Kidney Racket: દેશમાં દર વર્ષે 2 લાખથી વધુ કિડની ટ્રાન્સપ્લાન્ટની જરૂર પડે છે. પરંતુ રિપોર્ટ અનુસાર, એક વર્ષમાં ભાગ્યે જ 15-20 હજાર કિડની ટ્રાન્સપ્લાન્ટ થાય છે. બાકીના 1 લાખ 80 હજાર દર્દીઓ કાં તો ડાયાલિસિસ પર છે અથવા તો શોર્ટ કટ અપનાવવામાં આવ્યા છે. શોર્ટ કટના કારણે કેટલાક લોકો ખોટા રસ્તે ચાલવા લાગે છે. ખોટા માધ્યમથી ગેરકાયદેસર રીતે કિડની ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરવામાં આવી રહી છે. આજકાલ સિસ્ટમમાં કિડની રેકેટ જબરદસ્ત રીતે ફૂલીફાલી રહ્યું છે.
કિડની રેકેટ કઇ રીતે કરે છે કામ -
ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયામાં છપાયેલા અહેવાલ મુજબ સફદરજંગ હૉસ્પિટલના કિડની ટ્રાન્સપ્લાન્ટ સર્જન ડૉ.અનુપ કુમારે કિડની રેકેટ વિશે વાત કરતા કહ્યું કે આના કારણે માંગ અને પુરવઠો ઘણો વધારે છે. 2 લાખની જરૂરિયાતમાંથી એક વર્ષમાં માત્ર 15-20 હજાર લોકો જ ટ્રાન્સપ્લાન્ટ થાય છે.
તેની સફળતાનો દર ઘણો ઊંચો છે. લિવર, હાર્ટ અને લંગ ટ્રાન્સપ્લાન્ટની સરખામણીમાં ખર્ચ ઘણો ઓછો છે. ડૉક્ટર વિકાસ જૈન કહે છે કે બે કિડની હોવાને કારણે દાતાઓ પણ કિડનીની સર્જરી માટે મોટા ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને નિષ્ણાતોની જરૂર પડે છે. તેની સર્જરી પણ નાના કેન્દ્રોમાં થાય છે. આ નાના શહેરોનો પ્રોટોકોલ પણ નથી. તેથી જ કિડની રેકેટ મોટાભાગે નાના શહેરોમાં ચાલે છે.
કિડની રેકેટ આ રીતે આપે છે ઘટનાને અંજામ
ડોકટરોનું કહેવું છે કે કિડની રેકેટનો આખો ખેલ દસ્તાવેજો દ્વારા કરવામાં આવે છે. કારણ કે સમિતિ પ્રાપ્તકર્તા અને દાતા વચ્ચેના સંબંધ વિશે કંઈપણ જાણતી નથી. અમે રાખેલા દસ્તાવેજોના આધારે ફાઈલ મંજૂર કરીએ છીએ. દસ્તાવેજો પણ બનાવટી અને બનાવટી છે. જો કોઈ વ્યક્તિ એવું બતાવવા માંગે છે કે તે પતિ-પત્ની છે, તો તે દસ્તાવેજોના આધારે તેમ કરી શકે છે.
આધાર કાર્ડ, મતદાર કાર્ડ, પાસપોર્ટ બનાવટી રીતે તૈયાર કરવામાં આવે છે. જો પતિને કિડની જોઈતી હોય તો પત્ની દાતા બને છે. આ જ આધારે પતિના બ્લડ ગ્રુપના આધારે પત્નીનું બ્લડ ગ્રુપ તૈયાર કરવામાં આવે છે. ખરેખર, આખી રમત ત્યારે થાય છે જ્યારે વાસ્તવિક દાતા કોઈ અન્ય હોય અને રિપોર્ટમાં દર્દીની પત્નીને ડૉનર બનાવવામાં આવે. આવી સ્થિતિમાં મંજૂરી સમિતિ પાસે આ બાબતોની ખરાઈ કરવાની કોઈ ખાસ રીત નથી.
વિદેશમાં કિડની રેકેટ વધુ પ્રચલિત છે. જો દર્દી ભારતનો હોય તો તેના બાળકની પૂછપરછ કરી શકાય છે, પરંતુ વિદેશી દર્દીઓ સાથે ભાષાની સમસ્યા છે. આ સિવાય ડોક્યુમેન્ટ વેરિફિકેશનમાં પણ ઘણી મુશ્કેલી પડી રહી છે. તેથી વિદેશી દર્દીઓ સાથે છેતરપિંડી વધુ ઝડપથી થઇ શકે છે. કિડની ટ્રાન્સપ્લાન્ટનો ખર્ચ 7 થી 8 લાખ રૂપિયા છે. વિદેશી દર્દીઓને 20 થી 25 ટકા વધુ ચૂકવવા પડે છે.
કમિટીની મંજૂરી બાદ સર્જરી
ટ્રાન્સપ્લાન્ટમાં ડૉનર લિવિંગ કમિટીની મંજૂરી વિના સર્જરી કરવામાં આવતી નથી. જે તબીબો સારવાર આપી રહ્યા છે તેમને આ સમિતિમાં સામેલ કરવામાં આવ્યા નથી.