કરનાર વિદ્યાર્થીનું પોતાનું બેંક ખાતું પણ હોવું જોઈએ, જેથી ગ્રાન્ટની રકમ ખાતામાં ટ્રાન્સફર કરી શકાય. ગર્લ ચાઈલ્ડ પ્રમોશન સ્કીમના નિયમો અનુસાર કૃષિ ક્ષેત્ર સાથેની કોઈપણ રાજ્ય અથવા સરકાર માન્ય શાળા, કૉલેજ અથવા યુનિવર્સિટીમાં અભ્યાસ કરતી હોવી જોઈએ.
જરૂરી દસ્તાવેજો
ગર્લ ચાઈલ્ડ પ્રમોશન સ્કીમ માટે અરજી કરતા પહેલા, તમે રાજ કિસાન પોર્ટલ વેબસાઈટ http://rajkisan.rajasthan.gov.in પર જઈને વિગતવાર માહિતી મેળવી શકો છો. જો ઈચ્છા હોય તો તમારા જિલ્લાના કૃષિ વિભાગની કચેરીમાં નાયબ કૃષિ નિયામકનો પણ સંપર્ક કરી શકાય છે.
આ યોજનામાં અરજી કરનાર વિદ્યાર્થીનીઓએ પોતાનું આધાર કાર્ડ, ડોમિસાઈલ સર્ટિફિકેટ, અગાઉના વર્ગની માર્કશીટ અથવા સંસ્થાના વડાની સહી સાથેનું પ્રમાણપત્ર અને એગ્રીકલ્ચરની ફેકલ્ટીમાં ફેરફાર ન કરવા અંગેનો સ્વ-પ્રમાણિત પત્ર અરજી સહિતના દસ્તાવેજો પણ જોડવાના રહેશે.
વિદ્યાર્થીનીઓને કેટલી ગ્રાન્ટ મળશે
રાજસ્થાન સરકારે તેના નવા વર્ષના બજેટમાં ગર્લ સ્ટુડન્ટ ઇન્સેન્ટિવ સ્કીમ માટે આપવામાં આવતી સહાયની રકમ વધારવાની જાહેરાત કરી છે. ગત વર્ષ સુધી એગ્રીકલ્ચર ફેકલ્ટીમાં અભ્યાસ કરતી 11 અને 12માં અભ્યાસ કરતી લાભાર્થી વિદ્યાર્થિનીઓને 5,000 રૂપિયાની પ્રોત્સાહક રકમ આપવામાં આવતી હતી, જે નવા વર્ષના બજેટમાં વધારીને 15,000 રૂપિયા કરવામાં આવી છે.
કૃષિ ફેકલ્ટીમાં સ્નાતક અને અનુસ્નાતક માટે રૂ. 12,000 ગ્રાન્ટ-ઇન-એઇડ આપવામાં આવી હતી, જે નવા વર્ષના બજેટમાં વધારીને રૂ. 25,000 કરવામાં આવી છે. એ જ રીતે, એગ્રીકલ્ચર ફેકલ્ટીમાં પીએચડી કરતી વિદ્યાર્થીનીઓ માટે 15,000 રૂપિયાની શિષ્યવૃત્તિની જોગવાઈ હતી, જે હવે વધારીને 40,000 રૂપિયા કરવામાં આવી છે.