Artificial IntelIigence in Cancer Treatment: ક્વાડ સમિટ પછી, ભારત, અમેરિકા, ઓસ્ટ્રેલિયા અને જાપાનના રાજ્યોના વડાઓએ કેન્સર મૂનશોટ માટે તેમનું સંબોધન આપ્યું હતું. આ કાર્યક્રમમાં વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ભારતમાં સર્વાઇકલ કેન્સરની સારવાર અંગે મોટી જાહેરાત કરી હતી, તેમણે સર્વાઇકલ કેન્સર સામે લડવા માટે આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI)ની મદદથી સારવાર શરૂ કરવાની જાહેરાત કરી હતી. આ સાથે અન્ય દેશોની મદદ માટે 7.5 મિલિયન ડોલરની મદદની ઓફર કરવામાં આવી હતી.
વિશ્વભરમાં અકાળે મૃત્યુનું મુખ્ય કારણ કેન્સર છે. અમેરિકન કેન્સર સોસાયટીનો અંદાજ છે કે વર્ષ 2024માં કેન્સરથી 20 લાખથી વધુ નવા કેસો અને 611,720 મૃત્યુ થશે. તેમાંથી મોટાભાગના કેસો સ્તન, કોલોરેક્ટલ, ફેફસાં અને પ્રોસ્ટેટ કેન્સરના હશે.
કેન્સરની સારવારમાં સમયસર તપાસ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. હવે એઆઈ એટલે કે આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સનો ઉપયોગ કેન્સરની સારવારમાં થઈ રહ્યો છે. ચાલો જાણીએ કે કેન્સરની સારવારમાં AIની ભૂમિકા શું છે અને ભવિષ્યમાં તેની શું શક્યતાઓ છે.
કેન્સર શું છે
કેન્સર એક એવો રોગ છે જેમાં શરીરના કેટલાક કોષો ઝડપથી વધવા લાગે છે. આ એક આનુવંશિક રોગ છે જે જનીનોના પરિવર્તનને કારણે થાય છે. ગાંઠો સારવારને કેવી રીતે પ્રતિભાવ આપશે તેની આગાહી કરવી મુશ્કેલ છે. ગાંઠો ધરાવતા કેન્સરના દર્દીઓ એક જ સારવાર માટે અલગ-અલગ પ્રતિભાવો ધરાવી શકે છે.
વ્યક્તિગત સારવાર
કેન્સરની સારવાર માટે દરેક કેન્સરના દર્દી માટે વ્યક્તિગત સારવાર જરૂરી છે. ડૉક્ટરો દર્દીના હિસાબે સારવાર યોજના તૈયાર કરે છે. આ માટે, દર્દીના શરીરમાં જોવા મળતા જીનોમિક અસાધારણતા, પ્રોટીન અને અન્ય પદાર્થોની માહિતીનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.
ડૉક્ટર પાસેથી જાણો AI કેટલી મદદ કરશે?
સિનિયર કન્સલ્ટન્ટ ન્યુરોલોજિસ્ટ અને દિલ્હીની સર ગંગારામ હોસ્પિટલના યુરોલોજી વિભાગના વાઈસ ચેરમેન ડૉ.અમરેન્દ્ર પાઠકના જણાવ્યા અનુસાર, આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સની મદદથી વધુ સારી રીતે સારવારનું આયોજન કરી શકાય છે. તેમનું કહેવું છે કે, જો આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સનો યોગ્ય રીતે ઉપયોગ કરવામાં આવે તો દર્દીના જીવિત રહેવાનો દર વધુ વધારી શકાય છે. આ રીતે સમજો, કિડનીમાં ગાંઠ હોય તો CTMRIની માહિતી આપી શકાય. આ ઉપરાંત, દર્દી અને તેની સારવારનો સંપૂર્ણ ડેટા આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ દ્વારા આપવામાં આવે છે જે સારવારમાં મદદ કરે છે.
ડો.પાઠકના જણાવ્યા અનુસાર આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સની મદદ સારવારના મૂલ્યાંકનમાં મદદ કરે છે. આ ઉપરાંત, ચાર્ટ બોર્ડની મદદથી, તે દર્દીને સમયાંતરે યાદ કરાવતું રહે છે કે ક્યારે ડૉક્ટર પાસે જવું અને કયા પરીક્ષણોમાંથી પસાર થવું. રોબોટિક અથવા લેપ્રોસ્કોપિક સર્જરીની તસવીરો જોડી શકાય છે જેમાં આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ દ્વારા ઈન્ટ્રાઓપરેટિવ સૂચનો આપી શકાય છે. આ ઉપરાંત આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ દ્વારા આ ઓપરેશનો પછી થયેલી તપાસ જોઈને આગળ કઈ વધુ સારી સારવાર થઈ શકે તેનું માર્ગદર્શન આપવામાં આવે છે. ડો.અમરેન્દ્ર પાઠકના જણાવ્યા અનુસાર, જો કોઈ દર્દીએ સ્ટોન સર્જરી કરાવી હોય તો આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ દર્દીને શું કરવું અને શું ન કરવું તે અંગેના સૂચનો પણ આપે છે જેથી કરીને ફરીથી આવું ન થાય.
વ્યક્તિગત સારવારમાં AI ની ભૂમિકા
AI કેન્સરની વ્યક્તિગત સારવારને વેગ આપવા માટે ખૂબ મદદરૂપ સાબિત થઈ રહ્યું છે. AI નો ઉપયોગ કેન્સરની શોધ અને સારવારથી માંડીને ગાંઠો અને તેમના વાતાવરણ, લક્ષણો, દવાની શોધ અને સારવારના પ્રતિભાવ અને પરિણામોની આગાહી સુધીની દરેક બાબતમાં થાય છે. AI નો ઉપયોગ ઓન્કોલોજીના દરેક ક્ષેત્રમાં થઈ રહ્યો છે.
ભવિષ્યમાં કેન્સરની સારવારમાં AI ની ભૂમિકા
ઓન્કોલોજીના ક્ષેત્રમાં આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સનો ઉપયોગ ઝડપથી વધી રહ્યો છે. જો કે, હાલમાં તેનો ઉપયોગ મોટાભાગે કેન્સરના નિદાન અને સ્ક્રીનીંગ માટે થાય છે. કેન્સર માટે સ્ક્રીનીંગ એ શ્રેષ્ઠ નિવારણ માપ છે અને AI આ દિશામાં ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી શકે છે. AI સંપૂર્ણ બોડી સ્કેન મેડિકલ ઈમેજીસને વધારવામાં અને વિશ્લેષણ પછી રિપોર્ટ જનરેટ કરવામાં ઘણી મદદ કરે છે.