Ayurvedic alternatives of chyawanprash: જ્યારે તમે નાના હતા ત્યારે તમે ચ્યવનપ્રાશ ખાધુ જ હશે. તમારા પરિવારના સભ્યો તમને તેના અગણિત ફાયદાઓ વિશે જણાવીને ખવડાવતા હતા. પરંતુ હવે ઝડપી જીવનના કારણે ઘણા લોકો તેનું સેવન કરી શકતા નથી. ચ્યવનપ્રાશને ઔષધીય ગુણોથી ભરપૂર માનવામાં આવે છે અને એવો દાવો કરવામાં આવે છે કે તે રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત બનાવે છે. તેથી શિયાળામાં તેને ખાવું ખૂબ જ ફાયદાકારક છે.
ચ્યવનપ્રાશનો સ્વાદ ખાટો-મીઠો અને તીખો હોય છે. આયુર્વેદમાં કહેવાયું છે કે તેનું નામ ચ્યવન ઋષિના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું છે. ચ્યવનપ્રાશ અમલકી, લીમડો, પીપળી, અશ્વગંધા, સફેદ ચંદન, તુલસી, ઇલાયચી, અર્જુન, બ્રાહ્મી, કેસર, ઘી અને મધ વગેરેને ભેળવીને બનાવવામાં આવે છે.
આજે લોકો પ્રાકૃતિક ખોરાક ખાવાને બદલે બજારની બનેલી વસ્તુઓ ખાવાનું પસંદ કરે છે. જો તમે ચ્યવનપ્રાશની સામગ્રીને સીધી રીતે ખાશો તો તમને વધુ ફાયદા થશે. જો તમે ઇચ્છો તો કેટલીક વસ્તુઓ જેમાંથી ચ્યવનપ્રાશ બનાવવામાં આવે છે તે તમારી રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવામાં મદદ કરી શકે છે.
આમળા
આમળા પોષક તત્વોનું પાવરહાઉસ છે. તે ચ્યવનપ્રાશનું મુખ્ય ઘટક છે. આમળા વિટામિન સીના શ્રેષ્ઠ સ્ત્રોતોમાંથી એક છે. તેમાં ઘણા બધા એન્ટીઑકિસડન્ટો અને રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારનારા હોય છે. 100 ગ્રામ આમળામાં લગભગ 700 ગ્રામ વિટામિન સી હોય છે. શિયાળામાં તેનું સેવન ખૂબ જ ફાયદાકારક રહેશે.
તલ
શિયાળામાં તલનો ખૂબ ઉપયોગ થાય છે. તેમાં મોટી માત્રામાં પોષક તત્વો મળી આવે છે. 28 ગ્રામ તલના બીજમાં 160 કેલરી, 5 ગ્રામ પ્રોટીન, 3.3 ગ્રામ ફાઈબર હોય છે. તેમાં ઝિંક, સેલેનિયમ, કોપર, આયર્ન, વિટામિન બી6 અને વિટામિન ઇ સારી માત્રામાં હોય છે જે શરીરના શ્વેત રક્તકણોને સુધારવામાં મદદ કરે છે.
પીપલી
સ્વાદમાં તીક્ષ્ણ અને પ્રકૃતિમાં ગરમ પીપલી એ 2000 વર્ષથી વધુ જૂની વનસ્પતિ છે. સદીઓથી સારા સ્વાસ્થ્ય જાળવવા માટે તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. તે કફ અને શરદીને મૂળમાંથી દૂર કરવામાં અને રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવામાં ખૂબ જ ફાયદાકારક છે.
તુલસી
તુલસીમાં વિટામિન સી અને ઝિંક ભરપૂર માત્રામાં હોય છે. તે કુદરતી રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારનાર છે જે ચેપ ઘટાડે છે. તેમાં રહેલા એન્ટી બેક્ટેરિયલ, એન્ટી વાયરલ અને એન્ટી ફંગલ ગુણો અનેક રીતે ફાયદાકારક છે.
લીમડો
લીમડો રોગપ્રતિકારક શક્તિને વધારે છે, શરીરને વિવિધ પ્રકારના રોગોથી મુક્ત રાખે છે. તે બ્લડ શુગર લેવલને પણ કંટ્રોલ કરે છે. તે ડાયાબિટીસ ધરાવતા લોકો માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. તે મેલેરિયા, વાયરલ ફ્લૂ, ડેન્ગ્યુ અને અન્ય ચેપી રોગો સામે રક્ષણ આપવામાં પણ ખૂબ જ ફાયદાકારક છે.