Wheat Production In India: ગયા વર્ષે ગરમીએ ઘઉંનો સોથ વાળી દીધો હતો. આ વખતે ઘઉંમાં ખેડૂતોને બમ્પર આશાઓ મળશે તેવી ખેડૂતોને આશા હતી. પરંતુ વર્તમાન હવામાનની જે પ્રકારની સ્થિતિ બની રહી છે તેના પરથી અનુમાન લગાવવામાં આવી રહ્યું છે કે, આગામી દિવસોમાં ગરમી વધવાના કારણે ઘઉં પર તેની વિપરીત અસરપ પડી શકે છે. નિષ્ણાતોના મતે મધ્યપ્રદેશ જેવા ઘઉં ઉત્પાદક રાજ્યમાં ફેબ્રુઆરીનું પહેલું અઠવાડિયું ખૂબ જ ગરમ રહ્યું છે. જો આ સ્થિતિ ચાલુ રહેશે તો તેની અસર ઘઉંના ઉત્પાદન પર ઘણી જોવા મળી શકે છે. અન્ય ઘણા રાજ્યોમાં પણ ઘઉંની હાલત અત્યંત ખરાબ હોવાનું કહેવાય છે.
કેન્દ્ર સરકારે કમિટીની રચના કરી
ગત સિઝનમાં ઘઉંના પાકની અસરથી ઉત્પાદન પર નોંધપાત્ર અસર પડી હતી. આ વર્ષે ફરી એકવાર ફેબ્રુઆરીમાં જ તાપમાન ખૂબ જ ગરમ થઈ ગયું છે. જેના કારણે ઘઉંના ઉત્પાદન પર મોટા પાયે અસર થવાની સંભાવના છે. ઘઉંના પાકને શું નુકસાન થશે. આ અંગે કેન્દ્ર સરકારના સ્તરે એક મોનિટરિંગ કમિટીની પણ રચના કરવામાં આવી છે. આ સમિતિનું નેતૃત્વ કૃષિ કમિશનર કરશે.
આ રાજ્યોમાં તાપમાન સામાન્ય કરતા વધારે રહેશે
તાપમાનમાં વધારો માત્ર એક રાજ્યમાં જ નહીં, અન્ય રાજ્યોમાં પણ નોંધાઈ શકે છે. હવામાન વિભાગે આગાહી કરી છે કે, ગુજરાત, જમ્મુ, હિમાચલ પ્રદેશ, ઉત્તરાખંડમાં તાપમાન સામાન્ય કરતા વધારે રહી શકે છે. આ રાજ્યોમાં ઘઉંના પાક પર નજર રાખવા માટે એક સમિતિની રચના કરવામાં આવી છે. અધિકારીઓનું કહેવું છે કે, જે રીતે ગરમી વધી છે. તેને ધ્યાનમાં રાખીને કૃષિ મંત્રાલયની સમિતિ ખેડૂતોને સૂક્ષ્મ સિંચાઈ કરવાની સલાહ આપશે. સમિતિના અધ્યક્ષપદની જવાબદારી કૃષિ કમિશનર ડો.પ્રવીણને સોંપવામાં આવી છે. સમિતિના અન્ય સભ્યોમાં ઘઉં ઉત્પાદક રાજ્યોના પ્રતિનિધિઓનો પણ સમાવેશ થશે.
જાન્યુઆરી સૌથી ઠંડો બન્યો, ફેબ્રુઆરી સૌથી ગરમ રહ્યો
કેન્દ્ર સરકારના અધિકારીઓનું કહેવું છે કે, આ વખતે દેશમાં વિક્રમી વિસ્તારમાં ઘઉંનું વાવેતર થયું છે. જોકે નિષ્ણાતો કહે છે કે, ઊંચા તાપમાનની અસર જમીન પર ભાગ્યે જ જોવા મળશે. તેની પાછળનું કારણ એ છે કે દેશમાં તાપમાન પ્રતિરોધક ઘઉંના પાકની વધુ વાવણી થઈ છે. ઉત્તર પ્રદેશ, બિહાર, હરિયાણા, પંજાબ, મધ્યપ્રદેશ, ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્રમાં તાપમાનમાં ખૂબ જ ઝડપથી વધારો થયો છે. પરંતુ તેનાથી પણ વધુ નોંધનીય બાબત એ છે કે તાપમાનમાં ફેરફારને કારણે જાન્યુઆરી મહિનો સૌથી ઠંડો અને ફેબ્રુઆરી મહિનો સિઝન પ્રમાણે સૌથી ગરમ બન્યો છે. તેની અસર પાક પર સ્પષ્ટપણે જોવા મળશે.
ઘઉંનું ઉત્પાદન 11.22 મિલિયન ટન થાય તેવી શક્યતા
વર્ષ 2022-23ની સીઝનમાં જુલાઈથી જૂન દરમિયાન ઘઉંનું ઉત્પાદન 112.2 મિલિયન ટન રહેવાનો અંદાજ છે. તેની પાછળનું કારણ એ છે કે, ગયા વર્ષની સરખામણીમાં આ વખતે દેશમાં ઘઉંનો વાવેતર વિસ્તાર વધ્યો છે. ગત વર્ષે ગરમીના કારણે ઘઉંની ઉત્પાદકતા ઘટી હતી. દેશમાં ઘઉંનું ઉત્પાદન માત્ર 107.7 મિલિયન ટન હતું.