Shardiya Navratri: ભારતમાં નવરાત્રિનું વિશેષ ધાર્મિક મહત્વ છે. આસો નવરાત્રિ અશ્વિન મહિનાના શુક્લ પક્ષની પ્રતિપદા તિથિથી શરૂ થાય છે અને નવ દિવસ સુધી ચાલે છે. માન્યતા અનુસાર, ભક્તો નવરાત્રિની સપ્તમી, અષ્ટમી અને નવમી પર પૂજાનું સમાપન કરે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જ્યારે નવરાત્રિ પર પૂજા કરવામાં આવે છે, ત્યારે મા દુર્ગા પ્રસન્ન થાય છે અને ભક્તોની તમામ મુશ્કેલીઓ દૂર કરે છે. ઉપવાસ કરનારા ભક્તોને પણ સુખ, સમૃદ્ધિ અને ઐશ્વર્યની પ્રાપ્તિ થાય છે. જાણો કયા દિવસથી શરૂ થઈ રહી છે આસો નવરાત્રિ અને કેવી રીતે કરવી ઘટસ્થાપના. જાણો તહેવાર અને તેના વિશે....
પંચાંગ અનુસાર, અશ્વિન મહિનાના શુક્લ પક્ષની પ્રતિપદા તિથિ આ વર્ષે 14 ઓક્ટોબર, શનિવારના રોજ રાત્રે 11:24 વાગ્યાથી શરૂ થશે અને 16 ઓક્ટોબર, સોમવારે સવારે 12:32 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. જેના કારણે આસો નવરાત્રિનું પ્રથમ વ્રત 15 ઓક્ટોબર, રવિવારના રોજ રાખવામાં આવશે અને આ દિવસથી આસો નવરાત્રિનો પ્રારંભ થશે. આ દિવસે સ્વાતિ અને ચિત્રા નક્ષત્રની પણ રચના થઈ રહી છે.
નવરાત્રિના નવ દિવસો દરમિયાન મા શૈલપુત્રી, મા બ્રહ્મચારિણી, મા ચંદ્રઘંટા, મા કુષ્માંડા, મા સ્કંદમાતા, મા કાત્યાયની, મા કાલરાત્રી, મા સિદ્ધિદાત્રી અને મા મહાગૌરીની પૂજા એ જ ક્રમમાં કરવામાં આવે છે.
આસો નવરાત્રિના દિવસે ઘટ સ્થાપનનો શુભ સમય ચિત્રા નક્ષત્ર દરમિયાન કરવામાં આવે છે. આ વખતે ચિત્રા નક્ષત્રની તિથિ 14મી ઓક્ટોબરે સાંજે 4:24 કલાકે શરૂ થઈ રહી છે અને બીજા દિવસે તે 15મી ઓક્ટોબરે બપોરે 36:13 કલાકે રહેશે. આવી સ્થિતિમાં આ સમયગાળા દરમિયાન ઘટસ્થાપન કરવું ખૂબ જ શુભ સાબિત થાય છે.
ઘટ સ્થાપન કરવા માટે વ્યક્તિ શારદીય નવરાત્રિના દિવસે સવારે ઉઠે છે અને સ્નાન કર્યા પછી સ્વચ્છ વસ્ત્રો પહેરે છે. ઉપવાસ (નવરાત્રિ વ્રત) પાળનારા લોકો ઉપવાસ કરવાનો સંકલ્પ લે છે. મંદિરની સફાઈ કરવામાં આવે છે અને મંદિરને ગંગા જળથી સાફ કરવામાં આવે છે. આ પછી સ્ટૂલ પર લાલ કપડું ફેલાવવામાં આવે છે. મા દુર્ગાની મૂર્તિને શણગારવામાં આવી છે. આ પછી, એક માટીનું વાસણ નજીકમાં રાખવામાં આવે છે અને તેની આસપાસ અશોકના પાંદડાઓ મૂકીને સ્વસ્તિક બનાવવામાં આવે છે. તેમાં સોપારી, સિક્કા અને બદામ નાખવામાં આવે છે. લાલ ચુનારીને નારિયેળમાં લપેટીને, તેને કલશની ટોચ પર મૂકવામાં આવે છે અને મા જગદંબાને વિનંતી કરવામાં આવે છે. દીવો પ્રગટાવવામાં આવે છે અને કલશ સ્થાપિત કરવાની પ્રક્રિયા પૂર્ણ થાય છે.