Garuda Purana Lord Vishnu Niti: ગરુડ પુરાણ એ હિંદુ ધર્મના મહત્વના ગ્રંથો અને 18 મહાપુરાણોમાંથી એક છે. જેમાં શ્રી હરિએ ભગવાન વિષ્ણુના પ્રિય પક્ષી રાજા ગરુડને પૂછેલા પ્રશ્નોના વિગતવાર જવાબો આપ્યા છે, જેને ગરુડ પુરાણ કહેવામાં આવે છે.
જીવન અને મૃત્યુ બંને એવા સત્ય છે જેને કોઈ ટાળી શકતું નથી. પૃથ્વી પર જે જન્મે છે તેનું મૃત્યુ પણ નિશ્ચિત છે. પરંતુ સામાન્ય રીતે લોકો મૃત્યુ વિશે વાત કરવાથી પણ ડરતા હોય છે અથવા શરમાતા હોય છે. શાસ્ત્રોમાં કહેવાયું છે કે માનવ શરીર પાંચ તત્વો (પૃથ્વી, જળ, વાયુ, અગ્નિ અને આકાશ) થી બનેલું છે અને આમાં ભળી જશે.
અંતિમ સંસ્કાર એ હિન્દુ ધર્મના અંતિમ સંસ્કાર છે
હિંદુ ધર્મમાં કુલ 16 સંસ્કારોનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે, જેમાં મૃત્યુ અથવા અંતિમ સંસ્કાર એ અંતિમ સંસ્કાર છે. જે રીતે અન્ય સંસ્કારો જેવા કે જન્મ, પુણ્ય, લગ્ન વગેરેને લગતા ઘણા નિયમો છે, તેવી જ રીતે 16માં સંસ્કાર એટલે કે મૃત્યુ પછીના સંસ્કારને લઈને પણ ઘણા નિયમો છે, જેનું પાલન કરવું જરૂરી છે. આમાંનું એક છે અગ્નિસંસ્કાર પછી સ્મશાન તરફ પાછું વળીને ન જોવું. ચાલો જાણીએ આનું કારણ શું છે?
અગ્નિસંસ્કાર પછી સ્મશાન તરફ પાછળ કેમ ન જોવું જોઈએ
અગ્નિસંસ્કાર પછી, શરીર ભલે બળીને રાખ થઈ જાય, પરંતુ આત્મા ત્યાં જ રહે છે. કારણ કે ગીતામાં ભગવાન શ્રીકૃષ્ણે કહ્યું છે કે, ન તો કોઈ શસ્ત્ર આત્માને મારી શકે છે, ન પાણી તેને ડૂબાડી શકે છે, ન અગ્નિ બાળી શકે છે અને ન તો પવન તેને સૂકવી શકે છે. આત્મા શાશ્વત, અમર અને અવિનાશી છે.
ગરુડ પુરાણ અનુસાર, પરિવારના સભ્યો સાથે, આત્મા પોતે જ અંતિમ સંસ્કારની તમામ વિધિઓ જુએ છે. ગરુડ પુરાણમાં કહેવાયું છે કે મૃતક તેના પરિવારના સભ્યો સાથે જોડાયેલો હોય છે અને આ લગાવને કારણે મૃતકની આત્મા પરિવારના સભ્યોની આસપાસ ભટકતી રહે છે. જો આસક્તિનું બંધન ન તૂટે તો આત્માને પરલોકમાં જવામાં મુશ્કેલી પડે છે. તેથી, આવી સ્થિતિમાં, જોડાણ તોડવું જરૂરી છે.
સ્મશાનને પાછું જોવાથી આત્માની આસક્તિ છૂટતી નથી
મૃતકની આત્મા અને પરિવારના સભ્યો વચ્ચેના જોડાણના આ બંધનને તોડવા માટે, પરિવારના સભ્યોએ અંતિમ સંસ્કાર પછી પાછું વળીને જોવું જોઈએ નહીં. જો અગ્નિસંસ્કાર પછી પરિવારના સભ્યો પાછું વળીને જોશે નહીં, તો આત્માને લાગશે કે આ દુનિયામાં તેનો સમય પૂરો થઈ ગયો છે અને તે બીજી દુનિયામાં જશે. આ ઉપરાંત, મૃતકની આત્માના પરિવારના સભ્યો સાથે જોડાણ તોડવા માટે 13 દિવસ સુધી અન્ય ઘણી ધાર્મિક વિધિઓ પણ કરવામાં આવે છે.
Disclaimer: અહીં આપેલી સૂચના માત્ર માન્યતાઓ અને જાણકારી પર આધારિત છે. અહીંયા ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી છે કે ABPLive.com કોઈ પણ પ્રકારની માન્યતા, જાણકારીની પુષ્ટિ કરતું નથી. કોઈ પણ જાણકારી કે માન્યતાને અમલમાં મૂકતા પહેલા સંબંધિત નિષ્ણાતની સલાહ લો.