Nutrient Deficiency And Liver: ફેટી લીવર રોગ, ખાસ કરીને NAFL, વિશ્વભરમાં ઝડપથી વિકસતી આરોગ્ય સમસ્યા બની ગઈ છે. આ રોગ ત્યારે થાય છે જ્યારે લીવરમાં વધારાની ચરબી એકઠી થાય છે, જેના કારણે બળતરા થાય છે. તાજેતરના વર્ષોમાં એક પરિબળ જેને નોંધપાત્ર ધ્યાન આપવામાં આવ્યું છે તે છે વિટામિન B12 ની ઉણપ, જે ફેટી લીવરના વિકાસ અને બગડવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી શકે છે. શરીરમાં ઘણી મહત્વપૂર્ણ ચયાપચય પ્રક્રિયાઓ માટે વિટામિન B12 જરૂરી છે, ખાસ કરીને ફેટ મેટાબોલિઝમ. ઉણપ શરીરમાં હોમોસિસ્ટીનનું સ્તર વધારે છે, જે ઓક્સિડેટીવ તણાવ વધારે છે અને સમય જતાં લીવરને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.
વિટામિન B12 લીવર પર કેવી અસર કરે છે?
વિટામિન B12 લીવરની ચયાપચય પ્રવૃત્તિઓમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. જ્યારે તેની ઉણપ હોય છે, ત્યારે લીવર ફેટને યોગ્ય રીતે પ્રક્રિયા અને ઉત્સર્જન કરી શકતું નથી. પરિણામે, આ ચરબી લીવરના કોષોમાં એકઠી થાય છે, જેના કારણે બળતરા અને ત્યારબાદ ડાઘ પડે છે. ઘણા અભ્યાસોમાં જાણવા મળ્યું છે કે NAFLD ધરાવતા લોકોમાં સામાન્ય વ્યક્તિઓ કરતા વિટામિન B12 નું સ્તર નોંધપાત્ર રીતે ઓછું હોય છે. B12 ની ઉણપ હોમોસિસ્ટીન વધારે છે, જે લીવરને વધુ નબળું પાડી શકે છે. સદનસીબે, B12 પૂરક હોમોસિસ્ટીન ઘટાડી શકે છે અને લીવર એન્ઝાઇમ્સમાં સુધારો કરી શકે છે, જે લીવરની સ્થિતિને બગડતી અટકાવી શકે છે.
ઉણપના લક્ષણો
વિટામિન B12 ની ઉણપના સામાન્ય લક્ષણોમાં થાક, નબળાઈ, હાથ અને પગમાં ઝણઝણાટ અને ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં મુશ્કેલીનો સમાવેશ થાય છે. જો કે, ફેટી લીવરના લક્ષણો ઘણીવાર મોડેથી દેખાય છે, તેથી ઘણા લોકોને ખ્યાલ હોતો નથી કે તેઓ જોખમમાં છે. B12 ની ઉણપ પિત્તાશયમાં પથરીઓનું જોખમ પણ વધારી શકે છે, કારણ કે તે પિત્ત ઉત્પાદન અને લીવરની ચયાપચય પ્રવૃત્તિઓમાં ભૂમિકા ભજવે છે. તેથી, આ ઉણપનું વહેલું નિદાન મહત્વપૂર્ણ છે.
કેવી રીતે અટકાવવું અને સારવાર શું છે?
વિટામિન B12 ની ઉણપથી બચવાનો સૌથી સહેલો રસ્તો એ છે કે તમારા આહારમાં પર્યાપ્ત માત્રામાં માંસ, માછલી, ઈંડા અને ડેરીનો સમાવેશ કરો. કેટલાક લોકોમાં ઉમર વધવાથી, દવા અથવા પાચન સમસ્યાઓને કારણે B12 નું શોષણ ઘટે છે. આવા કિસ્સાઓમાં, ડૉક્ટર દ્વારા નિર્દેશિત સપ્લીમેન્ટ અથવા ઇન્જેક્શન લેવાથી અસરકારક ફાયદો છે. નિયમિત આરોગ્ય તપાસ B12 ની ઉણપને વહેલા શોધી શકાય છે, ખાસ કરીને જેમને લીવર રોગનું જોખમ વધારે છે. ઉણપને દૂર કરવાથી ન માત્ર લીવરમાં જમા ફેટ ઓછો થાય છે પરંતુ બળતરા પણ ઓછી થઈ શકે છે.
Disclaimer: આ માહિતી સંશોધન અભ્યાસો અને નિષ્ણાતોના મંતવ્યો પર આધારિત છે. તેને તબીબી સલાહનો વિકલ્પ માનશો નહીં. કોઈપણ નવી પ્રવૃત્તિ અથવા કસરત શરૂ કરતા પહેલા હંમેશા તમારા ડૉક્ટર અથવા સંબંધિત નિષ્ણાતની સલાહ લો.