નવી દિલ્હીઃ જો તમે પણ ચેક દ્વારા રૂપિયા મોકલી રહ્યા છો ? અથવા ચેક પેમેન્ટ કરો છો તો તમારા માટે એક મોટા કામના સમાચાર છે. હવે 1 સપ્ટેમ્બરથી 50,000 રૂપિયાથી વધુના ચેક આપવાનું તમારા માટે મુશ્કેલ બની શકે છે. આનું કારણ એ છે કે બેંકોએ હવે પોઝિટિવ પે સિસ્ટમ (positive pay system) નો અમલ શરૂ કર્યો છે. મોટાભાગની બેંકો 1 સપ્ટેમ્બરથી પીપીએસ લાગુ કરવા જઈ રહી છે. એક્સિસ બેંક આગામી મહિનાથી પોઝિટિવ પે સિસ્ટમ શરૂ કરી રહી છે. બેંકે તેના કરોડો ગ્રાહકોને એસએમએસ દ્વારા આ અંગે જાણ કરી છે.
હવે નવા નિયમ મુજબ 1 સપ્ટેમ્બરથી ચેક આપતાં પહેલા તમારે સંપૂર્ણ વિગતો આપવી પડશે. નહિંતર તમારો ચેક રદ થઈ જશે અને તમારે નુકસાન સહન કરવું પડી શકે છે. એક્સિસ બેંક સિવાય અન્ય બેંકો પણ પોઝિટિવ પે લાગુ કરી શકે છે.
આ બેંકોએ નિયમો લાગુ કર્યા
એક્સિસ બેન્ક સહિત કેટલીક બેંકોએ પીપીએસ ફરજિયાત બનાવ્યું છે, જે અંતર્ગત ગ્રાહકોએ બેંકને નેટ/મોબાઈલ બેંકિંગ દ્વારા અથવા શાખાની મુલાકાત લઈને ચેકની વિગતો આપવી પડશે. તમને જણાવી દઈએ કે 50,000 કે તેથી વધુની બેંક ચેક પેમેન્ટ પર પોઝિટિવ પે સિસ્ટમ લાગુ કરવામાં આવશે. જોકે, એક્સિસ બેંકના ગ્રાહકોએ પોઝિટિવ પે સિસ્ટમ હેઠળ ચેકની વિગતોની પુષ્ટિ કરવી પડશે જો તેઓ 5 લાખ કે તેથી વધુના બેંક ચેક જારી કરે.
આ જ રીતે, સ્ટેટ બેન્ક ઓફ ઇન્ડિયા (SBI), કોટક મહિન્દ્રા બેન્કે પણ રૂ .50,000 થી વધુના ચેક માટે પોઝિટિવ પે સિસ્ટમ લાગુ કરી છે. જો કે, આ બેંકોએ તેને ગ્રાહકો માટે વૈકલ્પિક રાખ્યું છે. સમજાવો કે આ નિયમ લાગુ કરવાનો હેતુ ગ્રાહકોની સલામતી છે. આ સિસ્ટમ ચેક સાથે છેતરપિંડી ટાળશે.
જાણો શું છે નિયમ?
નોંધનીય છે કે ભારતીય રિઝર્વ બેન્ક (RBI) એ ઓગસ્ટ 2020માં ચેક ટ્રાન્ઝેક્શન સિસ્ટમ (CTS) માટે પોઝિટિવ પે સિસ્ટમની જાહેરાત કરી હતી. આ નિયમ મુજબ બેન્કો તમામ ખાતાધારકોને તેમની ઈચ્છા મુજબ 50 હજાર કે તેથી વધુની રકમ સાથે ચેક માટે આ સુવિધા લાગુ કરી શકે છે. RBIના આ નિયમ હેઠળ ચેક આપતાં પહેલા તમારે બેંકને આ વિશે જાણ કરવી પડશે નહીંતર ચેક સ્વીકારવામાં આવશે નહીં. તમારો ચેક નકારવામાં આવશે. જો કે, આ નિયમ વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે સમસ્યા ઉભી કરી શકે છે જે નેટ બેન્કિંગ અથવા મોબાઇલ બેન્કિંગની સેવાઓનો ઉપયોગ કરતા નથી.