ભારતીય ફાર્માકોપિયા કમિશન (IPC) એ એક સલામતી ચેતવણી જારી કરી છે, આરોગ્યસંભાળ વ્યવસાયિકો અને દર્દીઓને પ્રતિકૂળ પ્રતિક્રિયાઓ માટે પેઇન કિલર મેફ્ટલનું નિરીક્ષણ કરવાની સલાહ આપી છે. ઈન્ડિયન ફાર્માકોપિયા કમિશન (આઈપીસી) એ પેઈનકિલર દવા "મેફ્ટાલ" ને લઈને ડોકટરો અને લોકોને સેફ્ટી એલર્ટ જાહેર કર્યું છે. સરકારે કહ્યું છે કે મેફ્ટાલના વધુ પડતા સેવનથી ડ્રેસ સિન્ડ્રોમ જેવી ગંભીર એલર્જી વધી શકે છે. આ આખા શરીરને અસર કરી શકે છે જેના કારણે સમસ્યાઓ વધશે.
મેફેનૈમિક એસિડ પેઇન કિલર દવા સાંઘાનો દુખાવો, ઓસ્ટિયોઆર્થરાઈટિસ, હળવાથી લઈ મધ્યમ દુખાવો, સોજો, તાવ અને દાંતના દુઃખાવાની સારવારમાં સૂચવવામાં આવે છે. IPCએ તેની ચેતવણીમાં કહ્યું કે તેનો ઉપયોગ ઇઓસિનોફિલિયા અને ડ્રેસ સિન્ડ્રોમના લક્ષણો તરફ દોરી શકે છે. ડ્રેસ સિન્ડ્રોમમાં ત્વચા પર રેશેઝ, પિમ્પલ્સ વગેરે થાય છે. કેટલીકવાર તેની ખૂબ ગંભીર આડઅસર થઈ શકે છે.
વધુ પડતો ઉપયોગ જીવલેણ બની શકે છે
આઈપીસીએ સલાહ આપી છે કે જો મેફ્ટાલ દવાના સેવનથી કોઈ પ્રતિકૂળ અસર જોવા મળે છે, તો તેમને તરત જ તેને ખાવી બંધ કરી દેવી જોઇએ. જો કે, ડોકટરો કહે છે કે આવી પ્રતિકૂળ અસરો ખૂબ જ દુર્લભ છે.
ડૉક્ટરોના કહેવા પ્રમાણે કોઈ પણ દવાનું રિએક્શન અલગ અલગ દર્દીઓ માટે અલગ-અલગ હોય છે. કોઈપણ રીતે ડૉક્ટર દર્દીને માત્ર ખૂબ મર્યાદિત માત્રામાં Meftal લેવાનું પ્રિસ્ક્રિપ્શન આપે છે. આમ છતાં જો કોઈ વ્યક્તિ પોતાની ઈચ્છા મુજબ આ દવાનું વધુ પડતું સેવન કરે છે તો તે મુશ્કેલીમાં મુકાઈ શકે છે.
દવા પ્રિસ્ક્રિપ્શન વિના ઉપલબ્ધ છે
મેફ્ટાલ ભારતમાં મેડિકલ સ્ટોર્સ પર વ્યાપકપણે ઉપલબ્ધ છે. ખાસ વાત એ છે કે તેને ખરીદવા માટે કોઈ ડોક્ટરના પ્રિસ્ક્રિપ્શનની જરૂર નથી. આ દવા કોઈપણ મેડિકલ સ્ટોરમાંથી સરળતાથી ખરીદી શકાય છે. તેથી, શરીરમાં કોઈપણ પ્રકારની પીડાની સ્થિતિમાં લોકો મેફ્ટાલ ખરીદે છે અને તેનું સેવન કરે છે. લોકો પીરિયડના દુખાવા, માથાનો દુખાવો અને સ્નાયુ અને સાંધાના દુખાવા માટે તેનો ઉપયોગ કરે છે. જો બાળકોને વધુ તાવ આવે છે તો તેના માટે પણ ડોક્ટર મેફ્ટાલ આપે છે. તેમાં મેફેનામિક એસિડ હોય છે જેના વિવિધ ઉપયોગો છે.
આ દવાની અસર શું છે?
મેફ્ટાલનો વધુ પડતો ઉપયોગ ડ્રેસ સિન્ડ્રોમને વધારે છે. આ એક એલર્જીક પ્રતિક્રિયા છે, જે લગભગ 10 ટકા લોકોને અસર કરે છે. દવાઓથી થતી આ એલર્જી ક્યારેક ખતરનાક સાબિત થાય છે. તેમાં તાવ, ત્વચા પર ફોલ્લીઓ, લિમ્ફેડેનોપથી, રક્ત સંબંધિત સમસ્યાઓ અને કેટલીકવાર આંતરિક અવયવોને પણ અસર થાય છે. તેની અસર ખાસ કરીને બે થી આઠ અઠવાડિયામાં જોવા મળે છે. તેથી તે જીવલેણ છે.
ભારતીય ફાર્માકોપિયા કમિશનની ચેતવણીએ સલાહ આપી છે કે જો આવી પ્રતિક્રિયા સામે આવે તો, લોકોએ વેબસાઇટ - www.ipc.gov.in - અથવા એન્ડ્રોઇડ મોબાઇલ એપ્લિકેશન ADR PvPI, હેલ્પલાઇન નંબર 1800-180-3024 દ્વારા ફોર્મની જાણ કરવી જોઈએ. કેસ દાખલ કરીને નેશનલ કોઓર્ડિનેશન સેન્ટરને જાણ કરવી જોઈએ. IPC એ સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલયની એક સ્વાયત્ત સંસ્થા છે જે ભારતમાં ઉત્પાદિત, વેચાતી અને વપરાશમાં લેવાતી તમામ દવાઓ માટે ધોરણો નક્કી કરે છે.