Research In Ayurveda: ગર્ભમાં બાળકના વિકાસમાં મદદરૂપ એવા છોડને બચાવવા માટે BHUએ તૈયારીઓ શરૂ કરી દીધી છે. તેણે પોતાનું ક્લોન બનાવીને આ સંશોધન કર્યું હતું.
આયુર્વેદમાં વૃક્ષો અને છોડ જ એકમાત્ર દવાઓ છે. આ પદ્ધતિ પ્રકૃતિમાંથી જ વસ્તુઓ લઈને માનવ શરીરની સારવાર કરે છે. પરંતુ જ્યારે કુદરતની ગોદમાં ઉગી રહેલા વૃક્ષોનું જીવન જોખમમાં છે ત્યારે પગલા ભરવાની જરૂર છે. આ પહેલ બનારસ હિન્દુ યુનિવર્સિટી (BHU) દ્વારા કરવામાં આવી રહી છે. ટીશ્યુ કલ્ચર પદ્ધતિથી છોડને બચાવવામાં આવી રહ્યા છે અને તેનો થોડો ભાગ લઈને ઘણા ક્લોન કરેલા છોડ તૈયાર કરવામાં આવ્યા છે. આ છોડ છે પુત્રંજીવા, સાલપર્ણી અને પ્રશ્નીપર્ણી.
પુત્રંજીવા ગર્ભના વિકાસમાં મદદ કરે છે
આયુર્વેદમાં પુત્રંજીવ છોડને મિસ એબોર્શન અટકાવવા અને ગર્ભના વિકાસમાં મદદરૂપ ગણવામાં આવે છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, પ્રો. કવિન્દ્ર નાથ તિવારી, આયુર્વેદ ફેકલ્ટીના ડો. જસમીત અને રાજેશ સન પુત્રરંજીવા, વરિષ્ઠ સંશોધન ફેલો, ઇન્ડિયન કાઉન્સિલ ઓફ મેડિકલ રિસર્ચ (ICMR), નવી દિલ્હી, દશમુલારિષ્ટમાં વપરાતી સલપર્ણી અને પ્રિષ્ણીપર્ણીને નવું જીવન આપવાનું કામ કરી રહ્યા છે.
5 વર્ષથી સંશોધન ચાલી રહ્યું છે
છોડને નવું જીવન આપવા માટે છેલ્લા 5 વર્ષથી સંશોધન ચાલી રહ્યું છે. બોટની વિભાગના પ્રોફેસર ડો. કવિન્દ્રનાથ તિવારીએ જણાવ્યું કે આયુર્વેદની દુનિયામાં છોડનું ઘણું મહત્વ છે. આ ઔષધીય વનસ્પતિઓને સાચવવી ખૂબ જ જરૂરી છે. પુત્રંજીવા (રક્ષબુર્ગી) છોડ આમાંથી એક છે. આ છોડની વૃદ્ધિ ખૂબ જ ધીમી છે. આ છોડ લુપ્ત થવાના આરે છે. આ છોડને ટીશ્યુ કલ્ચર દ્વારા ઉગાડવામાં આવ્યો છે. પાંચ વર્ષની મહેનત બાદ હવે સફળતા મળી છે.
આ છોડને આયુર્વેદ ગાર્ડનમાં ટ્રાન્સફર કરવામાં આવ્યા છે. દશમુલારિષ્ટમાં સાલપર્ણી અને પૃષ્ણુપર્ણીનું ખૂબ મહત્વ છે. પ્રિષ્ણીપર્ણીને મળવાનું બહુ દુર્લભ છે. તેને વધવા માટે ઘણી મહેનત કરવી પડી. જો આપણે તેના બીજ મેળવીએ, તો આપણે ઉગાડી શકીએ. વધુ ઉપયોગ અને ઓછા છોડ ઉગાડવાને કારણે જ તે આ સ્થાને પહોંચી છે.
ક્લોન કરેલ છોડ
વિભાગના હર્બલ ગાર્ડનમાં ટીશ્યુ કલ્ચર પદ્ધતિથી તૈયાર કરાયેલા ત્રણ ઔષધીય છોડના ક્લોન્સનું વાવેતર કરવામાં આવ્યું હતું. બધા છોડ ઉગ્યા છે. જે ગુણોથી ભરપૂર છે. આ છોડ મહિલાઓના હોર્મોન્સ વિકસાવવામાં ખૂબ મદદરૂપ છે. ગર્ભાશયમાં ઇંડાને વિકસાવવામાં મદદ કરે છે.
સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ ઉપયોગી
પુત્રંજીવા પાસે CDRI તરફથી એક પ્રોજેક્ટ ચાલી રહ્યો છે. તેને બાયોટેકનોલોજીથી તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. તે બગીચાની નજીક વાવવામાં આવ્યું છે. આ સાથે સાલપર્ણી અને પુષ્ણીપર્ણી તૈયાર કરવામાં આવી છે. પુત્રંજીવામાં જોવા મળતા તત્વો કસુવાવડ અટકાવવામાં અને ગર્ભના વિકાસમાં ઘણી મદદ કરે છે. તેના ફળો, ફૂલો અને પાંદડા પ્રી-પ્રેગ્નન્સીથી લઈને ડિલિવરી સુધી કામ કરે છે.
કશ્યપ સંહિતા સહિત અનેક ગ્રંથોમાં તેનો ઉલ્લેખ છે. સાલપર્ણી અને પ્રશ્નીપર્ણી દશમુલારીસ્ટ, દશમૂલનો ઉકાળો વગેરે બનાવવામાં આવે છે. તેમાં 10 મૂળભૂત તત્વો છે જે રોગપ્રતિકારક શક્તિને વધારવા તેમજ શરીરની અંદર કે બહાર ગંભીર પીડા, ઈજા અને સોજાને મટાડવાનું કામ કરે છે.
Disclaimer: અહીં આપેલી માહિતી માત્ર ધારણાઓ અને માહિતી પર આધારિત છે. અત્રે એ ઉલ્લેખ કરવો જરૂરી છે કે, abp અસ્મિતા કોઈપણ પ્રકારની માન્યતા, માહિતીને સમર્થન આપતું નથી. કોઈપણ માહિતી અથવા ધારણા લાગુ કરતાં પહેલાં, સંબંધિત નિષ્ણાતની સલાહ લો.