CBSEએ અભ્યાસક્રમમાં કર્યો બદલાવ, ઇસ્લામિક સામ્રાજ્ય સહીત અનેક વિષયોને અભ્યાસક્રમમાંથી દૂર કરાયા

'ધર્મ, સાંપ્રદાયિકતા અને રાજનીતિ, સાંપ્રદાયિકતા અને સેક્યુલર સ્ટેટ' વિભાગમાંથી ફૈઝ અહેમદ ફૈઝની બે ઉર્દૂ કવિતાઓના અનુવાદિત અંશો પણ આ વર્ષે કાઢી નાખવામાં આવ્યા છે.

DELHI : સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ સેકન્ડરી એજ્યુકેશન (CBSE) એ બિન-જોડાણવાદી ચળવળ, શીત યુદ્ધ યુગ, આફ્રિકન-એશિયન પ્રદેશોમાં ઇસ્લામિક સામ્રાજ્યોનો ઉદય, મુઘલ અદાલતોનો ઇતિહાસ અને ઔદ્યોગિક ક્રાંતિને લગતા પ્રકરણોને ધોરણ 11 અને 12ના ઇતિહાસ અને રાજ્યશાસ્ત્ર (પોલિટિકલ સાયન્સ)ના અભ્યાસક્રમ માંથી દૂર કર્યા છે.

ફૈઝ અહેમદ ફૈઝની બે ઉર્દૂ કવિતાઓ દૂર કરાઈ 
ધોરણ 10ના અભ્યાસક્રમમાં 'ફૂડ સિક્યુરિટી' સંબંધિત પ્રકરણમાંથી 'એગ્રીકલ્ચર પર વૈશ્વિકરણની અસર' વિષયને પડતો મૂકવામાં આવ્યો છે. 'ધર્મ, સાંપ્રદાયિકતા અને રાજનીતિ, સાંપ્રદાયિકતા અને સેક્યુલર સ્ટેટ' વિભાગમાંથી ફૈઝ અહેમદ ફૈઝની બે ઉર્દૂ કવિતાઓના અનુવાદિત અંશો પણ આ વર્ષે કાઢી નાખવામાં આવ્યા છે.

લોકશાહી અને વિવિધતા પ્રકરણો પણ દૂર કર્યા
CBSE એ અભ્યાસક્રમની સામગ્રીમાંથી 'લોકશાહી અને વિવિધતા' પરના પ્રકરણો પણ દૂર કર્યા છે. જ્યારે વિષયો અથવા પ્રકરણોને દૂર કરવા સંબંધિત તર્ક વિશે પૂછવામાં આવ્યું ત્યારે અધિકારીઓએ કહ્યું કે આ ફેરફાર અભ્યાસક્રમના તર્કસંગતકરણનો એક ભાગ છે અને તે નેશનલ કાઉન્સિલ ઓફ એજ્યુકેશનલ રિસર્ચ એન્ડ ટ્રેનિંગ (NCERT) ની ભલામણોને અનુરૂપ કરવામાં આવ્યો છે.

ઈસ્લામિક સામ્રાજ્યનો  ઉદય પ્રકરણ દૂર કર્યું 
ગયા વર્ષના અભ્યાસક્રમ મુજબ, આ વર્ષે ધોરણ 11ના ઈતિહાસના અભ્યાસક્રમમાંથી કાઢી નાખવામાં આવેલ પ્રકરણ 'સેન્ટ્રલ ઈસ્લામિક લેન્ડ્સ' આફ્રિકન-એશિયન પ્રદેશમાં ઈસ્લામિક સામ્રાજ્યના ઉદય અને અર્થતંત્ર અને સમાજ પર તેની અસર જેવા મુદ્દાઓ પર ચર્ચા હતી. 

ધોરણ-12માં મુઘલ કોર્ટના વિષયને પણ હટાવવામાં આવ્યો 
એ જ રીતે, ધોરણ 12ના ઇતિહાસના અભ્યાસક્રમમાં 'ધ મુગલ કોર્ટઃ રિકન્સ્ટ્રક્શન હિસ્ટ્રીઝ થ્રુ ક્રોનિકલ્સ' નામનું પ્રકરણ મુઘલોના સામાજિક, ધાર્મિક અને સાંસ્કૃતિક ઇતિહાસના પુનઃનિર્માણના સંબંધમાં મુઘલ અદાલતોના ઇતિહાસની શોધ કરે છે. 

11મા ધોરણના પોલિટિકલ સાયન્સમાં સંઘવાદ પર વિવાદ
અભ્યાસક્રમને તર્કસંગત બનાવવાના તેના નિર્ણયના ભાગ રૂપે, CBSE એ 2020માં જાહેરાત કરી હતી કે  ધોરણ-11ના પોલિટિકલ સાયન્સના  પાઠયપુસ્તકમાં સંઘવાદ, નાગરિકતા, રાષ્ટ્રવાદ અને બિનસાંપ્રદાયિકતા પરના પ્રકરણોને વિદ્યાર્થીઓનું મૂલ્યાંકન કરતી વખતે ધ્યાનમાં લેવામાં આવશે નહીં ત્યારે  એક મોટો વિવાદ સર્જાયો. આ વિષયો 2021-22 શૈક્ષણિક સત્રમાં પુનઃસ્થાપિત કરવામાં આવ્યા હતા અને અભ્યાસક્રમનો એક ભાગ બનવાનું ચાલુ રાખ્યું હતું.

આ વર્ષે બોર્ડની એક જ પરીક્ષા લેવાશે 
વર્ષ 2022-23 શૈક્ષણિક સત્ર માટે શાળાઓ સાથે શેર કરેલ અભ્યાસક્રમ પણ ગયા વર્ષે કરવામાં આવેલ એક સત્રમાં બે ભાગની પરીક્ષામાંથી એક જ બોર્ડની પરીક્ષામાં પાછા જવાના બોર્ડના નિર્ણયનો સંકેત આપે છે.

જો કે, કોવિડ રોગચાળાને ધ્યાનમાં રાખીને એક વખતના વિશેષ પગલા તરીકે બે ભાગોમાં પરીક્ષા યોજવાની સિસ્ટમની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. બોર્ડના અધિકારીઓએ ગયા અઠવાડિયે કહ્યું હતું કે પરિસ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને, સમયસર અંતિમ સંજ્ઞાન લેવામાં આવશે.

 

Education Loan Information: