Tuberculosis : ટ્યુબરક્લોસિસ (ટીબી) એક ખૂબ જ ખતરનાક અને ગંભીર રોગ છે, જે માયોબેક્ટેરિયમ ટ્યુબરક્લોસિસ નામના બેક્ટેરિયાથી થાય છે. આમાં ફેફસાંને સૌથી વધુ અસર થાય છે. કિડની, કરોડરજ્જુ અને મગજ પણ આ રોગથી ખરાબ રીતે પ્રભાવિત થઈ શકે છે. આ રોગને કારણે દર વર્ષે લાખો લોકો મૃત્યુ પામે છે. વિશ્વમાં ટીબીના મોટાભાગના દર્દીઓ માત્ર ભારતમાં જ જોવા મળે છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (WHO)ના એક રિપોર્ટમાં આ વાત સામે આવી છે. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે આજે પણ વિશ્વના 26 ટકા ટીબીના દર્દીઓ દેશમાં રહે છે.
ટીબીના સૌથી વધુ દર્દીઓ ક્યાં છે?
ડબ્લ્યુએચઓના રિપોર્ટ અનુસાર, ટીબી માત્ર ભારતમાં જ નહીં પરંતુ ઈન્ડોનેશિયા, ચીન, ફિલિપીન્સ અને પાકિસ્તાન જેવા દેશોમાં પણ ખૂબ જ ગંભીર રોગ છે. ચિંતાની વાત એ છે કે આ દેશોમાં ટીબીના કુલ 56 દર્દીઓ છે. આમાં સૌથી ગંભીર સ્થિતિ ભારતની છે, જેણે 2025 સુધીમાં ટીબીને નાબૂદ કરવાનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યું છે.
ટીબી વધવાનું સૌથી મોટું કારણ
- કુપોષણ
- HIV ઇન્ફેક્શન
- દારૂ પીવો
- ધૂમ્રપાન
- ડાયાબિટીસ
ટીબી કોરોના કરતા પણ વધુ ખતરનાક છે
WHOના રિપોર્ટ અનુસાર ટીબી કોવિડ-19 કરતા પણ વધુ ખતરનાક રોગ બની ગયો છે. વર્ષ 2023માં ટીબી કોવિડ-19ને પાછળ છોડીને સૌથી વધુ ચેપી રોગ બની જશે. ગયા વર્ષે વિશ્વમાં લગભગ 82 લાખ ટીબીના દર્દીઓ મળી આવ્યા હતા, જે 1995માં વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થા દ્વારા દેખરેખ શરૂ કર્યા પછી સૌથી વધુ છે, જે ચિંતા વધારી રહી છે. જો તેને સમયસર નિયંત્રિત કરવામાં ન આવે તો તે ખતરનાક અને જીવલેણ બની શકે છે.
ટીબીના દર્દીઓને કઈ સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડે છે?
ટીબીના દર્દીઓ લાળ અને લોહી સાથે ઉધરસથી પીડાય છે. તેમને છાતીમાં દુખાવો, નબળાઈ, વજન ઘટવું, તાવ વગેરે જેવી સમસ્યાઓ થાય છે. તેનો ચેપ હવામાં ઉધરસ અને છીંક દ્વારા ફેલાય છે. આમાં ફેફસામાં ઈન્ફેક્શન થાય છે, પરંતુ અન્ય ઘણા પ્રકારના ટીબીમાં શરીરના અન્ય ભાગોને પણ અસર થઈ શકે છે. જો તેની યોગ્ય સમયે સારવાર ન કરવામાં આવે તો તે જીવલેણ પણ બની શકે છે.
ભારતમાં ટીબીનો અંત ન આવવાનું કારણ
ઘણા અહેવાલો અનુસાર, દેશમાં ટીબીની સારવારમાં સુધારો થઈ રહ્યો છે પરંતુ મલ્ટિડ્રગ-રેઝિસ્ટન્ટ ટીબી (એમડીઆર-ટીબી) એક ગંભીર સમસ્યા છે. ગયા વર્ષે 2023માં 4 લાખ લોકોમાંથી માત્ર 44 ટકા લોકોને ટીબી હોવાનું નિદાન થયું હતું, તે તમામની સારવાર કરવામાં આવી છે. આ દર્શાવે છે કે ભારતમાં જાગૃતિ અને સારવાર અંગે ઘણા પગલાં અને નવા સંશોધનની જરૂર છે, જેથી તેને સંપૂર્ણપણે ટાળી શકાય.
Disclaimer: સમાચારમાં આપવામાં આવેલી કેટલીક માહિતી મીડિયા રિપોર્ટ્સ પર આધારિત છે. કોઈપણ સૂચનાને અમલમાં મૂકતા પહેલા તમારે સંબંધિત નિષ્ણાતની સલાહ લેવી જોઈએ.