ઘરની માલિકી એ દરેક વ્યક્તિના જીવનમાં એક મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્નરૂપ છે. તે વારંવાર ઘર બદલવાની ઝંઝટથી લઈને તમામ પ્રકારની સમસ્યાઓમાંથી મુક્તિ આપે છે અને કાયમી માનસિક શાંતિની વ્યવસ્થા કરે છે. જો કે, આર્થિક દૃષ્ટિએ ઘર ખરીદવા કરતાં ભાડાના મકાનમાં રહેવું વધુ સારું છે એવી હિમાયત કરનારા લોકોની અછત નથી. આવા લોકો દલીલ કરે છે કે EMIને બદલે ભાડું સસ્તું છે અને બાકીની રકમ યોગ્ય રીતે રોકાણ કરીને તેમાં એકઠી કરી શકાય છે... આ રીતે ભાડાના મકાનમાં લાંબા સમય સુધી રહેવું આર્થિક રીતે ફાયદાકારક સાબિત થાય છે.
બંનેના ફાયદા અને ગેરફાયદા
તમારું પોતાનું ઘર ખરીદો કે ભાડાના મકાનમાં રહો... બેમાંથી કયું વધુ ફાયદાકારક છે... આ બધી લાંબી ચર્ચાનો વિષય છે. બંને વિકલ્પોના હિમાયતીઓ ઘણા ફાયદા ગણે છે. સરળ વાત એ છે કે દરેક પગલાના પોતાના ફાયદા છે, પરંતુ તેના પોતાના ગેરફાયદા પણ છે. ઘર રાખવાનો ફાયદો છે, પરંતુ તેના ગેરફાયદા પણ છે. એવું જ ભાડાના મકાન વિશે છે... તેના પોતાના ફાયદા અને ગેરફાયદા બંને છે. આજે અમે આ વિશે વાત કરવા જઈ રહ્યા છીએ, જ્યાં તમને ખબર પડશે કે બંને વિકલ્પોના ફાયદા અને ગેરફાયદા શું છે…
હોમ લોન હવે મોંઘી છે
સૌ પ્રથમ ઘર ખરીદવાની બાબત. નવું મકાન ખરીદવા માટે પૂરતા પૈસા ધરાવતા લોકોની સંખ્યા ઓછી છે. મોટાભાગના લોકો લોન લઈને જ ઘર ખરીદે છે. હોમ લોનનો રેપો રેટ સાથે સીધો સંબંધ છે. રેપો રેટમાં વધારો લોનની કિંમતમાં વધારો કરે છે. મે 2022 થી, રિઝર્વ બેંકે રેપો રેટમાં અઢી ટકાનો વધારો કર્યો છે, જેના કારણે હોમ લોનના દર જે લગભગ 6.5 ટકા હતા તે હવે 9 ટકાથી ઉપર છે. જો કે, આરબીઆઈએ એપ્રિલ 2023ની નાણાકીય નીતિમાં રેપો રેટને 6.5 ટકા પર યથાવત રાખ્યો છે, જેના કારણે એવી અટકળો છે કે વ્યાજ દરોમાં વધુ વધારો નહીં થાય.
ઘર ખરીદવાની વાસ્તવિક કિંમત
સૌથી મોટી બેંક SBIના હોમ લોનના દર હાલમાં 9.15 ટકાથી શરૂ થઈ રહ્યા છે. ચાલો ધારીએ કે તમે જે ઘર ખરીદવા માંગો છો તેની કિંમત 50 લાખ રૂપિયા છે. કોઈપણ શહેરમાં યોગ્ય સ્થાન પર 3BHK એપાર્ટમેન્ટની કિંમત આની આસપાસ છે. હવે ચાલો માની લઈએ કે તમે ખિસ્સામાંથી 20% ડાઉનપેમેન્ટ કરવાના છો અને 80% એટલે કે તમે 40 લાખ રૂપિયાની હોમ લોન લેવા જઈ રહ્યા છો. 20 વર્ષ માટે 9.15 ટકાના દરે 40 લાખ રૂપિયાની લોન લેવા પર તેની માસિક EMI 36,376 રૂપિયા હશે. તે મુજબ, તમારે 20 વર્ષમાં બેંકને 87 લાખ 30 હજાર 197 રૂપિયા ચૂકવવા પડશે, જેમાં 40 લાખ રૂપિયા મુદ્દલ છે અને બાકીના 47 લાખ રૂપિયા વ્યાજ છે. એટલે કે 20 વર્ષ પછી આ ઘરની કિંમત લગભગ એક કરોડ રૂપિયા થશે. રિયલ એસ્ટેટ સેક્ટરનો વાર્ષિક વિકાસ દર 5-6 ટકા છે. આ રીતે જોઈએ તો જે ઘરની કિંમત આજે 50 લાખ રૂપિયા છે, તેની કિંમત 20 વર્ષ પછી 1.3 થી 1.6 કરોડ રૂપિયા થશે.
ભાડાનું ગણિત
હવે ભાડાની પરિસ્થિતિ વિશે વાત કરીએ. 50 લાખના સમાન મકાનમાં રહેવા માટે તમારે દર મહિને લગભગ 20,000 રૂપિયા ભાડા તરીકે ચૂકવવા પડશે. આવી સ્થિતિમાં જો તમે ભાડા પર રહેશો તો દર મહિને 16,376 રૂપિયાની બચત થાય છે. SIP દ્વારા મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં આ નાણાંનું રોકાણ કરવાથી, તમને 12% ના અપેક્ષિત વળતર મુજબ 20 વર્ષ પછી 1 કરોડ 58 લાખ રૂપિયા મળશે. ડાઉનપેમેન્ટ તરીકે રૂ. 10 લાખનું એક અલગ એકમ રોકાણ કરીને કુલ રૂ. 96 લાખ 46 હજાર 293 પ્રાપ્ત થશે. એટલે કે આ સ્થિતિમાં 20 વર્ષ પછી તમારી પાસે અઢી કરોડ રૂપિયાથી વધુ હશે. આ સંદર્ભમાં, ભાડા પર રહેવું એ વધુ સારો વિકલ્પ સાબિત થાય છે.
ભાડા પર રહેવાનો ફાયદો
EMI કરતા ભાડા પર રહેવું સસ્તું છે. ડાઉન પેમેન્ટની કોઈ ઝંઝટ નથી. જો તમે તમારી નોકરી બદલો અથવા સ્થાન પસંદ ન કરો તો તમે સરળતાથી તમારું ઘર બદલી શકો છો.
ઘર ખરીદવાના ફાયદા
EMI ચૂકવીને, તમે એક સંપત્તિ બનાવી રહ્યા છો. 80C હેઠળ હોમ લોનની મુખ્ય ચુકવણી પર 1.5 લાખ રૂપિયા સુધીની કપાત અને કલમ 24 હેઠળ વ્યાજ પર 2 લાખ રૂપિયા સુધીની કપાત ઉપલબ્ધ છે. સ્થળાંતર અને મકાનમાલિકની કોઈ ઝંઝટ નથી.
ભાડે રહેવાના ગેરફાયદા
તમે ભાડામાં જે પૈસા ચૂકવો છો તેના પર કોઈ વળતર મળતું નથી. દર વર્ષે ભાડામાં 8 થી 10 ટકાનો વધારો થાય છે. તમે મકાનમાલિકની સંમતિ વિના ઘરનું કોઈપણ કામ કરાવી શકતા નથી.
ઘર ખરીદવાના ગેરફાયદા
ડાઉનપેમેન્ટ, સ્ટેમ્પ ડ્યુટી અને રજીસ્ટ્રેશન ચાર્જીસ અને EMI જેવા ખર્ચો ઉઠાવવા પડે છે. જ્યારે પૈસાની જરૂર હોય ત્યારે ઘર તરત જ વેચી શકાતું નથી.